Datum:           18 juni 2014

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. De staatssecretaris heeft een aantal belangrijke besluiten genomen over de aanpak van het spoornetwerk. We hebben gisteren honderden pagina's hierover ontvangen. Ik sluit me aan bij eenieder die daar een apart AO over wil. Een aantal zaken moet vandaag wel besproken worden.

Allereerst ben ik heel blij met de elektrificatie van de Maaslijn, de spoorboog bij Meteren en de spoortunnel in Vught, waar ik op werkbezoek ben geweest. Hoe zit het met het spoor in Naarden-Bussum? Is de staatssecretaris bereid om ook met deze regio in gesprek te gaan over verdiepte ligging? De situatie is hier namelijk zeer vergelijkbaar.

Het is mooi dat de staatssecretaris een besluit over het goederenvervoer in Oost-Nederland uitstelt en er definitief geen spoorbogen bij Bathmen komen. De Noordtak van de Betuweroute is echter veel beter dan de variant waarbij alle goederentreinen in Deventer moeten keren. De ChristenUnie wil daarom dat de Noordtak meegenomen wordt in de tweede fase MER-onderzoek. Volgens de staatssecretaris zou een deel van het onderzoek uit de eerste fase opnieuw moeten, maar nu de tweede fase MER pas in 2020 start, is daar genoeg tijd voor. De staatssecretaris kan beter nu al met haar huiswerk beginnen en de Noordtak verder uitwerken, zodat alle gegevens beschikbaar zijn mocht het goederenvervoer toch sneller groeien dan verwacht. Kan de staatssecretaris daarover het gesprek aangaan met provincies, het Havenbedrijf Rotterdam en de goederenvervoerders en daarbij een financiële bijdrage aan de orde stellen?

Dan ga ik naar Utrecht. Ik daag de minister uit om het goede voorbeeld van de staatssecretaris te volgen en te luisteren naar de grote maatschappelijke weerstand tegen de verbreding van de A27 bij Amelisweerd. Zelfs het CPB zegt dat het niet rendabel is en dat het proces niet goed is verlopen. Kan de minister met de regio zoeken naar goedkopere oplossingen om maatschappelijk rendement te realiseren dat meer draagvlak heeft? Het kan toch niet zo zijn dat we een snelweg onrendabel en voor meer dan 1 miljard euro verbreden, terwijl het belangrijkste gevolg is dat er meer opstoppingen in de stad komen door de verkeersaantrekkende werking. We moeten de R uit het MIRT heel serieus nemen en werken aan een integraal plan voor de bereikbaarheid van Utrecht. Daarbij hoort in ieder geval het met voorrang uitvoeren van de NRU.

Ik vraag ook aandacht voor het ov en de snelfietsroutes. De Fietsersbond heeft afgelopen week nog een plan hierover gepresenteerd.

In een rapport van Witteveen+Bos staat een heel aantal kritische kanttekeningen bij de bouwrisico's. Het is echter opvallend dat de minister daar helemaal niet over rept en het rapport ook niet naar de Kamer heeft gestuurd. Ik wil daar een reactie op.

In een schriftelijk overleg zei de minister dat de realisatie A27 Houten-Hooipolder zou kunnen starten in 2018, maar in het voorkeursalternatief spreekt de minister over 2019. Hoe komt dat?

Voor de spoorlijn Breda-Utrecht blijft de minister verwijzen naar de slechte MKBA-score, maar er zijn inmiddels twee andere MKBA's die tot een veel hogere score komen. Is de minister bereid de markt uit te dagen om bij de aanpak van de Merwedebrug deze ook geschikt te maken voor spoor of in ieder geval voorbereidingen te treffen voor een toekomstige spoorlijn, zodat deze dan niet onnodig duur wordt? Ik roep de minister op hier een gunningscriterium voor te maken bij de aanbesteding en met de provincie in overleg te gaan over een financiële bijdrage.

Ik kom op de binnenvaart. De ChristenUnie is blij dat er eindelijk meer ligplaatsen voor de binnenvaart komen bij Tiel en Lemmer. Gaat de minister ook snel overnachtingshavens bij Lobith en de Gelderse IJssel en ligplaatsen langs de Twentekanalen realiseren?

Er is een akkoord over de bedieningstijden van sluizen en bruggen op de Maas. Wanneer komt er een akkoord voor de Twentekanalen? Behoudt de minister bij alle bezuinigingen de loopbruggen? De minister gaat internationaal het draagvlak polsen voor hogere normen voor doorvaarhoogtes, want deze blijken te laag te zijn. Van de ChristenUnie mag dat nog wat steviger en doet de minister concrete voorstellen om de hoogtenormen aan te passen. We kunnen, zeker op korte termijn, niet alle bestaande bruggen verhogen. Ik wijs de minister wel op de locaties met de grootste problemen: de Twentekanalen en de spoorbrug bij Ravenstein. Over die laatste heb ik een keer een motie ingediend. Wanneer wordt deze brug, die van belang is voor de waterveiligheid en een knelpunt is in het spoorwegnet, aangepakt?

Het is mooi dat de staatssecretaris binnenkort op werkbezoek gaat om te spreken over een stoptrein richting Apeldoorn via Barneveld. Komt zij uiterlijk die dag ook met een besluit over de kwartierdienst op de Valleilijn en het doorrijden naar Arnhem conform mijn motie?

Er is nog steeds een knelpunt bij de knoop A1/A30. Is de minister bereid bij te dragen aan een eerste tranche no-regretmaatregelen aan de zuidzijde van het knooppunt, zodat de hinder tijdens de grote reconstructie van knooppunt Hoevelaken kan worden beperkt?

Ik ben blij met de aanscherpingen van de Code Maatschappelijke Participatie naar aanleiding van mijn motie. De D66-fractie heeft daarover ook moties ingediend. Bewoners kunnen voortaan vragen naar een beoordeling door een onafhankelijke expert als zij zich niet kunnen vinden in het besluit om hun initiatief geheel of gedeeltelijk terzijde te schuiven. Het wordt echter geen recht. De Code blijft een erg vrijblijvend karakter houden. De minister is te optimistisch dat het voortaan allemaal wel goed zal gaan met de omgang met initiatieven. Om dat te borgen lijkt me een goede stok achter de deur heel erg welkom. Waarom past de minister deze Code alleen toe bij infraprojecten? Waarom kan de Code niet toegepast worden bij lokale projecten? Moeten we dit niet in de Omgevingswet verankeren?

De ChristenUnie sluit zich helemaal aan bij de vragen over de verbreding van de sluizen bij Kornwerderzand. Met name de CDA-fractie heeft daarop gewezen. Het regionale alternatief is robuuster en sluit beter aan bij de behoeften van onder meer de scheepsbouw. Het bedrijfsleven wil zelfs 20 miljoen euro bijdragen en ook gemeenten en de provincie willen bijdragen. Is de minister bereid om het regionale alternatief over te nemen? Ik hoorde de CDA-fractie al wijzen op een eventuele Kameruitspraak en daar doe ik graag aan mee als we vandaag niet tot afspraken kunnen komen.

Vanwege de tijd sluit ik me aan bij opmerkingen over de verkeersveiligheid N59.

Ik sluit me ook aan bij de opmerkingen over natuurinclusief bouwen in relatie tot de Omgevingswet. Ik weet niet of het vandaag aan de orde moet komen of bij de behandeling van de Omgevingswet, maar het is een onderwerp dat ik heel erg belangrijk vind.

Ik sluit me ook aan bij opmerkingen over de sluis bij Eefde.

Over de Ruit bij Eindhoven is een motie aangenomen. In die motie wordt overigens ook gesproken over het reserveren van ruimte voor de spoorlijn Utrecht-Breda. Er is een schriftelijke ronde over geweest, maar de D66-fractie heeft daar zojuist vragen over gesteld en ik sluit me daarbij aan.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.