Bijdrage Pieter Grinwis aan een commissiedebat met staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat

8 juni 2021

Kamerstuknr. 32813

De heer Grinwis (ChristenUnie):
Dank, voorzitter. Om wellicht wat tijd in te lopen, sluit ik mij aan bij veel van de vragen van de collega's en schrap ik die onderwerpen uit mijn bijdrage, zoals het aanhalen van het rapport en die 5 miljard. Ik begin dus maar met een paar aanvullende vragen, en allereerst met een statement.

Afgezien van thuisblijven begint duurzaam vervoer met lopen, fietsen, ov, daarna elektrisch rijden en vervolgens uiteraard met beprijzen, waarbij de vrachtheffing de eerste stap is op weg naar volledige beprijzing. Eigenlijk is de vraag waar dat wetsvoorstel blijft, maar dat terzijde, want daar gaat deze staatssecretaris niet over maar haar collega. Maar wellicht kan zij nog een zetje geven.

Dan kom ik op de inzet op elektrisch vervoer. Die moet in 2030 zo snel mogelijk richting de 100% zero-emissienieuwverkoop. Wat is hier de inzet van de staatssecretaris? Het begint uiteraard met scherpere EU-normen, zonder de mogelijkheid van verhandelen. Nationaal stimuleren heeft immers veel minder zin zolang Tesla de hier gerealiseerde CO₂-winst aan Fiat-Chrysler mag verpatsen, dat zonder die Europese rechten die normen niet zou halen. Wat vindt de staatssecretaris van deze aflaathandel? Wat kan zij ertegen doen? Wat is ze bereid om ertegen te doen in Europa?

Het aantal interessante EV-modellen begint gelukkig toe te nemen, alhoewel de investeringshobbel best wel een flinke blijft voor veel gezinnen. De markt van EV's voor wat grotere gezinnen ontbreekt nog praktisch, tenzij je een vrij grote Tesla kunt betalen. Ook het aantal occasions begint toe te nemen, maar de consument hapt ondanks subsidie nog niet heel gretig toe in de tweedehandsmarkt, zo lijkt het. Wat is de idee van de staatssecretaris hierover? Verdwijnen er door de diverse maatregelen die bijvoorbeeld op het gebied van subsidiëring worden genomen, nu minder EV's naar het buitenland dan voorheen?

De kilometerheffing had ik al bepleit.

Dan kom ik nog even op het punt van de slimme laadinfra en überhaupt de laadinfra. De aanleg gaat voortvarend maar nog niet snel genoeg. Wat is momenteel het grootste knelpunt? Zijn dat de locaties, of de initiatiefnemers of de projecten? Is dat de gemeentelijke capaciteit? Wat is hier het hoofdprobleem? Welk zetje kan de staatssecretaris geven om een en ander te versnellen?

Dan kom ik op de afstemming over ruimtelijke ordening tussen bijvoorbeeld het ministerie van IenW en het ministerie van Binnenlandse Zaken, en sowieso de afstemming. Die behoeft nog wel wat aandacht. Ik denk bijvoorbeeld aan het Bouwbesluit. Wat kunnen we daar nog in verankeren om slimme stadslogistiek beter te maken? En dan niet alleen via elektrische distributie, maar bijvoorbeeld ook zoiets als pakketkluizen bij hoogbouw. Er is in diverse steden veel hoogbouw en nieuwbouw rond de grote stations. Hoe makkelijk zou het zijn als daar pakketkluizen zouden zijn en dat standaard staat voorgeschreven: bij zoveel appartementen in een complex een pakketkluis in het Bouwbesluit? Dat is misschien wel handig.

Wat hebben gemeenten nodig om alle logistiek in vooral de overvolle steden beter te kunnen organiseren? Als raadslid heb ik lokaal weleens het idee van de concessiesystematiek bepleit. Daar zitten natuurlijk wat haken en ogen aan, ook vanuit marktordening. Wat kunnen we doen om die enorme hoeveelheid busjes die door de straten scheuren wat te verminderen?

Ik zag dat er nog niet zoveel regionale mobiliteitsplannen waren opgesteld. Pas twee regio's hebben dat gedaan. Wat is hier precies de bottleneck? Is het niet zo hip? Is er ondersteuning nodig vanuit het Rijk? Ik ben benieuwd.

Als laatste: zoals collega Van Raan zei, is op de fiets springen uiteindelijk een van de allerbeste dingen die je kunt doen voor duurzaam vervoer. Gaat de nieuwe vormgeving van het Mobiliteitsfonds een beetje helpen om fietsinvesteringen een grotere kans te geven, met oplossingen voor de fiets en zeker ook voor de elektrische fiets, die tegenwoordig een groeimarkt is? Een lap fietsasfalt is misschien veel aantrekkelijker, en sowieso goedkoper, dan een ouderwetse streep asfalt voor de auto. Draagt de vormgeving van het Mobiliteitsfonds daaraan bij? Dat was mijn slotvraag.