Het gaat goed met de ChristenUnie en haar aanvoerder. André Rouvoet verbaast het niets. Vol passie neemt hij de partij op sleeptouw naar hoogstwaarschijnlijk een mooie verkiezingsuitslag: “Ik hoop echt op een verdubbeling van het aantal Kamerzetels.” Een interview met EO-Visie.

Zijn vader verkocht groenten en André brengt het christelijk-sociale gedachtegoed aan de man. Welke kleur dat is? Er zit wat groen in, het neigt naar rood en toch weer niet. “Maar gezond is het wel,” zegt de lijsttrekker. Gezond voor land en individu,
net zoals de appeltjes uit de winkel van vader Rouvoet.

Zoon André (Hilversum, 4 januari 1962) doorliep met speels gemak het gymnasium en vertrok daarna naar de grote stad. Aan de VU in Amsterdam studeerde hij rechten en op een normale collegedag ontdekte hij een nieuwe interesse: de politiek. Via het wetenschappelijk instituut van de RPF nam hij in 1994 plaats in de Tweede Kamer. Nu, twaalf jaar later, is hij daar niet meer weg te denken en te slaan.

In het Haagse valt Rouvoet op. Zo ontving hij in 2003 de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid en een jaar later riep de parlementaire pers hem uit tot politicus van het jaar. Weer twee jaar later zit hij volop in de campagne voor de verkiezingen en gooit hij al zijn charmes en talenten in de strijd om op 22 november een mooie uitslag neer te zetten. “De mooiste hondenbaan die er is,” omschrijft André Rouvoet zijn werk zelf op zijn weblog. Die persoonlijke pagina op internet vormt overigens maar een klein onderdeel van de intensieve verkiezingscampagne. ‘Stem strategisch, stem ChristenUnie.’ Met die boodschap trekken Rouvoet en consorten het land in.

Belangstelling
De ChristenUnie is hip en doet het goed in de peilingen. “Mensen – christen of niet - schamen zich niet meer voor zo’n uitgesproken christelijke partij als de ChristenUnie,” zegt de lijsttrekker over de opvallend positieve belangstelling. De sfeer zit er dan ook goed in, temeer omdat de partij volgens sommige peilers misschien wel acht zetels gaat krijgen. Rouvoet zelf is ook enthousiast, maar is in de eerste plaats vooral realistisch. “Het moet allemaal nog gebeuren, maar ik hoop echt op een verdubbeling van het aantal Kamerzetels; van drie naar zes!” Ook spreekt hij openlijk over een mogelijke coalitiedeelname, zonder weggehoond te worden als een betekenisloze ‘rechtse snipper’.

Al dat goede nieuws; je denkt bijna: ‘Als dat maar goed gaat!’ In 2002 stemden immers heel veel mensen uiteindelijk toch niet op de ChristenUnie!
“Maar ik bespeur een omslag. Alles wijst erop dat we de potentiële winst deze keer beter kunnen vasthouden. We hebben namelijk vier jaar de tijd gehad om het merk ChristenUnie te bewijzen. Ook kozen in 2002 veel mensen voor Balkenende als reactie op de Fortuyn-revolutie, maar zij wisten toen nog niet dat ze het harde asielbeleid van Verdonk er gratis bij kregen. Dat was niet de reden waarom ze op Balkenende stemden! Ook niet dat hij bewust koos voor D66 met zijn antireligieuze opvattingen. Veel mensen rekenen dit Balkenende aan en vinden bij ons veel herkenning.”

Stel, de verkiezingen mislukken toch en u moet afscheid nemen van de politiek. Wat wordt de kern van uw boodschap als u in het NOS Journaal twee minuten krijgt om het volk toe te spreken?
“Het is wel heel moeilijk voorstelbaar dat ik om die reden afscheid moet nemen van de politiek,” begint Rouvoet optimistisch, andermaal zijn blik scherp op de peilingen gericht, “maar ik zou precies hetzelfde verhaal vertellen als ik nu doe en mensen wijzen op het belang van christelijke politiek voor ons land. Of ik nu win of verlies, het gaat om de inhoud, de koers die ons land vaart. Is die christelijk-sociaal? Overigens wil ik niet afgerekend worden op het aantal zetels, maar of ik trouw gebleven ben aan de missie.”

Passie
Onlangs werd hem bij Pauw & Witteman een gebrek aan passie verweten. Trekt hij zich dit aan? “Ja, dat raakt me wel, al herken ik het niet. Passie is juist wat me drijft, al komt dat misschien niet altijd helemaal zo over. Weet je, zonder passie houd je het niet eens vol in dit vak en had ik die speech voor het Nederlandse volk allang gehouden.”

Meningen doen hem dus zeker iets. Sterker nog, hij vraagt er zelfs bewust om. “Ik wil weten wat ik niet goed doe. Mensen mogen best zeggen dat ik wat op mijn houding moet letten, maar ik wil vooral weten of ons verhaal overkomt. Schiet ik tekort op bepaalde punten? Doe ik mensen recht, ook mijn politieke tegenstanders? Ik zeg dat als christenpoliticus niet uit carrièreoverweging, maar om macht dienstbaar te maken aan de gerechtigheid van Gods Koninkrijk.”

Rouvoet, zelf vader van een zoon en vier dochters, kreeg het geloof van huis uit mee. Het geloof, kerkbezoek en de jeugdvereniging speelden een grote rol in zijn jonge jaren. Grote twijfelmomenten heeft hij nooit gekend. “Wel is God soms ver weg geweest, maar dat kwam altijd doordat ik Hem minder zocht.” Onlangs ontmoette hij de allerarmsten in India, maar ook in die ellende twijfelde hij niet aan God. Rouvoet: “Ik heb op zo’n moment vooral grote vragen. Toch is God dan eerder
heel dichtbij, omdat ik Hem vertel zo’n moeite te hebben om dat te plaatsen. Wie helpt die mensen?”

Gebed speelt op die momenten een belangrijke rol in het leven van de politicus. Maar niet alleen dan. Ook in het kader van de verkiezingen wordt er heel wat gebeden in en voor de partij. Bidt hij in deze periode ook voor een goede verkiezingsuitslag? “Ja,” zegt hij volmondig, “maar vooral voor een versterking van de christelijke politiek. Daarom bid ik ook voor christenen in andere politieke partijen. God is niet afhankelijk van de ChristenUnie, zei ik onlangs nog tegen De Volkskrant, maar ik merk wel dat Hij ons gebruikt als instrument in Zijn hand. Dan maak ik ons niet groter dan we zijn, maar ben ik dankbaar dat we die rol mogen spelen.”

Coalitie
Een heel andere rol kan de partij ná 22 november gaan spelen, als er een nieuwe coalitie gevormd moet gaan worden. Maar kan de ChristenUnie wel echt potten breken om iets te doen aan de door veel christenen zo verafschuwde liberale wetgeving? Rouvoet wil eerst kwijt dat de ChristenUnie voor veel meer staat dan - ook voor hem - belangrijke thema’s als abortus en euthanasie. Dan zijn antwoord op de vraag: “Om daarin iets te bereiken, hebben we natuurlijk wel de steun van het CDA nodig. Daarom schrik ik als een hooggeplaatste CDA’er in een radiodebat vraagt: ‘Als jullie bij de coalitietafel aanschuiven, gaan jullie het toch niet weer over die abortuswet hebben, hè?’ Laat ik duidelijk zijn: het gaat mij natuurlijk uiteindelijk niet over de abortuswet, maar om de praktijk, om herstel van de rechtsbescherming van het leven! Daarom wil ik het hebben over hoe wij vrouwen die ongewenst zwanger zijn, of mensen die lijden, een ander antwoord geven dan het afbreken van leven. Het terugdraaien van wetten is niet mijn doel. Ik wil mensen in nood écht helpen. Zetten we in op hulpverlening en voorlichting? Bieden we zwangere vrouwen en meisjes de mogelijkheid van een adoptie? Over die alternatieven wil ik praten, al weet ik dat de VVD dat niet ziet zitten. Maar ik mag toch hopen dat we hierin het CDA wel als bondgenoot vinden. Als ook zij hier niet meer over willen praten, vind ik dat erg bedenkelijk en riskant.”

U waarschuwt in een politiek pamflet tegen zwevende politici, die alle kanten op fladderen met hun mening. Verandert u zelf nooit van mening?
“Ik zweef zeker niet, maar verander wel eens van standpunt. Neem nu de orgaandonatie, toch best een gevoelig onderwerp binnen de partij. Nu zijn we voor een verplicht registratiesysteem, waarbij je kunt aangeven tegen donatie te zijn, terwijl we dit voorheen geen goed idee vonden. Waarom zijn we ‘om’ gegaan? Omdat er levens gered kunnen worden met het maken van keuzes. Druk van de overheid mag er overigens nooit komen, maar diezelfde overheid mag je wel op het hart drukken een keuze te maken. Dus dat zijn we anders gaan zien.” Toch is van mening veranderen iets anders dan zweven als politicus, benadrukt Rouvoet. “Ik stel vast dat steeds minder partijen een helder ideologisch profiel kennen. Als je het bij de VVD niet meer leuk vindt, kun je blijkbaar ook bij het CDA of zelfs de PvdA terecht. Die ontwikkeling is de dood in de pot voor de parlementaire democratie in dit land en doet het vertrouwen van de burgers in de politiek geen goed. Ik merk dat grote politieke partijen iedereen te vriend willen houden en geen keuzes durven maken.”

Deze ‘hartenkreet’ kan ook overkomen als goedkope verkiezingsretoriek: ‘Jongens, kom bij ons, hier zit je wel goed!’
“Natuurlijk wil ik graag dat heel veel mensen op ons stemmen, maar we gaan als partij niet onze identiteit aanpassen aan hun wensen. Dan zijn we niet meer wie we willen zijn. Heb je niets met het opkomen voor de zwakken, asielzoekers of het ongeboren leven, stem dan op een partij die daar ook niets mee heeft. Daar wil ik heel duidelijk over zijn!”

Arie Kok en Maarten Nota

‘Duurzaam voor elkaar’
De ChristenUnie wil:
• Aandacht voor jeugd en gezin, plus het aanstellen van een minister voor Gezinszaken;
• Opkomen voor kwetsbaren en zwakkeren in de samenleving;
• Een goed en duurzaam milieubeleid;
• Meer aandacht (en geld) voor ontwikkelingswerk;
• Geen Europese Grondwet, maar werken aan het efficiënt, transparant en democratisch maken van de EU;
• Duidelijkheid over de grenzen van Europa. Turkije ligt voor het overgrote deel buiten Europa en kan een goede vriend zijn, maar geen lid.

De lezersvraag
M. Bot vraagt: “Wilt u zich inzetten voor een bijzondere regeling voor mensen die gewetensbezwaren hebben tegen het biometrisch paspoort?” André Rouvoet: “Ja, de ChristenUnie neemt hier - als een van de weinige partijen - haar verantwoordelijkheid. Het mag gewoon niet zo zijn dat je, door bepaalde maatregelen te nemen, hele groepen uitsluit, met de uiterste consequentie dat gewetensbezwaarden zelfs niet meer naar het buitenland (buiten de ‘Schengenlanden’) kunnen reizen. Recent heeft Arie Slob een motie ingediend waarin werd gevraagd onderzoek te doen naar de aard en omvang van gewetensbezwaren bij een toenemende informatiemacht van de overheid, zoals bijvoorbeeld bij het biometrisch paspoort en het burgerservicenummer. Het CDA stemde hier helaas tegen. Jammer, want anders hadden we een meerderheid gehad voor deze motie.”

Oneliners
Bijbels figuur: “Daniël, een christenpoliticus avant la lettre, die spinazie verkoos boven de koninklijke spijze en de macht. Hij wist waar de ondergrens van zijn politieke compromissen lagen, maar ook dat je zelfs met drie vrienden veel kunt betekenen in een land.”
Balkenende IV: “Hangt af van samenstelling en beleid.”
Noord-Korea: “Zeer verontrustend!”
Van der Vlies: “Ik zou hem vaker als bondgenoot willen hebben om op te komen voor sociaal kwetsbare groepen.”
Hobby: “Lezen, al kom ik er te weinig aan toe. Verder biljarten, snookeren, stijldansen en gitaarspelen.”
Publieke Omroep: “Bijna verkwanseld onder Balkenende II, bij het Paasakkoord weggegeven.”
Israël: “We staan onvoorwaardelijk achter het volk Israël, maar niet blind! Een goede vriend wijst je ook op je fouten.”
‘De mooiste hondenbaan die er is’

Bron: EO-Visie, nr. 45, www.eo.nl/visie