Datum:           25 maart 2015

Mevrouw Schouten (ChristenUnie): Voorzitter. Ik heet de heer Moors van harte welkom. Ik hoop en verwacht dat we nog heel wat debatten over dit onderwerp zullen voeren.

De heer Heerma vatte het treffend samen in het woord "moedeloos". Dat was ik ook deze week. Ik hoopte oprecht dat ik dit niet hoefde te zeggen, maar afgelopen week kregen wij een brief over de beslagvrije voet en de beantwoording van de Kamervragen hierover en de moed zakte mij in de schoenen. Wij zijn inderdaad al zo'n tweeënhalf jaar bezig om te bekijken hoe wij het probleem van de beslagvrije voet en de overheid die hierin een overtreding begaat, kunnen tackelen. Wij hebben in de media de afgelopen maanden schrijnende voorbeelden gezien. Nieuwsuur en Reporter hebben er aandacht aan besteed. In Trouw of de Volkskrant stond ook een heel artikel. Het probleem wordt steeds groter en urgenter en het lijkt er niet op dat er stappen worden gezet. Ik heb de brief van de staatssecretaris gelezen en ik moet zeggen dat zij echt bezig is. Het is niet zo dat er helemaal niets gebeurt. Er vinden veel overleggen plaats, het wordt bekeken, maar ik snap werkelijk niet waarom het zo lang moet duren. Kan de staatssecretaris reflecteren op hoe zij vindt dat het gaat? Is zij tevreden met de voortgang van het armoede- en schuldendossier?

Ik heb mijn inbreng voor de algemeen overleggen van een halfjaar geleden erbij gepakt. Wij hebben het gehad over de beslagvrije voet, de introductie van het wettelijk moratorium, het aanpakken van de omhooggeschoten kosten voor bewindvoering waarmee met name gemeenten te maken hebben en het tegengaan van malafide incassopraktijken. Ik heb geen idee hoe het met het tweede en derde punt staat. Op het laatste punt hebben wij uiteindelijk zelf maar de handschoen opgepakt. Wij stellen een initiatiefwet op die ervoor moet zorgen dat incassobureaus die de wet keihard overtreden eindelijk eens aangepakt worden en dat er regels gesteld worden waaraan een incassobureau moet voldoen. Wij hopen die initiatiefwet binnenkort naar de Kamer te sturen. Van de andere punten weet ik niet wat er sindsdien is gebeurd. Kan de staatssecretaris daarover meer duidelijkheid geven?

De staatssecretaris geeft in haar brief over de beslagvrije voet aan dat er in Duitsland gewerkt wordt met een vrij eenvoudig systeem met een aantal heldere criteria om deze voet vast te stellen. Waarom kunnen die criteria niet in Nederland worden ingevoerd? In Duitsland is er kennelijk ervaring mee en weten ze wat er goed en niet goed gaat. Is het mogelijk om binnen nu en een maand iets dergelijks in te voeren, zodat het gaat lopen en wij niet maar blijven praten over de manier waarop wij dit moeten doen?

Pas volgend jaar gaat de staatssecretaris de aandachtspunten voor de aansluiting van overheidsorganisaties op het beslagregister inventariseren. We hebben het dan nog niet eens over de aansluiting an sich, maar over de aandachtspunten die daarbij gelden. Waarom duurt het allemaal zo lang? Kunnen we niet meer slagen maken?

Ik kom op een aantal punten waarvoor wij al eerder de aandacht hebben gevraagd, maar waarvan ik niet weet wat de stand van zaken is. Het betreft het ontwerpvrijstellingsbesluiten schuldbemiddelaars. Al langere tijd hangt in de lucht dat het kabinet de mogelijkheden voor particuliere schuldhulpverlening wil verruimen. In september heeft de Kamer al gereageerd op het ontwerpbesluit daarover. Wij hebben nadien niets meer van het kabinet gehoord. Hoe staat het hiermee? Wij willen voorkomen dat mensen met schulden de dupe worden van doorgeschoten commerciële of kwaadwillende praktijken. Maximeer de vergoedingen, controleer de aanbieders actief en waarborg de integrale schuldhulpverlening van gemeenten. Van de week stond er in een artikel in De Gelderlander dat een commercieel bedrijf tarieven aan het rekenen is met zogenaamde vrijwillige vergoedingen voor particuliere schuldhulpverlening. Dat mag niet. Kan de staatssecretaris aangeven hoe snel wij het ontwerpbesluit krijgen? Wat zijn de regels? Hoe kijkt zij aan tegen dit soort praktijken? De PvdA heeft er een motie over ingediend, maar ik heb er verder niet zoveel meer over gehoord.

In januari van dit jaar had de Algemene Maatregel van Bestuur voor de gegevensuitwisseling binnen de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening er moeten zijn. De verificatie van gegevens door gemeentelijke schuldhulpverleners gaat dan sneller door de toegang tot Suwinet. Dit maakt het voor gemeenten efficiënter. Waarom is die besluitvorming opnieuw uitgesteld? Wanneer verwacht de staatssecretaris dat de AMvB alsnog komt?

Op vragen van de ChristenUnie over de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening heeft de staatssecretaris aangegeven dat categoriale uitsluiting niet mag. Waarom heeft zij de gemeenten daar nog steeds niet over geïnformeerd? Misschien heeft zij dat inmiddels gedaan. Dat hoor ik dan graag. Zzp'ers worden uitgesloten als zij nog ondernemer zijn. Zij moeten eerst ondernemer af zijn en daar zit net het probleem. Kunnen zzp'ers gewoon toegang tot de schuldhulpverlening krijgen?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.