AOW, hypotheekrenteaftrek en gratis kinderopvang domineren het verkiezingsdebat. Verkeer is van ondergeschikt belang. Toch is het bepalend voor hoe Nederland straaks beweegt. Staan we stil in de auto of rijden we door op de fiets?

Files en openbaar vervoer domineren de verkeersparagrafen in de verkiezingsprogramma's. Over het invoeren van kilometerheffing is iedereen het wel zo'n beetje eens. Wel of niet meer asfalt lijkt ook niet het meest heikele punt. Het CDA en VVD zijn daarvoor, de linkse partijen houden zich daarover op de vlakte en D66 vindt dat we met het verbeteren van het bestaande wegennet ook al een eind komen. De ChristenUnie is de enige partij die zonder schroom spreekt over ingrijpen in het groeiend autoverkeer. Dat maakt deze partij een lastige partner voor een eventueel rechts kabinet.

Gratis
Waar CDA en VVD peliten voor uitbreiding van het wegennet en de fiets overslaan, zien de linkse partijen vooral heil in aantrekkelijker en goedkoper openbaar vervoer. De fiets krijgt een bescheiden pelkje. De PvdA wil 65-plussers in de daluren gratis laten vervoeren. Ook MBO-ers zouden een OV-kaart moeten krijgen, net als studenten en HBO-ers. De PvdA maalt er blijkbaar niet om dat de invoering van de OV-kaart studenten van de fiets heeft gehaald. Investeren in het openbaar vervoer van station naar huis betekent voor de PvdA ook een herkansing voor de treintaxi.

De OV-fiets, een gouden schakel in de openbaar vervoerketen, lijkt onbekend bij de sociaal democraten. Telewerken, flexibele werktijden en het vergoeden van OV-abonnementen door werkgevers zijn de kernwoorden in het programma om files op te lossen. De PvdA noemt in haar verkiezingsprogramma Nederland een traditioneel fietsland. Maar veel verder dan 'veilige fietsroutes voor woon-werkverkeer'reiken de ideeen niet. Op een tussencongres over het concept-verkiezingsprogrtamma heeft de achterban de programcommissie hierover stevig de les gelezen. Via stickertjes konden de leden aangeven welke onderwerpen ze echt veranderd wilden zien. Boven aan het lijstje prijkte gratis kinderopvang ('slecht idee') op de voet gevolgd door fietsbeleid ('moet krachtiger'). Maar van deze vermaning is niets terug te vinden in het definitieve verkiezingsprogramma.

Ook de SP is sinds jaar en dag een warm pleitbezorger van gratis openbaar vervoer. Het openbaar vervoer moet de komende vier jaar gratis worden voor jongeren onder de 12 jaar en voor 65-plussers. Over de fiets wordt vrijblijvend opgemerkt: 'Het gebruik van de fiets wordt gestimuleerd.' Dat doet GroenLinks beter: er komt een landelijk wandel- en fietsoffensief met de aanleg van 5000 kilometer extra wandelpad en 3000 kilometer fiets- en skeelerpad. Fietsroutes worden veiliger en er komen meer fietsenstallingen in de stad. Voor GroenLinks en de ChristenUnie hoeft het openbaar vervoer niet zo nodig gratis, beter mag wel.

Jaloersmakend
Christenen fiets meer, bleek ooit uit een onderzoek van de Fietserbond en dat zou kunnen verklaren waarom de ChristenUnie een tot in de puntjes uitgewerkte fietsparagraaf heeft. Fietsdiefstal wordt bestreden door invoering van een fietsdiefstalchip. Met een subsidie van vijftig procent kan de chip ook ingebouwd worden in bestaande fietsen. De politie moet meer doen om fietsdiefstal te voorkomen. Bestaande fiets- en wandelverbindingen blijven zoveel mogelijk behouden. Spoorwegovergangen kunnen alleen gesloten worden als er ook een alternatief is. Gedeeltelijk afsluiten voor gemotoriseerd verkeer is volgens de partij een goede optie. Gemeenten krijgen een bonus bij goed fietsbeleid. En zo nodig komt er extra geld voor fietsenstallingen bij NS-stations. Een actueel fietsprogramma waar andere partijen jaloers op kunnen zijn.

Bron: De Vogelvrije Fietser, november-december 2006, jg. 31, nr. 6, door Jolinda van Hoogdalem.