Voor aanvang van het debat overleggen we met enkele fractievoorzitters over mogelijk gezamenlijk in te dienen moties. Ik zie daar op enkele punten wel ruimte voor, maar behoud me ook het recht voor om met punten uit ons eigen inkomensplan te komen.

Gerrit Zalm is erg gespannen, maar doet zeker in het begin erg zijn best om niet als minister van Financiën, maar als waarnemend premier te antwoorden. Toch is hij al snel technischer dan Balkenende zou zijn. Ten aanzien van het waarden-en-normendebat doet hij precies wat hij me maandag beloofde: hij bestrijdt dat hij een ‘waardenloze en normloze’ minister zou zijn. Op mijn vraag bevestigt hij dat alles wat de minister-president op dit vlak aan initiatieven en uitspraken heeft gedaan, door het hele kabinet wordt gedragen. Da’s winst!

Bij zijn bespreking van de tegenbegrotingen, laat hij van de plannen van de oppositie geen spaan heel. Wel biedt hij n.a.v. het inkomensplan van de ChristenUnie een opening voor ons voorstel voor een ‘SPOK’, een specifieke afdrachtskorting voor werkgevers die oudere werknemers in dienst nemen of houden. Mooi!

Over de tegenbegroting van de coalitie is hij veel milder, wat me tot de verzuchting brengt: “Zo ken ik u niet!” Als Maxime Verhagen op hoge toon eist dat de motie in zijn geheel wordt uitgevoerd en dat motiveert met de stelling dat ‘de fractievoorzitters van de regeringsfracties nu eenmaal de bevoegdheid hebben om het Regeerakkoord te wijzigen’, wijs ik hem erop dat dit puur monisme is: het Regeerakkoord is, als er eenmaal een kabinet is aangetreden, niet meer het bezit van de coalitiefracties die het hebben opgesteld, maar van de regering. Ministers zijn dienaren van de Kroon, geen uitvoerders van de besluiten van de coalitiefracties!

In de dinerpauze heb ik een korte vergadering van de IVD-commissie en daarna een interview met Marcel ten Hooven van ‘Trouw’. De tweede termijn is niet erg spannend meer: nog wat vragen, veel kritische conclusies en een tiental moties. Wij besluiten om tegen de coalitiemotie te stemmen: in dit totaalpakket zitten elementen die ons niet aanspreken en bovendien is uit de CPB-doorrekening van vanmiddag gebleken dat door dit pakket de lasten voor gezinnen met maar liefst € 270 miljoen toenemen. Dat neem ik niet voor mijn rekening. Bovendien kunnen we de onderdelen die ons wél aanspreken altijd nog steunen, namelijk als ze in de vorm van concrete amendementen bij de begrotingshoofdstukken worden ingediend. Zelf dien ik twee moties in: één over een ‘eco-efficiënte economie’ en één over halvering van de eigen bijdrage voor de thuiszorg. Tot mijn verbazing stemt niet alleen de voltallige coalitie, maar ook de SP tégen de laatste, vanwege de dekking: afschaffing van de vrijstelling van de motorrijtuigenbelasting voor oldtimers. Tja, wat weegt nu zwaarder: de koopkracht van ouderen en chronisch zieken, of een overheidssubsidie voor hobbyisten?