Bijdrage Carla Dik-Faber aan een algemeen overleg met minister Bruins voor Medische Zorg

Kamerstuknr. 33 693

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. Op 31 oktober hebben we met de minister het debat gevoerd over de chaotische manier waarop het faillissement van twee ziekenhuizen, het Slotervaart en de IJsselmeerziekenhuizen, is verlopen. Er wordt onderzoek uitgevoerd naar de rol die alle betrokkenen hierbij hebben gespeeld. Ik denk aan de zorgverzekeraar, de NZa, de inspectie, het management van de ziekenhuizen, maar ook het ministerie van VWS. Wanneer ontvangt de Kamer de onderzoeksopzet van de minister? En kunnen we daar dan ook nog met elkaar wat van vinden?

Voorzitter. Gisteravond heeft de minister een brief naar de Kamer gezonden met de laatste stand van zaken. Het is goed om te lezen dat St Jansdal en de Antonius Zorggroep worden beoordeeld als betrouwbare partijen die een doorstart en de continuïteit van de zorg in Flevoland mogelijk gaan maken. Daarmee blijft, als de onderhandelingen succesvol worden afgerond, medisch-specialistische basiszorg beschikbaar voor de inwoners van Flevoland. De Kamer heeft echter unaniem een motie aangenomen, die ook door mijn fractie is ondertekend, met het verzoek aan de regering om zich tot het uiterste in te spannen om te zorgen dat in de regio Lelystad een spoedeisende hulp en een voorziening voor acute verloskunde in stand blijven. Het is dan ook teleurstellend om in de brief te moeten lezen dat dat niet is gelukt.

Het is duidelijk dat er voor de acute verloskunde een personeelstekort is, maar ik krijg alleen maar signalen dat er voor de spoedeisende hulp geen personeelstekort aan de orde is. In het afgelopen jaar is de spoedeisende hulp in Lelystad niet dicht geweest, maar die van Almere en St Jansdal wel regelmatig. De minister schrijft in schriftelijke antwoorden dat de patiëntveiligheid in de nacht niet gegarandeerd kon worden volgens de medische staf. Maar staat deze uitspraak niet in de context van de afschaling die ingezet zou moeten worden? Graag een reactie. De minister schrijft dat er een spoedpost komt voor laagcomplexe zorg overdag en in de avond. Wie gaat deze post bemensen? We kunnen met elkaar wel willen dat hier spoedeisendehulpartsen zitten, maar als er landelijk een tekort is aan SEH-artsen, dan kan ik me voorstellen dat deze artsen kiezen voor een locatie waar wel complexe zorg wordt aangeboden. Vanuit de praktijk van andere ziekenhuizen weten we bovendien dat het ook niet vanzelfsprekend is dat ambulancepersoneel voor Lelystad zal kiezen. Is dit niet te veel wishful thinking, vraag ik aan de minister. Kan hij onderbouwen waar die 60% tot 80% vandaan komt?

Ik zie dezelfde percentages als het gaat om het ziekenhuis, maar waarschijnlijk gaat het hier alleen om het aantal bezoeken. Als je kijkt naar het aantal behandelingen, lijkt het percentage lager te zijn. Ik hoor percentages van 35. Kan de minister dit nader duiden? Door de excentrische ligging wordt Urk het hardst getroffen. Ik wil de minister bedanken voor zijn inzet om een tweede ambulance in Urk neer te zetten. Wat is daarvoor nodig? Is het ook mogelijk om hiervan een hoofdpost te maken zodat er altijd een ambulance beschikbaar is? De 45-minutennorm wordt namelijk volgens berekeningen van Urk zelf niet of nauwelijks gehaald. Er mag dus geen kostbare tijd verloren gaan. Zoals de minister weet, zijn er op Urk vooral zorgen over acute verloskunde, gezien het hoge geboortecijfer. Kan de minister de garantie geven dat er in andere ziekenhuizen voldoende capaciteit is om de patiënten uit Urk op te vangen, die anders naar Lelystad konden gaan?

Tot slot op dit punt. Antoniushove wil hier gaan inzetten op eHealth. Wat geeft de minister het vertrouwen dat dit ook daadwerkelijk op korte termijn gerealiseerd kan worden?

Voorzitter. Het is duidelijk dat de onderhandelingen nog niet zijn afgerond. De minister geeft aan dat er echt nog wel stappen te zetten zijn. Kan hij iets laten doorschemeren over wat er nog nodig is voordat er witte rook naar buiten komt? Het is niet ongebruikelijk dat een overnamekandidaat te maken krijgt met behoorlijk wat overnamekosten. Denk aan de goodwill, de boedel en de curator. We hebben het nu over zorg. Dat is toch echt wel een bijzondere tak van sport. Hoe zorgen wij ervoor dat de overnamekandidaat, in dit geval St Jansdal, ook maximaal kan investeren in de zorg en er niet te veel geld naar al die zaken daaromheen weglekt?

Voorzitter. De minister schrijft dat het op termijn wellicht weer mogelijk wordt om in Lelystad een 24/7 spoedeisende en acute verloskunde te realiseren als nieuwe ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en/of demografie hiertoe aanleiding geven. Hij stelt daarvoor ook een beschikbaarheidsbijdrage in het vooruitzicht. Kennelijk speelt inderdaad niet alleen een personeelstekort, zoals dat overal aan de orde is, maar ook het aantal patiënten dat van deze zorg gebruikmaakt. Eigenlijk zegt de minister: als er meer mensen komen wonen en er meer kinderen worden geboren, dan wordt de zorg mogelijk weer rendabel. Graag een toelichting daarop.

Ik heb in de brief ook gelezen over de acuteopnameafdeling met 48-uursverblijf. De verzekeraar ziet hiervoor mogelijkheden. Mijn vraag is of de overnamekandidaat hiertoe ook de bereidheid heeft. Daar lees ik niks over.

Voorzitter. Ik vind het tegelijkertijd heel goed dat de minister wel dit perspectief schetst voor het ziekenhuis in Lelystad, inclusief beschikbaarheidsbijdrage. De uitdaging is om het gat tussen een afgeschaald ziekenhuis en mogelijke uitbreidingen in de toekomst niet te groot te laten worden. Volgens een enquête zegt 80% van het personeel: we willen hier blijven. Hierbij speelt de norm voor voorzieningen rondom de spoedeisende hulp en acute verloskunde die door de beroepsgroep zelf is opgesteld, ook een rol, zoals een ok die altijd beschikbaar en volledig bemenst moet zijn. Natuurlijk staat patiëntveiligheid voorop. Heeft de minister de indruk dat het Zorginstituut er voldoende in slaagt om de inbreng van regionale ziekenhuizen voldoende in de normen die hier aan de orde zijn, mee te nemen? Dit is belangrijk voor de toekomst van Lelystad en voor andere regionale ziekenhuizen.

Voorzitter. De minister is goed in gesprek met het regionale en lokale bestuur. Dat is goed. Hij gaf al eerder aan dat hij het lokale bestuur maar ook de lokale bevolking wil betrekken bij grote wijzigingen in het zorgaanbod in hun regio. Hoe kunnen we mensen goed informeren? Ziet de minister daarbij ook een rol weggelegd voor de overheid, landelijk of lokaal? Vindt hij het ook niet raar dat het lokale bestuur en patiëntenorganisaties niet worden geconsulteerd over de overnamekandidaten en toekomstplannen? Ik krijg berichten dat er nog geen gesprek heeft plaatsgevonden tussen de zorgverzekeraar, overnamekandidaten, het lokale bestuur en patiëntenorganisaties. Kan de minister hierin bemiddelen?

Voorzitter, ik zie dat ik eigenlijk geen tijd meer heb voor mijn blik op de toekomst. Ik vind dat jammer. Dan vat ik het heel kort samen. Mijn vraag aan de minister is de volgende. Er komen regionale zorgbeelden. Dat kan volgens mij niet zonder betrokkenheid van het lokale bestuur, de bevolking, de zorginstellingen en de patiëntenorganisaties. Kan de minister uiteenzetten hoe hij dat voor Flevoland gaat organiseren?

Dank u wel.

De voorzitter:
Dank u wel.

Meer informatie