Datum:            28 februari 2012

De heer Voordewind (ChristenUnie):
Voorzitter. Gisteren hebben we in de Oude Zaal van de Tweede Kamer een mooie presentatie kunnen meemaken van het wetsvoorstel van de PvdA en de ChristenUnie betreffende kinderasiel. Ik zie ernaar uit om dat wetsvoorstel in de Tweede Kamer te behandelen. Hoe sneller we dat doen, hoe beter het voor deze kinderen is. Een zorgvuldige behandeling is echter wel noodzakelijk. Tijdens die bijeenkomst hebben we heel wat kinderen ontmoet die al tien, elf of twaalf jaar in Nederland wonen. Veel van die kinderen zijn ook in Nederland geboren. We zien veel schrijnende voorbeelden van onzekerheid, heel lang wachten en lange procedures. We zien ook dat veel kinderen vaak hebben moeten verhuizen. De minister heeft zelf in Katwijk een jonge Irakese asielzoeker ontmoet, die ik daar zelf ook heb gesproken, die naar eigen zeggen negentien keer of zoals nu ook wordt gezegd dertien keer -- laten we daar niet over bakkeleien, in ieder geval enorm vaak -- heeft moeten verhuizen gedurende de elf jaar dat hij in Nederland is. Ik ben in ieder geval blij dat hij nu niet weer hoefde te verhuizen, want dan had hij weer niet naar school kunnen gaan, en hij wacht al vier maanden. Dat is gelukkig geregeld, maar nu de zaak zelf.

Bij Mauro hebben we gezien welke pedagogische schade kan ontstaan als kinderen zo lang in onzekerheid verkeren. Er is destijds een heel duidelijk pedagogisch rapport opgesteld over de psychische schade die Mauro zou hebben opgelopen en die het onverantwoord maakte om hem terug te sturen. Nu heeft de Kinderombudsman overduidelijk aangegeven dat er grote problemen kunnen ontstaan met kinderen die lang moeten wachten. In de onderzoeken is sprake van verschillende leeftijden waarop schade kan ontstaan: soms al bij twee jaar, soms bij drie jaar of bij vier jaar. Duidelijk is dat deze kinderen in die grote onzekerheid grote psychologische schade kunnen oplopen. Deze schade wordt vergeleken met oorlogstrauma's. Verschillende collega's hebben dit ook al genoemd. Kinderombudsman Dullaert wijst erop dat kinderen, in tegenstelling tot hun ouders, supersnel integreren, door school, door sport etc. Hij pleit er dan ook voor om dit mee te wegen in de procedure en in het uiteindelijke besluit van de IND. Ik zei al, en ook collega Gesthuizen wees erop, dat Kalverboer in 2008 hierover al heel uitgebreide rapporten heeft geschreven. We moeten nu het rapport van de Kinderombudsman afwachten. Het duidt erop dat dit rapport ten aanzien van wat lang wachten met kinderen doet dezelfde uitkomsten zal hebben als eerdere, ook internationale rapporten. The American Journal of Psychiatry heeft eerder ook al de gevolgen voor kinderen onder woorden gebracht.

Ik heb een aantal vragen aan de minister. Erkent de minister ten eerste dat er psychische problemen kunnen ontstaan door heel lange procedures?

Ten tweede vraag ik mij af op welke manier de minister veel meer rekening wil gaan houden met het feit dat die kinderen dit soort vreselijke trauma's oplopen door de lange procedures.

Ten derde pleit ik samen met collega Dibi ervoor om in afwachting van het wetsvoorstel dat wij gisteren hebben ingediend, over te gaan op een tijdelijk moratorium op de uitzetting van kinderen die mogelijk onder het wetsvoorstel zouden vallen, juist om niet op het moment dat wij het wetsvoorstel behandeld hebben, in de situatie te komen dat het ene kind er wel onder zou vallen en het andere kind niet. Bij andere zaken in bijvoorbeeld het Europees Hof is het gebruikelijk om, zodra er in een land een onderzoek loopt, een moratorium in te stellen op de uitzetting van mensen uit dat land. Als wij nu serieus werk maken van het wetsvoorstel in de Kamer, vraag ik de minister om hetzelfde moratorium toe te passen op de kinderen die mogelijk onder dit kinderasielwetsvoorstel vallen.