Bijdrage Stieneke van der Graaf aan een algemeen overleg met staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Kamerstuknr. 34293

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):

Dank u wel, voorzitter. Als Kamer, maar ook als ChristenUnie, hebben wij ingestemd met een sobere en doelmatige verbouwing van het Binnenhof. Het Binnenhof is een bijzondere plek met veel historische gebouwen. Dat moeten we koesteren. In 1992 is ook op een geslaagde manier nieuw met oud verbonden. En hoewel ik mooie architectuur persoonlijk absoluut heel erg kan waarderen, staat voor ons bij deze verbouwing echt voorop dat het sober en doelmatig moet. Hoe houden we het sober en doelmatig? Dat is de vraag.

Voorzitter. Afgelopen week werd via de media duidelijk dat er achter de schermen een ware strijd wordt gevoerd over deze renovatie. Het beeld bestaat dat het Rijksvastgoedbedrijf onvoldoende grip had op de architecten en dat de beide Kamervoorzitters aan de noodrem moesten trekken. Ik hoor heel graag van de Staatssecretaris hoe hij aankijkt tegen de ontstane situatie. Kan hij daarbij ook reflecteren op de rol van het Rijksvastgoedbedrijf? Is hij van mening dat het Rijksvastgoedbedrijf de wensen van gebruikers tot nu toe voldoende heeft meegenomen? Het voorontwerp had er in september 2018 moeten zijn, maar dat wordt nu het tweede kwartaal van 2019. Bovendien moeten de kosten van het voorontwerp nog worden geraamd. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat het project hierdoor vertraging oploopt en dat het allemaal wel heel erg krap wordt in de tijd. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de kostenraming van het voorontwerp veel hoger uitvalt dan verwacht? Graag een reactie van de Staatssecretaris.

Voorzitter. De Staatssecretaris heeft een advies gekregen van Pricewater-houseCoopers waarin wordt aanbevolen om de wijze waarop het budget voor grote projecten van het Rijksvastgoedbedrijf wordt vastgesteld, aan te passen. Het budget moet niet meer in de initiatieffase al worden vastgelegd, maar er moet ook later nog ruimte zijn om de gebruiksvoor-waarden, de risico’s en de consequenties af te wegen en in te passen. Hoe neemt de Staatssecretaris dit advies mee in de renovatie van het Binnenhof, ook in het licht van bijvoorbeeld de duurzaamheidswensen van gebruikers?

Voorzitter, over die duurzaamheidswensen. We zien dat in de voortgangsrapportage goede maatregelen worden voorgesteld, maar onvoldoende wordt duidelijk wat die maatregelen precies kosten en wat ze op termijn opleveren. Naar aanleiding van het vorige AO hebben mevrouw Van Eijs en ik een motie ingediend die vroeg om de meerkosten en opbrengsten van mogelijke aanvullende verduurzamingsmaatregelen voor het Binnenhof in kaart te brengen en een maximale inspanning te plegen op het gebied van verduurzaming. Ik vind de terugkoppeling van de Staatssecretaris in de tweede rapportage eerlijk gezegd best wel summier. Hij denkt nu aan regenwaterretentie, een energiemanagementsysteem en waterloze urinoirs. Dat zijn ideeën waar nu aan gedacht wordt, maar wij hadden gevraagd om inzichtelijk te maken wat ze kosten en opleveren. Wanneer kan de Staatssecretaris daar iets concreets over melden? Voorzitter. Er is nog heel veel onduidelijk over de niet-huisvestingskosten, zowel over de omvang als over de vraag wie die kosten moet betalen. Zo wordt ook rekening gehouden met extra kosten bij de tijdelijke huisvesting. Een deel van de kosten wordt echter gemaakt om het gebouw überhaupt bij de tijd te brengen, zoals de kosten voor ICT-voorzieningen. Maar daarvan profiteert niet alleen de Tweede Kamer als tijdelijke gebruiker, maar ook het Rijksvastgoedbedrijf, dat het gebouw na 2025 blijft gebruiken. Wordt daarmee voldoende rekening gehouden bij de kostenverdeling?

Voorzitter, tot slot. Er zat nu elf maanden tussen de basisrapportage en de tweede rapportage, die we in februari hebben ontvangen. Mag ik ervan uitgaan dat de derde voortgangsrapportage veel sneller gaat komen, ook omdat de komende maanden eigenlijk heel spannend gaan worden en omdat we op schema moeten blijven? Ik wil de Staatssecretaris dus heel concreet vragen of hij de volgende voortgangsrapportage nog voor de zomer naar de Kamer kan sturen, zodat we ons daar nog op tijd over kunnen buigen, gelet op het tijdpad dat voor ons ligt. Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel voor uw inbreng.

Meer informatie