Alleen in de drukte
Aan de kant staan en kijken hoe leuk anderen het hebben, hoe succesvol ze zijn. Op eenzaamheid rust een taboe. Het is niet stoer of sexy om daar voor uit te komen. Mensen vinden het moeilijk om erover te praten. Eenzaamheid herkennen, bij anderen of jezelf, is niet vanzelfsprekend.
Uit onderzoek blijkt dat één op de drie Nederlanders zich wel eens eenzaam voelt. En dan maakt het niet uit hoe oud je bent, hoewel eenzaamheid onder ouderen vaker voorkomt. Het is opvallend dat jongeren zich veel eenzaam voelen, ook al WhatsApp-en en Facebooken ze zich suf. Maar liefst 1 miljoen mensen in ons land voelt zich ernstig eenzaam. 1 miljoen! Wat zegt dat over onze tijd? Juist in een druk leven met school, werk of zorg voor anderen is het kennelijk gemakkelijk om vergeten of niet gezien te worden.
Niet iedereen die alleen is, voelt zich eenzaam. Sterker: het is voor de meeste mensen wel fijn om af en toe alleen te zijn. En ook alleengaande ouderen - waar je misschien snel aan denkt als het om eenzaamheid gaat - kunnen veel zingeving in hun leven ervaren. Tegelijkertijd zijn er succesvolle zakenmensen met een groot sociaal netwerk die zich eenzaam voelen.
Wat is eenzaamheid eigenlijk? Eenzaamheid is een pijnlijk gevoel van gemis aan relaties of aan diepgang in de relaties. Sociale eenzaamheid gaat over mensen die zich alleen voelen, bijvoorbeeld doordat zij geen partner hebben of afscheid hebben moeten nemen van een dierbare. En er is emotionele eenzaamheid. Je hebt veel contacten, maar je voelt je met niemand op zo’n manier verbonden dat je daar ook je gevoelens mee kunt delen.
Als je gevangen zit in eenzaamheid, is het moeilijk daar weer uit te komen. Erover praten lukt vaak niet. De small talks in je omgeving zouden je een eerste stap kunnen bieden om uit de vicieuze cirkel te komen, maar zijn tegelijkertijd zo nietszeggend. Je hebt er geen behoefte aan. Je wordt overweldigd door gevoelens van leegte en verdriet. Bent niet bij machte om daar verandering in aan te brengen. Je hebt een gevoel van machteloosheid, gelatenheid, die je belet om tegen eenzaamheid te strijden. Mensen die zich eenzaam voelen leven ongezonder en korter. Daarmee is eenzaamheid niet een privé probleem, maar ook een maatschappelijk probleem.
Vandaag is de laatste dag van de Week tegen Eenzaamheid. Die week bepaalt ons erbij dat onze buurvrouw, collega of Facebook-vriend(in) misschien wel eenzamer is dan we denken. En dat we hulp mogen vragen als we zelf eenzaam zijn. Eenzaamheid is niet met een wet te bestrijden, maar doet een beroep op ons als samenleving. Op jou en mij. In de Bijbel lezen we al dat God zegt “het is niet goed dat de mens alleen zij”. We zijn als mensen aan elkaar gegeven. Ieder mens is een medemens.
