Datum:             16 juni 2011

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Inzake Sudan heeft Obama opgeroepen tot een staakt-het-vuren. De Afrikaanse Unie heeft bemiddeld bij het conflict in Abyie. Het gaat heen en weer. De rust schijnt wat weder te keren, maar tegelijkertijd zien we nieuwe bombardementen in Zuid-Kordofan. Ik vraag naar de rol en de inzet van Nederland, en die van de EU, in dit conflict. Ik begrijp dat Ethiopische vredestroepen bereid zijn om in het gebied van Abyie de grenzen te bewaken. Welke rol ziet Nederland voor de EU inzake de grensbewaking, in het verlengde van de CPA? Komt er straks een omvorming van het CPA? Ik begrijp dat de VVD ervoor pleit om Cougars, die mogelijk vrijvallen, in te zetten in Sudan. Daarop hoor ik graag de reactie van de minister. Dat zou een nieuwe missie in kunnen houden.

Wat betreft de erkenning van Zuid-Sudan op 9 juli, wil de EU deze natuurlijk eensgezind uitspreken. Maar wat als er geen eensgezindheid is? Gaat Nederland het dan zelf doen? Wat is de inzet van Nederland? Zijn wij zover om de erkenning van Zuid-Sudan uit te spreken?

Met betrekking tot het MOVP en het nieuwe kabinet van Libanon maak ik mij zorgen. Als delegatie hebben destijds gesproken met Mikati. Over Hezbollah klonk dat toen vrij positief en gematigd. Nu maakt Hezbollah echter toch deel uit van de regering, en nog wel met 16 van de 30 ministers. Dat betekent een meerderheid in het kabinet, en bovendien levert Hezbollah de minister van Defensie. Hoe gaan Nederland en de EU zich opstellen richting het nieuwe kabinet van Mikati, met in het achterhoofd dat Hezbollah nog steeds een terroristische organisatie is?

Obama heeft verschillende uitspraken gedaan inzake het MOVP. In eerste instantie noemde hij als uitgangspunt de grenzen 1967. Ik ben het met de heer De Roon eens dat dat geen grenzen waren, maar dat het een demarcatielijn betrof. Een wapenstilstandlijn. Vervolgens heeft Obama aangegeven dat iets te fel gezegd te hebben. Hij bedoelde dat er wel degelijk sprake zou kunnen zijn van een land swap. Welke lijn steunt de EU en welke lijn steunt Nederland? De eerste uitspraken van Obama of de tweede? Wij moeten niet op de stoel van de onderhandelaars gaan zitten. Die moeten er toch met elkaar uitkomen. Als tot land swaps zou worden overgegaan om uiteindelijk tot een tweestatenoplossing te komen, moet Nederland dat, in de visie van de ChristenUnie, ondersteunen.

Er is grote zorg over de 44 Nederlanders die nog vastzitten in Jemen. Hoeveel van hen willen op stel en sprong vertrekken? Wat zijn de belemmeringen daartoe? Hoe verloopt de dienstverlening vanuit het Verenigd Koninkrijk (VK) in Frankrijk daarbij? Kunnen deze mensen het land inderdaad verlaten, als zij dat willen?

In de geannoteerde agenda ontbrak een opmerking over de vluchtelingenstroom. Hoe staat het daarmee? Wat kan de internationale gemeenschap daarin betekenen? In Syrië neemt het geweld toe. Ik heb begrepen dat inmiddels ook helikopters worden ingezet. Dat maakt dat het geweld, dat wordt ingezet tegen de betogers, massiever wordt. Aan de andere kant horen wij ook dat salafisten betrokken zouden zijn bij het verzet, en bij de betogingen. Dat baart ook zorgen, en het werpt een ander licht op de zaak. Kan de minister die geluiden bevestigen? Wat kan Europa verder nog doen om de onschuldige burgers, die geen verzet en geweld gebruiken, te ondersteunen? Wat betreft Libië zien wij graag steun voor de inzet inzake de post-conflictvisie: hoe nu verder?

Wij steunen de kritische visie van het kabinet op het militaire bewind in Egypte. Daar schijnen toch nog steeds verschillende mensenrechten geschonden te worden, ook door het militaire bewind. Is de minister het met mij eens dat, indien dat zo is, wij zeer terughoudend moeten zijn in contacten met en steun aan Egypte, totdat er vrije verkiezingen zijn geweest? Het is goed dat de daders van de aanval op de kerk berecht worden. Bij mijn weten is dat de tweede keer. Wij hebben die berichten ook gehad over Alexandrië, en dat is dus een positieve ontwikkeling. Tegelijkertijd vernemen wij dat militairen en politie vaker betrokken zijn bij het neerslaan van demonstraties, ook door kopten. Kan de minister dat bevestigen? Met de heer De Roon spreek ik mijn zorgen uit over de nieuwe partij van de Moslimbroederschap: Vrijheid en Recht. Als zij aan de macht komen, is er sprake van een soortgelijke situatie als in Libanon. Wat de ChristenUnie betreft moet de hulp dan echt stoppen, ook de Europese hulp. Aan een regering die mensen onderdrukt, die mensenrechtenschendingen toelaat inzake de rechten van vrouwen en minderheden, moeten wij absoluut geen steun geven. Daar moeten wij aan de slag via het maatschappelijk middenveld.

Voor meer informatie zie ook: www.tweedekamer.nl.