Datum:            24 september 2013

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel tot afschaffing van de algemene tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten, de compensatie voor het verplicht eigen risico, de fiscale aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten en de tegemoetkoming specifieke zorgkosten en wijziging van de grondslag van de tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten. Deze leden zijn het met de regering eens dat de verschillende regelingen ten gunste chronisch zieken en gehandicapten optimaler georganiseerd kunnen worden. Zij hebben echter wel een aantal vragen over de wijziging.

De leden van de ChristenUnie-fractie merken op dat er door deze wetswijziging grote budgettaire veranderingen zullen optreden voor chronisch zieken en gehandicapten. Met het wetsvoorstel is in de Mvt een overzicht gegeven van de inkomenseffecten als gevolg van het afschaffen van de verschillende maatregelen. Zij vragen zich af of in de berekening die door de regering wordt gegeven de gemeentelijke compensatie wel of niet is meegenomen? Zo niet, dan zouden zij graag een gecorrigeerd overzicht willen ontvangen waar de gemeentelijke compensatie wel in wordt meegenomen.  Zij begrijpen dat 2% van de huishoudens met een minimuminkomen een inkomensachteruitgang zal ervaren van meer dan 10%. Kan de regering deze groep nader specificeren? Zijn dit gezinnen? Zijn dit personen die intramuraal wonen of extramuraal? Zijn dit jongeren of ouderen?

De CG-raad en Platform VG hebben zelf in samenwerking met het Nibud een berekening gemaakt van de budgettaire gevolgen van dit wetsvoorstel voor chronisch zieken en gehandicapten. Ondanks dat in deze berekening, de structurele compensatie op gemeentelijk niveau niet is meegenomen, is de berekening wel van grote waarde. De berekening laat namelijk zien dat het om een zeer rigoureuze ingreep gaat. Deze leden missen van de regering de notie dat het om een zeer grote wijziging gaat. De MvT doet de leden voorkomen alsof het om een technische wijziging gaat. Is de regering het met deze leden eens dat het om veel meer dan een technische wijziging gaat?

Deze leden vragen daarom een reactie op het Nibud-rapport ‘inkomenseffecten van het afschaffen van een aantal specifieke regelingen ter compensatie van meerkosten van mensen met een beperking en meerkosten’?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen nadere toelichting op de afschaffing van de WTCG. De WTCG bestaat onder meer omdat chronisch zieken en gehandicapten zonder dat ze er wat aan kunnen doen meerkosten in het leven hebben.  Zij worden op basis van hun handicap en ziekte voor deze meerkosten gecompenseerd.

Het afgelopen jaar is de WTCG gewijzigd en wordt de tegemoetkoming enkel uitgekeerd als er aan inkomenscriteria wordt voldaan.  Het karakter van de oorspronkelijke wet, dat chronisch zieken en gehandicapten er niet zelf om hoefden te vragen, maar automatisch gevonden worden bleef ook na deze wijziging staan.

In de loop der jaren is veel onderzoek gedaan naar de wijze waarop chronisch zieken en gehandicapten automatisch door ‘het systeem’ getraceerd konden worden. De wijze waarop dit gebeurde is sterk verbeterd. Velen zijn tevreden met het huidige systeem. Toch begint de Mvt met de stelling dat de algemene tegemoetkoming en de CER-uitkering een ongerichte werking hebben. Deze leden vragen de regering deze stelling nader te onderbouwen. Is de regering het eens met deze leden dat er in de afgelopen jaren veel verbeterd is ten aanzien van de verschillende regelingen?  Is er onderzocht op welke wijze de systematiek van het oude systeem overgenomen zou kunnen worden op gemeentelijk niveau? Op welke wijze kan deze kennis en expertise in het nieuwe systeem worden ingezet?

In hoeverre zullen gemeenten chronisch zieken en gehandicapten automatisch compenseren? Of vindt er alleen compensatie plaats indien chronisch zieken en gehandicapten hier zelf om vragen? Hoe wordt voorkomen dat alleen mondige chronisch zieken en gehandicapten toegang tot de nieuwe regeling zullen krijgen?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen de regering te verduidelijken waarom er niet voor gekozen is om te zoeken naar een compensatieregeling die zich specifiek op de  doelgroep chronisch zieken en gehandicapten richt. De Wmo geeft geen mogelijkheden voor inkomensondersteuning en de bijzondere bijstand heeft slechts beperkte mogelijkheden tot ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten.  Zo moet er om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand aan voorwaarden worden voldaan. Iemand heeft geen recht op bijzondere bijstand als bijvoorbeeld een ziektekostenverzekering de kosten al vergoedt. De compensatie eigen risico richtte zich juist op die groep die veelvuldig gebruik moet maken van zijn ziektekostenverzekering. Valt het snel opmaken van het eigen risico in de toekomst onder een voorwaarde voor de bijzondere bijstand? Zij zouden graag zien dat de regering dit nader toelicht. Deze leden vragen in hoeverre het nodig is dat de regels van de bijzondere bijstand moeten worden aangepast? Zo vragen deze leden of bijvoorbeeld kosten in verband met het volgen van bepaalde diëten ook kunnen worden gecompenseerd middels de bijzondere bijstand. Moet het criteria van ‘voedsel’ niet worden toegevoegd aan de lijst criteria voor de bijzondere bijstand?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen waarom er in het regeerakkoord gesproken wordt van een maatwerkvoorziening door gemeenten van 760 mln en in dit wetsvoorstel gesproken wordt van 700mln? Deze leden vragen wat er met de overige 60 mln is gebeurd?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen in hoeverre cliëntenorganisaties zijn betrokken bij het vormgeven van het wetsvoorstel. Hoe staat de regering in het aanbod van pg-organisaties om gezamenlijk te bezien hoe de 700 miljoen gericht terecht kan komen bij de groep chronisch zieken en gehandicapten.

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen de regering te reageren op de voorstellen van de gezamenlijke cliëntenorganisaties:

-zorg voor een basis-tegemoetkoming voor mensen met een beperking en meerkosten met een inkomen tot modaal via het CAK;

-Garandeer de toegang tot een administratief eenvoudige compensatieregeling op gemeentelijk niveau binnen het minimabeleid door een moet bepaling voor de categoriale regeling chronisch zieken op te nemen;

-Regel maatwerk in de inkomensondersteuning via de bijzondere bijstand;

-Regel een inkomensafhankelijk eigen bijdrage systeem over de stelsels heen.     

Zij stellen ook dat er een noodzaak om een gemaximeerde eigen bijdrage regeling over alle stelsels heen te ontwikkelen wat kan leiden tot een anticumulatie van eigen bijdragen? Wordt de noodzaak van een anticumulatie beding over de stelsels heen gezien?

De leden van de ChristenUnie-fractie zouden graag een overzicht zien van de totale uitkeringslasten en uitvoeringskosten van het CAK en de Belastingdienst die zij afgelopen jaar hadden ten aanzien van de regeringen die dit wetsvoorstel betreffen?  Hoe kan het dat voor het jaar 2015 nog 25 miljoen is geraamd voor nabetalingen van algemene tegemoetkomingen? Is dit bedrag inclusief de uitvoeringskosten van €12,5 miljoen? 

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen zich af op basis van welke gegevens €12,5 miljoen is gebaseerd?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.