Veelgestelde vragen over de formatie
Gedurende de onderhandelingen vullen we dit blog waar mogelijk aan met nieuwe vragen.
Waarom gaat de ChristenUnie gesprekken over de formatie aan met VVD, CDA en D66?
De ChristenUnie is de afgelopen maanden steeds duidelijk geweest: we willen als ChristenUnie meebouwen aan ons land. We willen werk maken van een hoopvolle toekomst voor onze kinderen (onder meer door een ambitieus klimaatbeleid), we willen bouwen aan een samenleving waarin elk leven waardevol is, waarin we omzien naar elkaar en waarin we tegenstellingen verkleinen. En we willen opkomen voor vrijheid en veiligheid, hier en elders in de wereld. In welke rol dan ook – oppositie of coalitie – zijn die idealen leidend.
We hebben daarbij steeds aangegeven dat we ook bereid zijn mee te praten over het vormen van een coalitie. Doordat verschillende partijen elkaar uitsluiten, de PvdA niet in een kabinet wil stappen en ook een kabinet met GroenLinks definitief uit beeld is, zijn de opties voor een meerderheidscoalitie zo goed als uitgeput. Een coalitie van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie is de laatste mogelijkheid voor de vorming van een meerderheidscoalitie.
De ChristenUnie is bereid het gesprek aan te gaan, in alle openheid. Wij sluiten geen partijen bij voorbaat uit. Of we met VVD, CDA en D66 tot een akkoord kunnen komen, moet blijken. We weten dat de inhoudelijke verschillen op veel onderwerpen groot zijn. Dat de opgaven waar we als samenleving voor staan ingewikkeld zijn. Dat er fundamentele keuzes gemaakt moeten worden die direct invloed hebben op hoe ons land eruit ziet. En we weten welke keuzes wij daarin voor ogen hebben. In de verkiezingscampagne heeft de ChristenUnie duidelijk gemaakt waar we als partij voor staan. Daar zullen we voor blijven strijden.
Hoe kan het dat D66 eerder niet met de ChristenUnie wilde praten en nu wel?
De ChristenUnie sluit geen partijen bij voorbaat uit. We hebben steeds aangegeven dat we bereid zijn mee te praten over het vormen van een coalitie, mits we als ChristenUnie nodig zijn en we een gewenste partner zijn voor alle onderhandelende partijen. Dat is nodig om met vertrouwen deze gesprekken in te kunnen gaan.
Vorige maand leek het er niet op dat dat het geval was. Gesprekken met de ChristenUnie waren ‘ongewenst’ en na een verkennend gesprek met D66-leider Alexander Pechtold had deze onoverkomelijke bezwaren om door te praten. Na gesprekken onder leiding van de nieuwe informateur Tjeenk Willink, heeft D66 uitgesproken met de ChristenUnie te willen onderhandelen. Daarmee zijn gesprekken over de vorming van een coalitie dichterbij gekomen.
Onderhandelingen met deze drie partijen zijn voor ons geen vanzelfsprekendheid. Met het oog op het eerdere gesprek met D66 heb ik aan de informateur laten weten dat we allereerst met de vier partijen moeten spreken over onderwerpen die eerder voor D66 onoverkomelijk bleken. Ook CDA en VVD moeten duidelijk maken hoe ze over deze onderwerpen denken.
Daarbij komen we voor moeilijke keuzes te staan. En we weten welke keuzes wij daarin voor ogen hebben. In de verkiezingscampagne heeft de ChristenUnie duidelijk gemaakt waar we als partij voor staan. Daar zullen we voor blijven strijden.
Zijn de inhoudelijke verschillen met één of meer van de andere partijen niet te groot?
De inhoudelijke verschillen zijn op veel onderwerpen groot en de opgaven waar we als samenleving voor staan zijn ingewikkeld. Er moeten fundamentele keuzes gemaakt worden die direct invloed hebben op hoe ons land eruit ziet. In de verkiezingscampagne heeft de ChristenUnie duidelijk gemaakt waar we als partij voor staan. Waar wij wel en waar wij geen verantwoordelijkheid voor kunnen en willen nemen. Daarbij zijn de verschillen op diverse thema’s groot, of het nu gaat over een rechtvaardig vluchtelingenbeleid, een goede omgang met de schepping, medische ethiek of de vrijheid van onderwijs. Onze idealen zoals verwoord in ons verkiezingsprogramma zijn voor ons het uitgangspunt van de gesprekken. Hoe gaat de ChristenUnie in de gesprekken over de formatie om met het vraagstuk rondom het voltooid leven?
In de verkiezingscampagne heeft de ChristenUnie duidelijk gemaakt waar we als partij voor staan. Waar wij wel en waar wij geen verantwoordelijkheid voor kunnen en willen nemen, bijvoorbeeld als het gaat om essentiële vragen over het levenseinde en onze idealen voor waardig ouder worden. Die agenda en onze standpunten, onze idealen en onze inzet zijn hetzelfde als voor de verkiezingen; de positie van de ChristenUnie is hierin onveranderd.
Hoe word ik op de hoogte gehouden van de voortgang van de formatiegesprekken?
Dat doen we via onze website, www.christenunie.nl, via onze nieuwsbrief en via onze social media (onder meer Facebook en Twitter). Soms is vertrouwelijkheid echter wel belangrijk, waardoor het niet altijd mogelijk is om openheid te geven in de mate waarin u dat van ons gewend bent. We vragen daarvoor uw begrip en zullen u op belangrijke momenten informeren over de afwegingen die we maken.
Hoe kan ik bijdragen?
De komende periode is veel wijsheid nodig. Daar bidden we dan ook om. Zowel voor onze Kamerleden als voor al die andere politici die verantwoordelijkheid dragen voor ons land. Bidt u met ons mee?
Mijn vraag staat hier niet bij. Wat nu?
Wij proberen zoveel mogelijk vragen te beantwoorden. Ook deze pagina kan worden aangevuld met nieuwe vragen. Overige vragen kunnen gesteld worden via christenunie@tweedekamer.nl.