Bijdrage van ChristenUnie Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber als lid van de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu aan een algemeen overleg met staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu

Onderwerp:   Milieuraad d.d. 18 juni 2013

Kamerstuk:    21 501 – 08

Datum:            11 juni 2013

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. Stapje voor stapje gaan we naar een nieuw EU-klimaatbeleid en nieuwe energiedoelen. Gebeurt dit alles schoorvoetend, of komt men echt met een ambitieus verhaal met een duidelijk langetermijnperspectief dat gericht is op groene groei? Een aantal lidstaten lijkt de neiging te hebben om juist stappen terug te zetten en om de drie huidige doelen voor broeikasgasemissie, energiebesparing en het aandeel hernieuwbare energie terug te brengen tot één nieuw doel of tot twee nieuwe doelen. De lidstaten zijn verdeeld, maar wat is de inzet van onze regering? De Kamer wacht nog op de reactie van het kabinet op het Groenboek kader klimaat- en energiebeleid voor 2030, de staatssecretaris heeft om uitstel gevraagd maar de Kamer moet nog vóór de zomer de kabinetsreactie kunnen bespreken.

Het terugbrengen van het aantal klimaat- en energiedoelen is naar de mening van de ChristenUnie onverstandig. Natuurlijk moeten we rekening houden met de economische gevolgen, maar een duurzame impuls kan juist ook leiden tot meer groene banen. Het Planbureau voor de Leefomgeving geeft ook aan dat juist een mix van doelstellingen van belang is, dat die doelstellingen elkaar versterken. Als er slechts één doel wordt gesteld, kan dit tot resultaat hebben dat we op langere termijn juist duurder uit zijn. We moeten niet minder doelen stellen, maar we dienen de nieuwe doelen juist "slimmer" te maken. Zo moet het doel van hernieuwbare energie meer gericht zijn op innovatie en doemt het technieken met veel potentie te bevorderen. Anders pakken we alleen het laaghangende fruit en komen meer duurzame vormen niet van de grond. Door subsidies te geven aan de goedkoopste vormen van energie, zoals dat nu gebeurt ten aanzien van biomassa, is het moeilijk om meer duurzame vormen van de grond te krijgen. Er is ook helderheid nodig voor marktpartijen. De ChristenUnie wil dat de nieuwe tussendoelen voor 2030 voldoende scherp worden geformuleerd om de doelstellingen voor 2050 binnen bereik te houden. Is de regering bereid, zich ook in te zetten voor een CO2-emisshiedoelstelling voor de niet-ETS sectoren?

Volgens de staatssecretaris zijn de gevolgen van de mededeling over de klimaatadaptatie voor Nederland beperkt, maar de Algemene Rekenkamer concludeerde in november nog dat er te weinig samenhang is in het Nederlandse adaptatiebeleid en dat er te veel alleen maar naar waterveiligheid wordt gekeken. De regering zou daarom voor de zomer met een nieuwe klimaatvisie komen met een brede adaptatiestrategie. Is deze visie al klaar en, zo ja, komt de regering daarin tegemoet aan de kritiek van de Algemene Rekenkamer?

Er zit nog steeds weinig schot in de internationale onderhandelingen over het emissiehandelsysteem voor de luchtvaart. De luchtvaartmaatschappijen willen de groei van de CO2-emissies compenseren maar dit zou pas na 2020 gebeuren, terwijl het ETS al dit jaar zou gelden. Het geldig verklaren van het ETS in afwachting van de onderhandelingen is echter een jaar opgeschort. Ik heb de indruk dat het voorstel van de sector veel minder oplevert dan het ETS voor de luchtvaart in EU-verband, want daarvoor geldt geen plafond. Hoe verhoudt zo'n compensatiesysteem zich tot het ETS in de andere sectoren? De milieukosten van de luchtvaart moeten echt terugkomen in de prijs. De ChristenUnie roept de regering op, zich tot het uiterste in te spannen om te komen tot een wereldwijd systeem. Mocht er voor deze problematiek geen oplossing komen of dit systeem niet gelijkwaardig zijn aan de milieuwinst van het geplande Europese systeem, dan zal volgend jaar het ETS luchtvaart binnen de EU moeten gelden.

Een snellere introductie van zeer zuinige voertuigen is goed voor de economie en de werkgelegenheid. Wat is de betekenis van de Europese uitkomsten voor de inzet in het SER-energieakkoord over mobiliteit, dat in de maak is. Worden er in dat akkoord bijvoorbeeld ook maatregelen opgenomen om de introductie van zeer zuinige auto 's te versnellen? Kan worden aangegeven welke beleidsconsequenties worden overwogen als uit het onderzoek blijkt dat ook Nederland sterk profiteert van de snellere introductie van zeer zuinige voertuigen? Helaas is er in Europa onvoldoende steun voor ambitieuzere doelstellingen voor voertuigen, vooral voor die voor bestelwagens in 2020. Welke doelstellingen zijn binnen het Europese krachtenveld wel haalbaar? Is de staatssecretaris bereid om een nieuw ambitieus voorstel in te brengen met het EU-onderzoek naar de economische impact van Low Carbon Vehicles in de hand?

De discussie over de EU-doelstellingen ten behoeve van duurzame biobrandstoffen gaat de verkeerde kant op. Nederland wil "gewasspecifieke" factoren en inzetten op echt duurzame biobrandstoffen, maar in de Raad lijkt hiervoor alleen steun te zijn voor de langere termijn. Hoelang moeten we hier nog op wachten? Wat is het krachtenveld in de Raad en het Europees Parlement? Zelfs het alternatief met een plafond van 5% voor biobrandstoffen uit voedselgewassen krijgt immers veel weerstand. Veel landen willen dit percentage verhogen, terwijl dit wat de ChristenUnie betreft juist omlaag moet. Gaat de staatssecretaris zich met hand en tand verzetten tegen een hoger percentage?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.