AMSTERDAM - De ChristenUnie heeft met André Rouvoet een lijsttrekker die met zijn charismatische uitstraling een breder publiek aantrekt dan bijvoorbeeld de SGP. Omdat de partij zowel sociale als liberale standpunten heeft spreekt de ChristenUnie ook veel potentiële regeringspartijen aan. Na de verkiezingen van 2003 leek regeringsdeelname zelfs mogelijk voor de ChristenUnie. Ook bij de verkiezingen van 2006 zal de ChristenUnie een belangrijke rol kunnen gaan spelen bij de informatie.

Welke ideeën heeft de ChristenUnie om de vergrijzing aan te pakken?
Het 'sociaal half jaar', waarbij jongeren gaan werken in de zorg of het onderwijs is een idee van de ChristenUnie. Hiernaast hebben we uiteraard andere maatregelen, maar we beschouwen vergrijzing niet als een probleem. We noemen het verzilvering. Ouderen brengen een geweldige dosis ervaring mee en kunnen dus van enorme betekenis zijn.
We hebben in de afgelopen jaren een aantal keren voorstellen gedaan om werkgevers te stimuleren ouderen aan het werk te houden. En dan stemmen die partijen die zich nu druk maken over de vergrijzing daar gewoon tegen, omdat dat geld kost. Naast arbeidsparticipatie zet de ChristenUnie in op het wegwerken van de staatsschuld door een structureel overschot op de begroting. Ten slotte zet de ChristenUnie in op een verdere fiscalisering van de AOW. Mensen met een aanvullend pensioen tot 18.000 euro worden daarbij volledig gecompenseerd. De ChristenUnie kiest er dus niet voor om te bezuinigen op de zorg, maar vraagt slechts een iets grotere bijdrage van 'de sterke schouders'.

Wat is het voordeel van kindgebonden budget boven gratis kinderopvang?
Gratis kinderopvang vind ik echt zot. Wouter Bos kiest voor drie dagen opvang, want ouders hebben volgens hem óók een verantwoordelijkheid voor hun kind. Het is omgekeerd. De primaire verantwoordelijkheid ligt bij de ouders. Een heel rare visie op wie nou eigenlijk verantwoordelijk is voor de opvang van kinderen. Dat zijn dus een soort staatscrèches.
Als we de ouders een steuntje in de rug willen geven dan moet dat naar álle ouders gaan. Het kindgebonden budget bundelt kindertoeslag, kinderbijslag en kinderopvang in één bedrag. Daarbij profiteren in ons plan ook de ouders die kiezen voor informele opvang bij de buren of opa en oma, en de ouders die zelf voor hun kinderen zorgen.

Volgens economen is geen van de partijen streng genoeg om de AOW betaalbaar te houden.
We moeten het niet tot hét probleem maken. Het is te overzien. Wij zijn geen voorstander van terug naar veertig uur per week werken. Ouderen en schoolverlaters daarentegen moeten we helpen aan het werk te komen. Zo ook de moeilijke groepen gehandicapten en allochtonen.

Hoe wilt u die discriminatie op de arbeidsmarkt oplossen?
We hebben wel eens gedacht over anoniem solliciteren. Ik ben er niet principieel tegen, maar ik betwijfel of dat dé oplossing is. We kunnen het proberen, maar wat er echt moet gebeuren is een mentaliteitsverandering bij werkgevers. Daar kun je als overheid maar een heel klein beetje sturen. Quota instellen zoals 'vijf procent gehandicapten in dienst hebben' blijkt uiteindelijk allemaal niet goed te werken. Je kunt werkgevers niet dwingen.

Minderhedenproblematiek

Wilders wordt gek van moskeeën. U ook?
Als christen heb ik natuurlijk ook zo mijn gedachten bij het groeiende aantal moskeeën, maar het is raar om als politicus te zeggen 'ik word gek van al die moskeeën dus daar ga ik wat aan doen'. Hij is liberaal, dacht ik, en dat betekent dat je per definitie ruimte laat voor andere opvattingen. Als hij strijdt tegen extremisme en geweld, dan vindt hij mij aan zijn zijde. Als hij zich richt op overtuigingen van mensen, dan vindt hij mij op zijn weg.

Bent u net als Wilders bezorgd over de 'islamisering' van Nederland?
Ik hou niet van die term 'islamisering'. De islam in Nederland is niet onze vijand, hoeveel bedenkingen je ook hebt bij de uitwassen die je daar ziet. Haatzaaien en prediken van geweld kunnen we niet tolereren. Wat Wilders doet, gaat drie strepen verder. Hij keert zich tegen mensen met andere opvattingen en dat is in een democratie eigenlijk onacceptabel. Hij doet in essentie hetzelfde als wat in dictaturen zoals Iran gebeurt namelijk het niet dulden van mensen met andere opvattingen. Dat is zeer bedenkelijk.

Hoe wilt u die radicalisering aanpakken?
We willen niet dat er elke vrijdag in de moskee een afdeling AIVD'ers en politie zit. In Nederland hebben we godsdienstvrijheid en dat is een groot goed. Orthodoxe opvattingen zijn toegestaan. Ayaan Hirsi Ali zei dat iedere moslim die de koran letterlijk neemt een levensgevaarlijke terrorist is. Ik vind dat niet kunnen zo'n uitspraak.

U was geen fan van het beleid van Verdonk. Wat zou u anders doen?
De minister van integratie en asiel heeft zich opgesteld als minister van polarisatie. Dat kan dus niet. Haar houding van onverzettelijkheid en daadkracht, zeker in de tijd van de VVD lijsttrekkersverkiezing, was contraproductief. Daarbij had er al lang een definitieve oplossing moeten komen voor die groep van 26.000, die al langer dan vijf jaar in de asielprocedure zitten. Voor hen moet er een generaal pardon komen.

Dat is niet echt rechtvaardig voor de mensen die wel netjes zijn vertrokken.
Ik ben acht jaar woordvoerder asielbeleid geweest en heb dat toen ook gezegd. Maar dat kun je niet eindeloos volhouden. De nieuwe vreemdelingenwet moest een succes worden dus kregen de nieuwe zaken voorrang. De oude zaken bleven op de plank liggen.
Toen heb ik in maart 2002 tegen Bert Middel van de PvdA gezegd dat het de schuld van de overheid was dat die mensen er nog zijn. Dat vond ik niet eerlijk. De PvdA verklaarde dat ze het wel zouden regelen bij de formatie. Staatssecretaris Kalsbeek wilde kennelijk geen breuk met de VVD riskeren, want die was er gekomen. Er wás de mogelijkheid om een generaal pardon te regelen, met steun van de ChristenUnie. Even later viel het kabinet om Srebrenica en de PvdA kwam in de formatie niet aan bod. Dus is het nog steeds niet geregeld. Dat vind ik heel pijnlijk.

Regeringsdeelname

De ChristenUnie is veel te links, beweert Rutte.
Het is campagnetijd, hè? Wij komen op voor kwetsbaren. Als Rutte dat links vindt, dan zegt dat meer over zijn programma dan over mij. Het was voor hemzelf niet zo handig. We hebben een zelfstandige positie, dus niet links of rechts. We zijn voor Rutte het enige serieuze alternatief naast het CDA. Inmiddels krabbelt hij terug en sluit hij niemand meer uit.

Welke concessies zou de ChristenUnie nooit doen bij eventuele coalitiebesprekingen?
We gaan niet tekenen voor een beleid waarin dingen zullen verslechteren op de terreinen die voor ons van belang zijn, zoals de beschermwaardigheid van het leven, de zorg voor ouderen en chronisch zieken en een rechtvaardig asielbeleid.

Het is moeilijk voor te stellen dat u de huidige abortus- en euthanasiewetgeving wil handhaven.
Mijn doelstelling is niet om wetten terug te draaien, want wetten zijn maar papier. Mijn doel is om de situatie in Nederland beter te maken. Ik snap dat ik niet op alle terreinen 100 procent mijn zin zal krijgen. Maar ik bepaal zelf of het voldoende is. Dat hangt dus af van de bereidheid van PvdA, VVD, of CDA. Ik ga niet regeren om maar te regeren, maar om mijn programma te realiseren.

Wat kan er verbeterd worden aan de euthanasiewetgeving?
Ik ben wel tegen de legalisering van euthanasie, maar je hebt natuurlijk wel te maken met mensen die pijn lijden. Mensen met pijn wil ik zoveel mogelijk tegemoet komen. Liever investeren we in palliatieve zorg.

En abortus?
Ik vind dat het afbreken van het leven in geen geval het goede antwoord is. Een abortusarts heeft destijds voor de camera van Zembla letterlijk gezegd dat als een vrouw een abortus wil omdat het buiten regent, ze die krijgt. Ik vind het raar dat de wet die ruimte laat. We maken ons hier druk over China als daar meisjes geaborteerd worden, terwijl we in Nederland niet eens willen wéten waarom een vrouw abortus wil. Dat kan dus niet.
Ik wil de abortusmogelijkheden terugdringen, maar dan moet ik nog wel aan de nood van die vrouw tegemoet komen. Dat kan door adoptie makkelijker te maken.

En in een extreem geval als een verkrachting?
We zijn ten principale tegen abortus. De vraag is of je een kwaad, dat een meisje is verkracht en zwanger gemaakt, moet bestrijden met een ander kwaad, namelijk beëindigen van leven. Wij zeggen daarop 'nee'.

Europa

Waarom horen we niets meer over de Europese Unie?
Het is beschamend. Ik snap er ook niets van. Ik was tegen die grondwet, maar ben zeer voor Europese samenwerking op diverse terreinen. Ik beschouw mezelf niet als een euroscepticus, maar een eurorealist. Je moet dus niet in Brussel doen wat heel goed nationaal kan.

De discussie over Turkije lijkt te gaan over wannéér, en niet óf ze toetreden tot de EU.
Ik denk dat we erachter gaan komen dat het niet gaat gebeuren. Dan moet je de politieke moed hebben om die beslissing nu te nemen. Dat heeft overigens niets te maken met het feit dat Turkije een islamitisch land is. Bosnië is ook een islamitisch land, maar echt een Europees land. Als Bosnië lid zouden willen worden en voldoet aan de criteria, dan wordt Bosnië gewoon lid van de Europese Unie. No problem.

Bron: www.nu.nl