Zondag 14 december
Na de kerkdienst zetten we om 12:00 uur even Radio 1 aan voor het programma rond de verkiezing van de politicus van het jaar. Dat programma valt echter grotendeels in het water, want er is groot nieuws: Saddam Hoessein zou gepakt zijn! We luisteren mee naar de persconferentie van Paul Bremer: “We’ve got him!” Intussen hebben we de TV ook aangezet en zien we de beelden van de schuilplaats en de vernederende behandeling van de voormalige Iraakse dictator. Een DNA-test en een flinke scheerbeurt hebben het bewijs geleverd dat ‘ie het echt is.
In ‘Dudok’ in Den Haag wordt het programma een beetje afgeraffeld: Mark Rutte is het grootste politieke talent, met Laetitia Griffith (ook al VVD) als 2e; Jozias van Aartsen reageert heerlijk nuchter op zijn verkiezing als ‘de beste’. Wouter Bos is door ‘het publiek’ op de eerste plaats gezet.
’s Avonds familiebezoek. Even Journaal aangezet, maar er zijn geen nieuwe ontwikkelingen in Irak.

Maandag 15 december
’s Morgens thuis; een mooi, rustig begin van deze laatste werkweek voor het kerstreces! Aan het begin van de middag naar Hilversum, voor opnamen voor ‘2Vandaag’ over ’10 jaar IRT en de komst van het NRT’ (zie ook 4 december). Aardig gesprek, over de crisis van toen, de praktijk van nu en de ontwikkelingen van straks. Het onderwerp blijft me boeien en er blijkt nog steeds veel informatie uit de ‘Van Traa-tijd’ in m’n hoofd te zitten. De redactie heeft speciaal aandacht voor het verschijnsel van de criminele burgerinfiltrant.
De avond vul ik met wat telefoontjes, o.a. voor het komende debat over de mislukte EU-Top, en vooral met het schrijven van m’n bijdrage voor het debat van morgen, over de georganiseerde solidariteit. ‘k Werk beneden op de laptop en raak na dik een uur schrijven, als ik zo’n beetje aan de afronding toe ben, ongeveer de helft weer kwijt doordat de zaak vastloopt… Frustrerend! Maar het verhaal komt min of meer af en wordt nog rondgestuurd naar het fraktieteam. Morgen verder, na de bespreking in de fraktievergadering.

Dinsdag 16 december
Dit keer heeft partijvoorzitter Thijs van Daalen, die de fraktievergadering bijwoont, voor gebak gezorgd, en wel in verband met… mijn 2e plek bij de journalistenverkiezing! Er wachten ons vele stemmingen, deze week, maar we bepalen nu alleen ons stemgedrag voor de stemmingen van vandaag. De stemming over de begrotingen VWS en SZW (Volksgezondheid, Welzijn en Sport, en Sociale Zaken en Werkgelegenheid) komt pas donderdagavond of -nacht aan bod en zal tijdig worden voorbereid.
Er is instemming met de toon en de inhoud van mijn speech. Er zijn wel nuttige suggesties, die ik na de vergadering verwerk. De vergadering begint vandaag al om 13:00 uur, uiteraard met het vragenuurtje. Tegen drieën begint het debat. Jan Marijnissen is erg hard in de richting van Balkenende en spreekt hem aan op z’n christelijk-sociale idealen. Hij eindigt wat mij betreft beneden peil: “de haan heeft al heel vaak gekraaid”. Later laat ik hem onder vier ogen weten dat ik me daar zeer aan gestoord heb: dit gaat veel verder dan iemand verwijten dat hij z’n politieke idealen heeft verloochend, dit raakt aan iemands persoonlijke geloofsrelatie met de Here Jezus Christus!
Het debat levert niet veel op. De premier verdedigt het kabinetsbeleid en spreekt uit er vertrouwen in te hebben dat de inkomensverhoudingen rechtvaardig zullen zijn. De coalitiefrakties doen niet moeilijk, al wordt door de VVD nog een doorzichtige poging gedaan om de verantwoordelijkheid van VWS-minister Hans Hoogervorst óók in de minister-presidentiële schoenen te schuiven. Overigens schitteren de fraktievoorzitters van CDA, VVD en D66 door afwezigheid: ze willen de politieke betekenis van dit debat kennelijk relativeren. Als ik daar een – kritische – opmerking over maak, krijg ik het zowaar even aan de stok met Gerda Verburg (CDA), die zegt zich nu ‘tweederangs Kamerlid’ te voelen; flauw!
Jan dient, zoals verwacht, in de korte tweede termijn een motie van afkeuring in. Hoewel ook wij vrezen dat chronisch zieken en gehandicapten door het kabinetsbeleid in de problemen gaan komen, steunen wij deze zware motie niet, o.a. omdat wij de politieke implicaties daarvan niet voor onze rekening willen nemen. Dat meld ik ook in een stemverklaring voorafgaand aan de stemming over deze motie, die – zoals gebruikelijk bij een dergelijke zware motie – direct na het debat plaats vindt. Alleen SP, GL en PvdA stemmen voor. De motie wordt verworpen, maar Balkenende en zijn kabinet hebben wel een stevig politiek signaal gekregen!
Aansluitend houden we met het fraktieteam ons traditionele kerstdiner in de fraaie Ministerskamer achter de Oude Zaal. Gezellig én lekker! Jammer genoeg moet Tineke wat eerder weg, omdat de begroting van Buitenlandse Zaken op de agenda staat. Na de koffie ga ik nog even bij haar in de zaal kijken. Minister Ben Bot zit voor het eerst in de plenaire zaal en slaat alle woordvoerders geamuseerd gade. Volgens mij vindt hij zijn nieuwe baan wel leuk!
Naar huis, waar ik nog het debat over de Najaarsnota voorbereid door het lezen van de stukken en de concept-speech die Reinier Koppelaar heeft geschreven.

Woensdag 17 december
Het debat over de Najaarsnota (zeg maar: de verwerking van de laatste meevallers en tegenvallers in de lopende begroting) is niet bijster spannend; het is toch een beetje het debat van voldongen feiten. Dit keer vooral aandacht voor de tekortraming van het CPB, die voor het komende jaar boven de kritische grens van de 3% ligt. Gerrit Zalm houdt het op -2,7% en wil er niet op vooruit lopen wat de reactie van het kabinet zal zijn als het tekort in strijd met het EU-Stabiliteitspact toch hoger uitvalt.
Daarna een kort radiogesprek over ‘brieven aan God’. In Nederland worden die domweg vernietigd, terwijl veel landen dergelijke brieven doorsturen naar Jeruzalem, waar ze in de Klaagmuur worden gestopt. Reden voor mij om dat ook voor ons land te bepleiten. Maar ik kan ook kwijt dat je God geen brief hóeft te schrijven: je kunt Hem altijd rechtstreeks aanspreken. Overigens is het allerbelangrijkste dat Hij óns een brief heeft geschreven: de Bijbel!
De rest van de middag glijdt als zand door m’n vingers: een procedurevergadering, wat telefoontjes, de post, de e-mail, en tot besluit een telefonisch interview met het christelijk opinieblad ‘CV-Koers’. Gauw naar huis, om op tijd te zijn voor de kerstviering van de school van onze kinderen. Onze vier meiden doen allemaal mee: van het naar binnen dragen van een kaarsje tot het meespelen in het schoolorkest.
Later op de avond vertrouw ik uit de losse pols wat observaties en bespiegelingen over de mislukte EU-Top aan het papier toe. Morgenochtend zullen we daarover debatteren.

Donderdag 18 december
Zekerheidshalve met de auto naar Den Haag: het kon wel eens erg laat worden. Voordat het debat begint handel ik nog wat telefoontjes af, o.a. met de Harderwijkse wethouder Frans de Lange, die vanwege het gemeentelijke beleid ten aanzien van de permanente bewoning van recreatiewoningen behoorlijk onder vuur is komen te liggen en vandaag een gesprek met minister Dekker heeft. Met erkenning van ieders eigen verantwoordelijkheid is het goed om elkaar op de hoogte te houden en informatie uit te wisselen.
Opnieuw een weinig vruchtbaar debat. Dat kan ook moeilijk anders: het is toch nakaarten, na zo’n Top. Ik stel weinig vragen en houd een beschouwend en analyserend betoog over de Europese Unie na de mislukte Top: is het erg dat er nu voorlopig geen ‘Grondwet’ komt? En hoe liggen de machtsverhoudingen? Tot mijn teleurstelling wordt er door geen van de drie bewindslieden – Balkenende, Bot en Nicolaï – op gereageerd. Dan niet!
Na de lunch volg ik, deels vanaf mijn stoel in de zaal, deels via de TV op m’n kamer, nog een aantal kleinere debatten, o.a. over de eigen begroting van de Tweede Kamer. Frans Weisglas treedt in de voetsporen van zijn voorganger Dick Dolman door als woordvoerder namens het Presidium (het dagelijks bestuur van de Kamer) achter het spreekgestoelte plaats te nemen; hij vecht de door minister Remkes opgelegde bezuiniging op het budget van de Kamer aan. Hij heeft formeel gelijk, maar het debat kan mij niet lang boeien.
Wilfred Scholten van ‘Netwerk’ vraagt me voor de camera: ze hebben óók al een verkiezing van ‘politicus van het jaar’ georganiseerd, dit keer onder de Kamerleden zelf, en ik ben 4e geworden, na Jozias van Aartsen (alweer!), Jan-Peter Balkenende en Wouter Bos. Wilfred erkent dat deze top 3 doet vermoeden dat er in de grote frakties enige ‘fraktiediscipline’ is toegepast: het is natuurlijk zaak dat je eigen eerste man (of vrouw) er goed uitkomt… Ik leg voor de camera uit waarom wij aan deze verkiezing niet hebben meegedaan: we zitten niet in de Kamer om elkaar te jureren, maar om het kabinetsbeleid te beoordelen. Tegelijk kan ik niet ontkennen dat de waardering van de collega’s me goed doet.
De rest van de middag veel bureauwerk: in de loop van de weken zijn er stapels post, witte stukken, rapporten, e.d. blijven liggen, waar ik nu pas aan toe kom. Ik vul minstens 4 flinke afvalbakken met oud papier… Verder nemen we de stemmingslijst vast zoveel mogelijk door. Na ieder debatje worden er wel weer nieuwe moties en amendementen aan toegevoegd, maar de bulk (begrotingen VWS en SZW) hebben we dan alvast maar gehad. Eind van de middag neem ik samen met de collega’s Laetitia Griffith en Lousewies van der Laan een boekje van Herman van Gunsteren ontvangst; zijn suggestie om met een aantal Kamerleden een ‘staatsrechtclubje’ te vormen dat af en toe bijeenkomt, valt bij ons in goede aarde: er is voldoende reden om in dat opzicht ons zelf en onze collega’s goed bij de les te houden!
Daarna een korte vierde (!) termijn van het debat over de VWS-begroting; eigenlijk alleen over de kwestie van de heroïneverstrekking. ‘k Heb geen begrotingsminuten meer over en voer zelf niet het woord. Er volgen nog 9 korte debatten, maar geen daarvan ligt op mijn terrein. Dat geeft ruimte voor bureauwerk. Met Tineke en Arie en een aantal medewerkers gaan we eten. Ondertussen maken we de afweging of we tegen de VWS-begroting zullen stemmen; het feit alleen al dat we dat voor mogelijk houden is veelzeggend… Uiteindelijk besluiten we dat niet te doen. Ik begrijp uit contacten met Wouter Bos en Jeltje van Nieuwenhoven dat de PvdA-fraktie dezelfde vraag onder ogen heeft gezien en dezelfde keuze heeft gemaakt. Wouter zal een stemverklaring over de drie begrotingen (VWS, SZW, VROM) afleggen, ik zie daar van af.
Om 23:00 uur gaan we stemmen. Daar zijn we ruim anderhalf uur mee bezig… Frans houdt de traditionele toespraak van de Voorzitter en dan valt de hamer voor de laatste keer: het is kerstreces! Gerda rijdt met me mee. Als we voor een stoplicht staan, vraagt een man in de auto naast ons mijn aandacht; ik doe m’n raampje naar beneden en hij roept: “Volgende keer stem ik op u! Nee, ik meen het: u hebt prima ideeën!” Kijk, dat doet nou goed, zo om 1:00 uur ’s nachts! Eenmaal thuis kan ik geen ‘pap’ meer zeggen. Waarom zou ik ook?! Er is ook niemand meer beschikbaar om ‘pap’ tegen míj te zeggen…

Vrijdag 19 december
Een dag van uitslapen, beetje rommelen en lummelen. Ik noem dat altijd het ‘post-examen-gevoel’: je bent klaar, maar er nog niet los van en komt daardoor tot helemaal niets. ’s Middags duik ik nog even m’n bed in en ’s avonds kijk ik samen met Liesbeth naar een film. Zo hoort zo’n eerste dag van het reces ook te zijn: wat je ook doet, in elk geval even helemaal niets dat met het Kamerwerk te maken heeft. De mobiele telefoon blijft ook de hele dag uit.

Zaterdag 20 december
Vandaag veel gezinsbezigheden. Ik merk dat ik in veel opzichten het nodige in te halen heb: contacten met gezin, familie en vrienden; slaap; post en e-mail; m’n boekhouding. Maar eerst en vooral heb ik rust in m’n hoofd nodig!
’s Avonds moet ik toch nog op pad: ik heb ‘PerspectieF (de ChristenUnie-jongeren) beloofd om – bij wijze van uitzondering op mijn vaste voornemen om in het kerstreces geen spreekbeurten e.d. te houden – op een zaterdagavond op te treden in hun ‘Late night-tour’. Laten ze nu de eerste de beste zaterdagavond van het reces geprikt hebben… Samen met directeur Henk van Rhee van het Landelijk Bureau ga ik naar Amersfoort. Er zijn zo’n 150 jongelui, er is een jongerenkoor en gospelzanger Gerald Troost treedt op. Ik heb een toespraakje voorbereid, maar kies er, gelet op de sfeer en het programma, voor om zo gauw mogelijk van het podium af te gaan en midden in de zaal het gesprek met de jongeren te zoeken. Dat lukt redelijk, al vinden veel jongelui het net iets te spannend om de microfoon in hun buurt te zien komen. Ik ben onder de indruk van het optreden van Gerald, die ik niet eerder heb gehoord. Na afloop staan we samen nog een jonge journalist van de EO te woord.
Als ik tegen middernacht thuis ben, is het gezin al in diepe rust. Morgen is het zondag!

De komende weken zijn voor het gezin en mezelf. Geen afspraken, geen vergaderingen, geen Kamerwerk. Daarom lijkt me dit een uitstekend moment voor een kerst- en nieuwjaarsstop voor m’n weblog. Mocht er iets te vertellen zijn, dan meld ik me wel. Zo niet, dan hoop ik de draad weer op te pakken tegen de tijd dat de Kamer weer begint, te weten op dinsdag 20 januari. Tot dan!