Datum:            3 april 2013

De heer Segers (ChristenUnie): Voorzitter. We zien uit naar het bouwwerk dat geknutseld gaat worden.

Wie een straf heeft uitgezeten, heeft recht op een nieuwe kans. Om die reden is het belangrijk dat de laatste fase van de straf in het kader staat van de resocialisatie. Die staat echter onder druk. Wij spreken over de derde meting van de monitor nazorg, maar dat zijn cijfers uit 2010. Dat is alweer enige tijd geleden. Sindsdien staat de arbeidsmarkt zwaar onder druk, hetgeen zijn weerslag zal hebben op de resocialisatie en op de reclassering. Ik hoor graag wat die conclusies en cijfers waard zijn? Lopen we niet achter de feiten aan als wij nu praten op basis van cijfers uit het jaar 2010? De crisis is sinds 2010 pas echt toegeslagen. Uit het veld hoor ik dat ex-gedetineerden achteraan mogen aansluiten in de rij mensen die zoeken naar werk of een zinvolle dagbesteding.

In dit kader is mijn fractie bezorgd over de plannen van de staatssecretaris voor elektronische detentie. Het is cruciaal dat daarbij een koppeling wordt gemaakt met de arbeidsmarkt. Er moet in elk geval sprake zijn van een zinvolle dagbesteding. Juist omdat in deze tijd van crisis de arbeidsmarkt onder druk staat, is het maar de vraag of die link te leggen is.

Het is mooi dat de samenwerking tussen de DJI, gemeenten en reclassering verbeterd is en dat er slagen worden gemaakt. Ook daarvoor geldt echter dat de samenwerking onder druk staat. Er wordt nog steeds samengewerkt op basis van het samenwerkingsmodel dat de VNG heeft opgesteld met het ministerie en maatschappelijke organisaties. Ondertussen hebben gemeenten echter steeds minder geld voor reclassering. De laatste anderhalf tot twee jaar zijn de financiën erg teruggelopen. Herkent de staatssecretaris dat beeld. Staat daarmee de terugkeer van ex-gedetineerden onder druk? Is het gelet op die druk niet tijd voor een nieuw convenant, rekening houdend met nieuwe feiten en de huidige financiële draagkracht van gemeenten?

Uit de contacten met de gemeenten blijkt dat er ook verbetering mogelijk is op het punt van de informatieverstrekking van de DJI aan gemeenten. Het gebeurt soms dat gemeenten pas op de dag waarop gedetineerden vrijkomen, worden geïnformeerd over dat besluit. Er zijn absoluut kansen om de nazorg te verbeteren. Hoe pakt de staatssecretaris dit op en zorgt hij voor verbeteringen?

Er zijn organisaties die veel goed werk doen ten behoeve van de terugkeer van ex-gedetineerden. Zij werken onder de naam DEMO. Het gaat om de stichting DOOR, de vereniging Exodus, de stichting Moria en de stichting Ontmoeting. Dat zijn organisaties met veel specialisme, maar zij worden door het ministerie geschaard onder de titel "forensische zorg", terwijl zij toch echt heel ander werk doen. Die term dekt de lading niet. Ze worden heel erg in die zorghoek gedrukt. Ze moeten een raad van toezicht optuigen en ze hebben met zorgzwaartepakketten te maken. Op die manier moet ook de inkoop plaatsvinden. De vraag is of we hier echt met zorginstellingen te maken hebben. Is dit wel een goede vorm om alles in te bedden? Hoe staat het met de financiering van dit type organisaties dat veel werkt met vrijwilligers? Ik heb daarvoor al eerder aandacht gevraagd bij de begrotingsbehandeling en ik doe dat opnieuw omdat het daar echt piept en knarst. Er is veel onduidelijkheid en dat brengt het goede werk van deze organisaties in gevaar.

Voor de fractie van de ChristenUnie is het van belang dat ex-gedetineerden geslaagd terugkeren in de samenleving. Het gaat dan niet alleen om inkomen, onderdak en werk. Dat zijn slechts  enkele succesfactoren. Het gaat ook om een zinvolle dagbesteding en om een plek in de samenleving, maar ook om het wegwerken van schulden. Het gaat om veel meer dan alleen eenvoudige factoren zoals werk, inkomen en onderdak. Bij de verandering van beleid moet dat echt voor ogen worden gehouden. De duurste ex-gedetineerde is degene die terugvalt in zijn oude leven, simpelweg omdat hij de basis niet op orde kreeg.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.