Jeugdzorg
We leggen elkaar en vooral kinderen en jongeren veel lasten op, bijvoorbeeld te zien aan onze prestatiemaatschappij. Als het even niet gaat, kijken we al gauw naar professionele hulp. De vraag naar jeugdhulp neemt daardoor al jaren steeds verder toe, en dat is geen goed teken. Vragen en twijfels horen bij opgroeien en opvoeden. Laten we ook gewoon vertrouwen hebben in ouders en in de kracht van de samenleving zelf. Vaak spelen er ook andere vragen in en rond een gezin, bijvoorbeeld bij relatieproblemen, schulden of gebrek aan een netwerk. Dan is jeugdzorg niet altijd de oplossing, maar is er andere hulp nodig.
Met het recente akkoord over hervorming van de jeugdzorg is een goede beweging in gang gezet. Maar we zijn er nog lang niet. Intussen moeten we met elkaar in gesprek over de samenleving die we willen zijn, en hoe we onze kinderen en jongeren rust en ruimte kunnen bieden en een omgeving om te bloeien.
Opgroeien doe je bij voorkeur thuis. Zorg en ondersteuning wanneer opgroeien en opvoeden hapert, kan het beste zo nabij mogelijk worden aangeboden. Met de juiste ondersteuning op het juiste moment kan zwaardere zorg worden voorkomen. In de jeugdhulp moet er daarom meer aandacht komen voor gezins- en familierelaties.
- Er moet meer aandacht komen voor manieren om hulp te verlenen aan het gezin als geheel. Als jeugdhulp ingezet wordt, bekijkt de overheid eerst of er sprake is van problemen rond bestaanszekerheid of in de relationele sfeer.
- Er moet een wet komen die bepaalt dat hulpverleners gezinsrelaties dienen te respecteren, waarderen, herstellen en bevorderen.
- Er komt een betere afbakening van wat er wel en niet onder jeugdhulp valt. Dit vergt keuzes welke behandelingen wel en niet onder de Jeugdwet vallen.
- Jeugdhulp wordt beter georganiseerd door slimmere regionale en waar nodig landelijke inkoop en minder papierwerk.
- Gemeenten krijgen de financiële middelen die ze nodig hebben voor passende inzet van jeugdhulp. We schrappen de besparing van 511 miljoen. We maken snel werk van het ontwikkelen van een nieuw financieringsmodel, in lijn met de gemaakte afspraken.
- Er komt geen invoering van een eigen bijdrage in de jeugdzorg.
- De Hervormingsagenda is de komende jaren leidend voor het verbeteren van de jeugdzorg.
- Gemeenten krijgen een wettelijke verplichting om jongeren die uitstromen uit de jeugdzorg passende ondersteuning en huisvesting te bieden. Er moet voor en met elke jongere in de jeugdzorg tijdig een perspectiefplan worden gemaakt. Langere jeugdhulp is daarbij niet per se de oplossing. Om door te kunnen groeien naar een zelfstandige plek in de maatschappij hebben zij vaak meer aan begeleiding bij praktische zaken en hulp bij het vinden van woonruimte en werk.
- Samenwerking met lokale basisvoorzieningen zoals sportclubs, scholen, jeugdgezondheidszorg en jongerenwerk wordt gestimuleerd. Lokale teams krijgen een actieve, samenbindende rol als spin in het web.
- We investeren in kleinschalige woonvormen waar jongeren passende hulp krijgen, ook als dat geld kost.
- Het aantal uithuisplaatsingen van kinderen en jongeren wordt verminderd. Uithuisplaatsing moet echt een laatste optie zijn. Het heeft de voorkeur om samen met de jongere en de ouders op te trekken om de veiligheid binnen het gezin te herstellen. We willen vaker het eigen netwerk of buurtnetwerken inzetten, door middel van bijvoorbeeld een familiegroepsplan en steungezinnen.
- Als uithuisplaatsing toch onvermijdelijk is en kinderen niet binnen de eigen familie(netwerken) kunnen opgroeien, willen we dat ze zo veel mogelijk in een gezinssetting terecht komen. We steunen daarom het belangrijke werk van pleeggezinnen en gezinshuizen en geven hen ondersteuning om het vol te houden, bijvoorbeeld door het bieden van respijtzorg en weekendzorg en door het terugdringen van bureaucratie.
- Gesloten jeugdzorg en isoleercellen willen we snel en zorgvuldig afbouwen. In plaats daarvan zetten we in op kleinschalige woonvormen waar jongeren passende hulp krijgen, ook als dat geld kost. We willen landelijke regie op de afbouw van gesloten jeugdzorg, zodat er voldoende plekken en expertise beschikbaar blijven. We erkennen dat een vorm van geslotenheid soms noodzakelijk kan zijn om jongeren te beschermen.