Datum:            16 februari 2012

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Ik wil allereerst ingaan op Syrië. Er is een grote kans dat vanavond in de Algemene Vergadering een resolutie over Syrië wordt aangenomen. In hoeverre kan die resolutie ook daadwerkelijk een impact hebben op het proces in Syrië? Of heeft die resolutie alleen maar symbolische waarde? Er is voorts als gevolg van overleg tussen Frankrijk en Rusland een resolutie in de maak waarin onder meer wordt voorgesteld om tot een humanitaire corridor te komen. Is Nederland betrokken bij die onderhandelingen? Wij zitten natuurlijk niet in de Veiligheidsraad. Ik neem echter aan dat er wel geconsulteerd wordt. Is Nederland positief over de resolutie die in de maak is?

Wij horen met betrekking tot het verzet in Syrië dezelfde geluiden over infiltratie van extremistische moslims vanuit Saudi-Arabië en Jemen. Kan de minister daarop reageren? Deze moslims zouden ook burgers aanvallen. Dat doet overigens niet af aan het geweld van Assad tegenover de burgerbevolking, maar de situatie lijkt toch veel complexer dan de televisiebeelden doen voorkomen.

In Sudan dreigt nu dan toch weer een nieuwe burgeroorlog. Dat wordt overschaduwd door de situatie in Syrië en komt daardoor weinig in het nieuws, maar de berichten die ons hier en daar wel bereiken, getuigen wederom van bombardementen van Noord-Sudan op Zuid-Sudan. Hoe schat de minister de situatie daar in? Kan de nieuw aangetreden UNMIS de situatie aan? Ik noem dit punt omdat het een grote actualiteit heeft en omdat ik voorzie dat de situatie daar echt zal escaleren. Is het niet noodzakelijk om te kijken of de UNMIS wellicht moet worden uitgebreid?

Het laatste ambtsbericht over Pakistan dateert van juni 2010, maar het laatst geformuleerde beleid dateert uit februari 2007. We krijgen berichten dat de situatie in Pakistan weer erg verslechtert. Is de minister bereid om te kijken of een nieuw ambtsbericht over het geweld tegen christenen gemaakt zou kunnen worden?

Ik kom te spreken over Egypte. Ik ben blij met de toezegging van de minister dat er een thematisch ambtsbericht komt over de positie van christenen in Egypte. Dat is een punt dat mijn fractie aan de orde heeft gesteld in het algemeen overleg over de Arabische regio. De minister heeft gezegd dat dit ambtsbericht in het voorjaar zal verschijnen. Kan de minister iets specifieker zijn en daar een maand bij noemen? Ik weet dat heel veel Egyptische asielzoekers op dit moment zitten te wachten op dat bericht, omdat zij een grote nood hebben en op dit moment niet terug kunnen naar Egypte.

Ik ondersteun de andere pleidooien om de conditionaliteit als het gaat om de EU-steun aan Egypte heel expliciet te maken en te koppelen aan de EU-waarnemers bij de presidentsverkiezingen en de bescherming van de religieuze minderheden in Egypte. Is de minister dezelfde mening toegedaan als het gaat om die sterke conditionaliteit? We hebben dat vanmorgen ook nog weer besproken met de Egyptische ambassadeur in Nederland. We hebben het vorige keer gehad over het SPRING-programma. De minister heeft toen gezegd dat die gelden in de wacht staan. Klopt het inderdaad dat die gelden pas worden opengesteld op het moment dat de conditionaliteit die nu ook in de Kamer is genoemd, is gewaarborgd? Die voorwaarden zijn de EU-monitoringsmissie bij de presidentsverkiezingen en het beschermen van religieuze minderheden. Zijn dat expliciete voorwaarden om het SPRING-programma straks open te stellen voor Egypte?

Ons hebben berichten bereikt dat in Egypte 97% van alle vrouwen in de leeftijd tussen de 15 en de 49 jaar vrouwenbesnijdenis heeft moeten ondergaan en dat dit percentage nog verder toeneemt. Is het tegengaan van die vrouwenbesnijdenis, vanwege de nood die daar heel hoog is en het verminken van vrouwen, ook een speerpunt van de Nederlandse overheid bij het steunen van de maatschappelijke programma's en vrouwenorganisaties in Egypte?

De collega's hebben al de incidenten genoemd waarbij christenen moeten verhuizen vanwege bedreigingen en het in brand steken van kerken. Dat is ook weer heel recent gebeurd. Op 27 januari is brand gesticht in huizen van 62 koptische gezinnen. En het gaat maar door! De conditionaliteit is voor ons cruciaal als het gaat om het opstarten van steun vanuit de EU.

Ik heb nog een laatste punt met betrekking tot het Midden-Oosten Vredesproces. De minister heeft vorige keer duidelijk gezegd dat de criteria en de voorwaarden van het Kwartet ook nu voor de overgangsregering gelden. Dat is een principiële lijn. Gaat die lijn straks ook functioneel werken als die eenheidsregering er inderdaad is? Daarbij komen Hamas-ministers wellicht in een positie waarbij ook internationale contacten kunnen ontstaan. Blijft de minister dan op het standpunt staan dat wij nooit contacten zullen aangaan met de Hamas-ministers, ook niet als ze in een eenheidsregering zitten?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.