Datum:           14 januari 2015

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben kennisgenomen van de wet elektriciteit en drinkwater BES. Genoemde leden vinden het van groot belang dat het voorzieningenniveau voor Caribisch Nederland op orde is. Genoemde leden zijn van mening dat het huidige voorzieningenniveau op het gebied van energie en drinkwater onvoldoende is. Zij stellen een aantal vragen over het wetsvoorstel.

Nr. 3    MEMORIE VAN TOELICHTING

I. ALGEMEEN

1. Doel  en aanleiding

1.1 Doel

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen hoeveel huishoudens zijn aangesloten op het netwerk van elektriciteit, gas en water. Hoeveel huishoudens zijn niet aangesloten op de verschillende netwerken? Is het uitgangspunt van het wetsvoorstel om alle huishoudens in Caribisch Nederland aan te sluiten op het energienetwerk en drinkwaternetwerk? Geldt op het gebied van het aansluiten van huishoudens op deze netwerken hetzelfde voorzieningenniveau als in het Europees deel van Nederland, aangezien de regering stelt dat de doelen van een betrouwbare, betaalbare, duurzame en kwalitatief hoogwaardige voorziening niet afwijken van die in Europees Nederland?

1.2 Aanleiding

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen nadere toelichting op de constatering dat de tarieven tot een maatschappelijk niet draagbaar niveau zijn gestegen. Genoemde leden wijzen op de huidige situatie waarbij de kosten tussen 14% en 17% van een modaal inkomen bedragen. De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen naar de invloed van het plaatsen van transformatoren, vanwege aanpassingen op elektrische apparaten uit de VS en Europa. In hoeverre drukken voorzieningen zoals transformatoren op de tarieven?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen een reactie van de regering op de relatief grote wisselingen in netspanning. Een oorzaak is de keuze voor een netspanning die rekening houdt met apparatuur uit de VS en uit Europa. Is dit een wenselijke situatie? Zijn burgers en bedrijven voldoende in staat om hun apparaten te beschermen tegen piekspanning?

2. Huidige inrichting energie- en drinkwatervoorziening Caribisch Nederland

2.1 Drinkwater

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen naar de status van de waterzuiveringsinstallatie op Bonaire, die met Europees geld is gefinancierd. Is deze installatie al aangesloten en functioneert deze? Hoe wordt de kwaliteit van het drinkwater gewaarborgd?

3. Hoofdlijnen van het wetsvoorstel

3.2 Distributeurs

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen wat de regering een aanvaardbaar voorzieningenniveau acht voor inwoners van Caribisch Nederland. Veel inwoners zijn niet aangesloten op het elektriciteitsnet en/of het drinkwaternet. In de Memorie van Toelichting staat dat het uitgangspunt is dat allen die er om vragen aangesloten en beleverd worden. Tegelijkertijd kan een aansluiting worden geweigerd wanneer de kosten van een uitbreiding disproportioneel groot zijn ‘ten opzichte van de economische waarde van de extra aansluiting’. Wat wordt bedoeld met ‘economische waarde’? Is het niet noodzakelijk om ook energie- en watervoorziening als primaire levensbehoefte mee te wegen? Hoe wordt voor burgers duidelijk gemaakt dat zij recht hebben op een aansluiting en hoe wordt inzichtelijk gemaakt wat eventuele weigeringsgronden zijn?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen hoe wordt omgegaan met productie voor eigen gebruik bij het transporteren van elektriciteit en drinkwater over eigen terrein. Is transport over privéterrein niet vergunningplichtig?

3.3 Tariefregulering

3.3.1 Doelstellingen en methode

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen naar de invloed van de huidige lage olieprijs op de tarieven in Caribisch Nederland. Hoe snel worden deze tarieven aangepast aan actuele ontwikkelingen? Hebben de afnemers te maken met een merkbaar lagere prijs? Worden stijgingen in de olieprijs even snel doorberekend aan afnemers als verlagingen van de olieprijs?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen op welke manier het systeem van tariefregulering transparant is voor de afnemers. Hoe vaak worden tarieven bijgesteld en zijn deze bijstellingen transparant voor de afnemers? Genoemde leden wijzen ook op fluctuaties in de prijs als gevolg van windenergie. Is de elektriciteitsprijs niet teveel afhankelijk van de olieprijs? Zo nee, waarom niet?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen of de gevolgen voor afnemers redelijk zijn wanneer de prijs gebaseerd is op de werkelijke kosten die een producent maakt en rekening houdt met een redelijk rendement. Door de kleinschaligheid kan bijvoorbeeld achterstallig onderhoud van het netwerk onevenredig grote gevolgen hebben voor de prijs. Past deze berekeningswijze bij de eigenschappen van Caribisch Nederland en in het bijzonder de afzonderlijke eilanden?

3.4 Subsidie uit Europees Nederland

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen meer inzicht in de gevolgen van de subsidie op de prijzen voor eindafnemers. Er is immers sprake van fors hogere tarieven dan in Europees Nederland. Hoeveel nemen naar verwachting de dubbel zo hoge tarieven voor elektriciteit af voor eindgebruikers?

3.5 Duurzame decentrale  elektriciteitsvoorziening

De leden van de fractie van de ChristenUnie vinden het belangrijk dat de kansen om hernieuwbare energie op te wekken in Caribisch Nederland worden benut, in het bijzonder via zonne-energie en windenergie. Op welke manier wordt uitbreiding van hernieuwbare energie gestimuleerd? Wordt de eerder genoemde subsidie ook ingezet voor meer hernieuwbare energie om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen af te bouwen?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen naar de doelstellingen voor hernieuwbare energie, aangezien enkele jaren geleden al werd aangekondigd dat Bonaire volledig over zou gaan op duurzame energie. Wat is het huidige aandeel hernieuwbare energie in Caribisch Nederland?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen waarom de vergoeding voor teruglevering aan het net voor kleine producenten wordt beperkt. Juist een aantrekkelijke regeling zou de voorzieningszekerheid en toename van hernieuwbare energie toch kunnen stimuleren, zo vragen de leden?

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen welke definitie wordt gehanteerd voor grotere afnemers, die geen vergoeding ontvangen voor teruggeleverde elektriciteit.

6.2 Consultatie en overleg  met de bestuurscolleges van de openbare lichamen

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen een nadere toelichting van de regering op de kritiek van de bestuurscolleges van Saba en Sint Eustatius over overbodige onderdelen in de wet en de extra administratieve lasten en nalevingskosten. Is het wetsvoorstel werkbaar voor alle eilanden, gezien de verschillende situaties in elektriciteits- en drinkwatervoorziening?

II. ARTIKELEN

Artikel 3.10

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen hoe dit artikel in de praktijk zal worden toegepast, aangezien stroomonderbrekingen regelmatig voorkomen in Caribisch Nederland. Vindt uitkering van een vergoeding plaats bij iedere stroomonderbreking? Hoe staat dit artikel in verhouding tot de huidige situatie, waarbij klachten over stroomonderbrekingen in de meeste gevallen worden afgewezen?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.