De PVV heeft duidelijk gemaakt dat hoge peilingen ook omgezet kunnen worden in een verkiezingsuitslag. Meer dan ooit is de PVV een partij om rekening mee te houden. Partijen die nu denken te kunnen overgaan tot de orde van de dag vergissen zich. Ondanks het goede verkiezingsresultaat van afgelopen donderdag zal ook de ChristenUnie zich verder moeten bezinnen op haar omgang met de PVV. In het bijzonder ook over de gevoelens van onvrede en onzekerheid die achter veel uitgebrachte stemmen op de PVV schuil gaan. En over een verantwoorde omgang met de circa één miljoen moslims in ons land. Dat is veel vruchtbaarder dan onze energie te steken in discussies over de vraag wie na de verkiezingen van mei 2011 (!) met wie gaat regeren. We hebben warempel wel wat beters te doen. Ook vice-premier Rouvoet heeft daar al op gewezen.

Onzekerheid

In de dagen na de verkiezing voor het Europees Parlement werd er in verschillende actualiteitenrubrieken aandacht besteed aan de redenen van veel kiezers om op de PVV te stemmen. Uit veel reacties bleek dat een aanzienlijk deel van de kiezers z’n op de PVV uitgebrachte stem als een proteststem ziet. Als een uiting van onvrede en onzekerheid én van het gevoel dat de politiek daar onvoldoende oog en oor voor heeft. Ik ben ervan overtuigd dat we dit signaal serieus moeten nemen. Dat er onvrede en onzekerheid in ons land heerst, is goed te verklaren. We leven midden in een zware financiële en economische recessie. Ook zijn er zorgen over de verloedering van onze samenleving. En hoe zal het verder gaan met de gezondheidszorg in ons land? En met ons onderwijs? Wat is het antwoord op de bevolkingskrimp waar het platteland mee worstelt? In onze tijd stapelen vragen zich op. Het zijn vragen en zorgen die serieus genomen moeten worden. Juist op dit punt zou deze coalitie zich meer moeten laten zien en horen. Dat kan ook goed. Het coalitieakkoord draagt als titel ‘samen werken, samen leven’. Juist het onderdeel ‘samen leven’ gaat in op veel vragen die nu bij burgers leven. Op één of andere manier komt dit onderdeel uit het coalitieakkoord nog onvoldoende uit de verf. Vorig jaar heb ik het kabinet daar al op gewezen. Het ‘samen leven’ uit het coalitieakkoord moet de komende twee jaar meer reliëf krijgen. Burgers willen in hun zorgen serieus genomen worden. En burgers willen ook in de werkelijkheid van alledag zien dat er iets in de samenleving verandert. Als dat onvoldoende gebeurt, drijft dat hen in de armen van populisten als Wilders.

Oplossingen

Meer dan ooit zal Geert Wilders in de komende twee jaar bevraagd moeten worden op zijn oplossingen voor de politieke problemen waar we in ons land mee te maken hebben. Wat is zijn antwoord op de economische recessie? Ziet de PVV nog andere oplossingen voor de aanpak van criminaliteit dan het in de knie schieten van jonge relschoppers? Zijn er ook andere mogelijkheden voor de omgang met de problemen op de Antillen, dan de eilanden op markplaats te plaatsen? En waarom vindt Wilders het nodig om voortdurend personen te schofferen? Zoals kort geleden van een door een Taliban-leider verkrachte journaliste.

Nu is het stellen van gerichte vragen aan Wilders niet moeilijk. In de afgelopen twee jaar is dat ook door de fractie van de ChristenUnie veelvuldig gebeurd. Opvallend is dat Geert Wilders een inhoudelijke gedachtewisseling stelselmatig uit de weg gaat. Het kan echter niet zo zijn dat Wilders en zijn mensen alleen maar weg kunnen komen met het vertolken van onlustgevoelens. Van verantwoorde politici mag verwacht worden dat er oplossingsrichtingen genoemd worden. Met alleen verbaal geweld komen we in dit land echt niet verder. Het zou mooi zijn als burgers dat ook doorkregen.

Werk

De door de PVV voorgestane keiharde aanpak van moslims spreekt veel kiezers aan. Ook kiezers uit christelijke kring. Ik krijg geregeld te horen dat, als het om de islam gaat, ‘de PVV toch wel een punt heeft’. Jullie zijn te naïef als het om de islam gaat, zo wordt er wel gezegd. In het beruchte ‘Fitna-debat’ (maart 2008) heb ik aangegeven dat we niet naïef moeten zijn als het gaat om grote misstanden en gruwelijkheden die in naam van de islam zijn of worden gepleegd. Ook mijn hart huilt als ik zie wat er onder totalitaire regimes gebeurt, waar gelovige christenen maar ook joden en moslims gebukt gaan onder onderdrukking. Dat willen wij dáár niet, dat willen wij evenmin hier in Nederland. Mede daarom zullen wij pal moeten staan voor onze democratische rechtstaat. Maar, heb ik tegen Wilders gezegd, , het verdedigen van de rechtstaat kan nooit gebeuren door middel van het aantasten van die rechtstaat zelf. Dat doet Wilders als hij circa één miljoen Nederlanders democratische rechten ontzegt, zelfs in de Grondwet verankerde vrijheden als de vrijheid van meningsuiting maar ook de vrijheid van godsdienst en onderwijs, die zo onlosmakelijk verbonden zijn met de geschiedenis van ons land en onze identiteit. Ik voel mij in dat opzicht, ook politiek gezien, meer thuis bij de stamvader van het Huis van Oranje-Nassau, Willem van Oranje, die in het jaar 1564 zei: ‘Ik kan niet goedkeuren dat vorsten over het geweten van hun onderdanen willen heersen en hen de vrijheid van geloof en godsdienst ontnemen.' Is dat altijd gemakkelijk? Nee, dat was het niet in die tijd, dat is het in de eeuwen daarna niet geweest en dat is het nu ook niet. Dat zeg ik ook als christen tegen medegelovigen die zich grote zorgen maken over de islam en de invloed daarvan. De Bijbel leert mij niet uit angst te leven, maar uit liefde anderen te benaderen en met hen om te gaan, wie zij ook zijn en wat hun overtuiging ook is. De opkomst van de PVV dwingt ons om nog intensiever met dit soort vraagstukken bezig te zijn. Van achterover leunen kan dus geen sprake zijn. De verkiezingsuitslag van afgelopen donderdag heeft duidelijk gemaakt dat er nog veel werk aan de winkel is.

Drs. Arie Slob is voorzitter van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Deze bijdrage is in iets verkorte versie gepubliceerd in het Nederlands Dagblad.