Bijdrage Carla Dik-Faber aan een plenair debat met minister-president Rutte, minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, minister van Nieuwenhuizen Wijbenga van Infrastructuur en Waterstaat en minister van Veldhoven-van der Meer voor Milieu en Wonen

Kamerstuknr. 32670

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):
Voorzitter, dank u wel. Ons land heeft te maken met de stikstofcrisis en het kabinet zet nu de noodzakelijke stappen om de situatie op de korte termijn vlot te trekken. Dat is hard nodig om perspectief te bieden aan bouwers en aan boeren die de crisis nu het meest concreet voelen. Ik heb hun verhalen ook gehoord tijdens twee gespreksavonden in Bedum en Apeldoorn die de ChristenUnie heeft georganiseerd; en er volgen nog meer.

Ik denk ook aan de natuur, want ook die voelt de crisis. Onze manier van leven put de schepping, onze natuur uit. Niet alles kan. Als we de natuur willen behouden, als we duurzaam het goede leven willen leven, dan zullen we andere keuzes moeten maken en samen moeten zoeken naar een nieuwe balans. En dat zijn de eerste stappen.

De meest opvallende en effectieve maatregel op korte termijn is de verlaging van de maximumsnelheid. Wanneer treedt deze in werking? De ChristenUniefractie snapt dat deze maatregel van iedereen iets vraagt, maar — het is ook al gememoreerd — hiermee kan wel de bouw van heel veel woningen doorgaan. We dragen allemaal ons steentje bij omdat we weten hoe belangrijk een dak boven je hoofd is. Het belangrijkste is nu dus dat de bouw op gang komt. Dat heeft prioriteit.

In Nederland voeren we dagelijks een strijd tegen het water. Dijken moeten worden verhoogd. Zand wordt opgespoten aan de kust. De ChristenUnie staat daarom achter de noodwet die het kabinet in voorbereiding heeft. De juridische houdbaarheid van zo'n noodwet is dan wel cruciaal. Heeft het kabinet er vertrouwen in dat de Raad van State deze wet niet in strijd acht met de Natura 2000-wetgeving?

Voorzitter. Ik wil de minister-president en de minister van Landbouw bedanken voor het gesprek dat zij met de boeren hebben gevoerd. Ik denk dat die dialoog heel hard nodig is. De toekomst van onze landbouw ligt wat de ChristenUnie betreft in kringlooplandbouw. Innovaties kunnen dat ondersteunen. Kringlooplandbouw is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd en we begrijpen dat het voerspoor op de korte termijn de ruimte biedt die we nu zo hard nodig hebben. Het is goed dat het kabinet daarbij werkt met doelvoorschriften waardoor boeren worden aangesproken op hun professionaliteit en deskundigheid. Kan de minister bevestigen dat dit uiteindelijk niet kostprijsverhogend werkt maar dat minder eiwit in het rantsoen zelfs ook voordeliger kan zijn?

Voorzitter. De ChristenUnie wil niet minder natuur maar we willen een sterke en robuuste natuur. Daarom is het goed dat bij elke stap die wordt gezet een deel via afroming aan de natuur ten goede komt. Ook wordt er 250 miljoen geïnvesteerd in natuurherstel, voor het eerst na meerdere kabinetten. Dat is allemaal winst voor de natuur en daar is mijn fractie blij mee. Tegelijkertijd spreekt het kabinet in de brief over aanpassingen in de beschermde status van natuurgebieden. Daarover wordt een gesprek met de Europese Commissie gevoerd. Kan de minister schetsen welk proces haar voor ogen staat?

Voorzitter. Niet alleen de bouw maar ook de waterschappen hebben last van de strenge normen voor pfas. De minister voor Wonen en Milieu heeft een aantal maatregelen genomen maar mijn fractie mist hier wel de urgentie. Wat betekenen de maatregelen concreet voor de bouwers en de grondbedrijven? Ik sprak een aannemer wiens orderportefeuille met 90% was teruggelopen. Hij staat gewoon echt voor een faillissement en moet mensen gaan ontslaan. Elke dag telt.

Voor 1 december komt het RIVM met de landelijke achtergrondwaarde. Gemeenten moeten bodemkwaliteitskaarten maken, maar wat kan de minister doen om gemeenten die al genoeg op hun bordje hebben te ondersteunen hierin? Moet er niet een verbod op pfas komen, in the end, zoals een bouwondernemer mij vroeg, want anders is het dweilen met de kraan open.

Voorzitter. Wij bespreken vandaag de kortetermijnmaatregelen maar er zullen ook oplossingen moeten komen voor de langere termijn. Voor de ChristenUnie geldt daarbij dat alle sectoren hieraan bijdragen. Boeren die vooruit willen in ons land willen we perspectief geven. Zij moeten kunnen rekenen op ondersteuning om een stap te kunnen zetten richting kringlooplandbouw.

Voorzitter. Tot slot. De mens kreeg van God de verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor Zijn schepping. Dat betekent zorgen voor balans tussen de ambities, de dromen en de wensen van mensen en de ruimte en bescherming die de natuur nodig heeft, zodat we op een goede manier kunnen leven op deze aarde en op een goede manier kunnen leven in dit land. Het is aan ons om te kiezen voor het goede leven met elkaar en met de natuur.

Dank u wel.

Meer informatie