Bijdrage van ChristenUnie Tweede Kamerleden Carla Dik-Faber als lid van de vaste commissie voor Infrastructuur en milieu aan een wetgevingsoverleg met minister Schultz van Haegen-Maas Geesteranus van Infrastructuur en Milieu

Onderwerp:   Water

Kamerstuk:    29 684

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. De jaarlijkse investeringen die wij in Nederland doen in het goed beschermen van ons land, zijn goed beschouwd een heel goedkope verzekeringspolis. Er gaat per jaar zo'n 1 miljard naartoe, maar de schade die ons land kan oplopen als de dijken het begeven, is vele malen groter. De ChristenUnie is dan ook blij met de komst van het Deltafonds, het Deltaprogramma en de Deltacommissaris die zorgen voor continuïteit in het waterbeleid en een robuuste financiering.

Bij het Lenteakkoord is het Deltafonds bewust uitgezonderd van noodzakelijke bezuinigingen, juist vanwege deze verzekeringspolis en het feit dat er nu al een tekort aan budget is voor bijvoorbeeld de hoogwaterbeschermingsmaatregelen. En dan heb ik het nog niet eens over de komende aanscherping van de veiligheidsnormen. Ik ben dan ook erg teleurgesteld dat de minister zich niet aan de afspraken uit het Lenteakkoord heeft gehouden. Het Deltafonds is weliswaar in 2013 relatief gespaard, maar vanaf 2014 wordt het Deltafonds voor het volle pond aangeslagen. Het gaat hier wel om wettelijke veiligheidsnormen en om de veiligheid van ons land. Ik hoop daarom dat het kabinet het amendement van mevrouw Hachchi van D66 en mij omarmt, deze bezuiniging op het Deltafonds ongedaan maakt en zich daarmee ook een betrouwbare partner toont. Ik ga ervan uit dat de extra bezuiniging op het Infrafonds van 250 miljoen ook echt een bezuiniging op het Infrafonds blijft. Ik hoor op dit punt graag een bevestiging van de minister.

We werken toe naar een aantal Deltabeslissingen in 2014 en 2015 en naar een langjarig investeringsprogramma. Is er echter nog wel financiële ruimte om de hieruit voortvloeiende maatregelen uit te voeren? In het Deltaprogramma ligt de focus op 2050, met zelfs een doorkijk naar 2100. Is het daarom niet verstandig om ook de financiële horizon veel verder te leggen dan 2028? Dat biedt ruimte voor verstandige investeringsbeslissingen zonder dat dit ten koste gaat van voldoende ruimte voor de kortetermijnopgave.

Ik kom te spreken over het Hoogwaterbeschermingsprogramma. De ChristenUnie heeft zorgen over de voortgang van het tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma. Op voorspraak van mijn collega Slob en oud-collega Koppejan is dit uitvoeringsprogramma een groot project geworden, maar de Kamer krijgt nog steeds geen informatie op niveau van de deelprojecten terwijl er steeds meer vertraging oplopen. Ook de accountantscontrole is met maanden vertraging naar de Kamer gestuurd. Mijn collega van de SP wees hier al op. De conclusies zijn ook fors. Het risicomanagement is gebrekkig en de auditdienst betwijfelt of de risico's op projectniveau goed in beeld zijn. De ChristenUnie ziet graag dat dit snel op orde komt.

Wat de zoetwatervoorziening en de verzilting betreft, wil ik graag verwijzen naar de vragen van D66 en het CDA.

Ik kom te spreken over de waterketen. In het regeerakkoord wordt gesproken van verduurzaming van de waterketen. Dat begint volgens mij met waterbesparing en efficiënt watergebruik. Niet alleen bij huishoudens maar vooral ook bij de landbouw en de industrie is zeker nog een grote stap mogelijk. Welke maatregelen heeft de minister voor ogen?

Liggen hier ook kansen voor innovatie in de topsector water? Onlangs heeft de Tweede Kamer met steun van de ChristenUnie een motie aangenomen om het aandeel geneesmiddelen en microplastics in afvalwater terug te dringen. Ik besef dat dit niet een, twee, drie geregeld is en dat oplossingen kostbaar zijn, maar ik zie ook mooie voorbeelden in het land. Zo wordt in Sneek een wijk gebouwd waar afvalwater lokaal wordt gezuiverd en waar warmte en gas worden opgewekt. Is dat een droom voor de verre toekomst of ziet de minister in dergelijke projecten kansen? Is zij bereid om dergelijke pilots op basis waarvan mogelijk zelfs de bouwvoorschriften op enig moment aangepast worden, te stimuleren?

Voor een goede drinkwatervoorziening en natuurontwikkeling is waterkwaliteit van belang. Op de middelen voor de Kaderrichtlijn Water is echter bezuinigd. Eerst is een derde van de maatregelen uitgesteld tot na 2015 en nu is er 2015 helemaal geen geld voor deze uitgestelde maatregelen en ook al niet voor de nieuwe zesjaarlijkse stroomgebiedbeheerplannen die dan in Brussel moeten worden ingediend voor de periode 2016-2021. Toch denkt de minister in 2027 aan de doelen te kunnen voldoen. Hoe denkt de minister dat te bereiken?

De EU maakt zich ook zorgen. Er is zelfs een blauwdruk voor het behoud van de Europese wateren verschenen. Daarin wordt een groot aantal maatregelen aangekondigd bovenop de KRW. Veel maatregelen van de KRW worden volgens de EU nog onvoldoende uitgevoerd door de lidstaten. Er wordt al gesproken over de mogelijkheid van inbreukprocedures. Wat is de reactie van de minister op de Europese analyse van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water in Nederland? Kan zij garanderen dat Nederland niet te maken krijgt met een inbreukprocedure?

Het Kierbesluit is een van de pareltjes van bestuurlijk onvermogen. Het besluit om de Haringvlietsluis bij vloed op een kier te zetten, is reeds twaalf jaar geleden genomen, maar nog altijd is de realisatiedatum niet in beeld. Ik heb de brief gelezen en ik concludeer dat wij nog even geduld moeten hebben. Daarom geef ik de minister namens mijn fractie nu slechts één aandachtspunt mee: zorg ervoor dat de investeringen die moeten worden gedaan in de zoetwatervoorziening op Goeree-Overflakkee en Voorne-Putten, kosteneffectief en op de lange termijn houdbaar zijn. Kortom: no regret. Kan de minister wel zo stellig schrijven dat een deel van het Haringvliet altijd zoet blijft, ook in droge jaren?

Tot slot: lang leven de waterschappen! De waterschappen werken zelf aan een efficiënter bestuur en komen met voorstellen voor fusies. De ChristenUnie deelt dan ook niet het standpunt van de regering dat dit allemaal vanuit Den Haag moet worden geregeld, zeker niet tot het niveau van landsdelen, waarmee de waterschappen de facto zouden worden opgeheven. Dat is een verkeerde keuze en typisch zo'n Haagse oplossing voor een niet-bestaand probleem. De hele wereld komt hier bekijken hoe wij ons waterbeheer hebben georganiseerd. Terwijl de rest van de wereld dat wil kopiëren, heffen wij onze waterschappen op. Dat is toch de omgekeerde wereld?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.