Datum:            5 september 2013

Mevrouw Schouten (ChristenUnie): Voorzitter. Wij zijn blij dat er een techniekpact is, maar we sluiten ons aan bij een aantal zorgen dat is geuit. Natuurlijk moeten wij voorkomen dat het een papieren werkelijkheid wordt. Ik geef maar direct antwoord op een vraag van de heer Beertema. Wij horen van heel veel werkgevers dat er tekorten zijn in de techniek. Dat horen wij van al die bedrijfjes die naarstig op zoek zijn naar gekwalificeerde, goed opgeleide mensen, niet per definitie hoog opgeleid, maar gewoon goed vaardig, ook met de handen. Zij stellen dat het grootste deel van hun economische activiteiten, hun innovatie, daardoor wordt belemmerd. Daar moeten wij iets aan doen, ook als Kamer. Het is altijd zoeken naar de juiste oplossing, maar het feit dat er een zo breed gedragen techniekpact ligt, is een goede start. Het komt er nu op aan. We moeten het gaan waarmaken, maar ik zie wel een aantal tegengestelde ontwikkelingen waar ik de vinger op wil leggen. Ik hoor daar graag de reactie van de bewindslieden op. Ik loop nu de verschillende onderwijsniveaus even af. Dat maakt het ook wat overzichtelijker voor de beantwoording.

Eerst het primair onderwijs. Er wordt gesteld dat er meer aandacht moet komen voor de pabo's. Docenten moeten beter zijn opgeleid, maar we weten allemaal dat docenten in het primair onderwijs heel veel moeten. Ze moeten al behoorlijk veel doen aan passend onderwijs. Ze krijgen allerlei extra taken. Nu moet er ook nog meer gebeuren rondom techniek. Ik kan mij voorstellen dat die meesters en juffen zeggen: nu krijgen we nog meer op ons bord. Waarom kijken wij niet creatiever? Waarom kijken we niet of we ook in het primair onderwijs niet veel meer kunnen doen met gastdocenten? Mensen uit de praktijk kunnen hun enthousiasme overbrengen als het gaat om het vak techniek en wat je er uiteindelijk mee kunt doen. Ik hoor hier graag de visie van de minister op.

Het voortgezet onderwijs. Er is al genoeg gezegd over het vak ANW. Wij hebben dezelfde vraag. Als je het enthousiasme over het vak techniek zo graag wilt overbrengen, waarom ga je dat vak dan schrappen? Dat lijkt ons echt een tegengestelde beweging. Wij horen graag wat de mogelijkheden zijn om dat vak nog te behouden. Het hoeft niet zozeer breed theoretisch. Ook dat kun je een wat praktischer invulling geven, zodat je kunt laten zien dat techniek op alle niveaus en op alle manieren leidt tot een goed carrièreperspectief en dat techniek maatschappelijk van heel grote waarde is. Wat ons betreft wordt het vak ANW vanaf het eerste jaar geïntegreerd in het onderwijs. Graag een reactie.

Dan het mbo. Ik heb een specifieke vraag over het specialistisch/technisch mbo-onderwijs. Dat is zeer succesvol. Het heeft ook een vrij nauwe aansluiting op het bedrijfsleven. Dat heb ik van verschillende kanten gehoord, ook van werkgevers. Ik zoom specifiek in op de LiS. Dat moet bekend zijn bij de bewindslieden, want zij zijn daar geweest. Heel veel jongeren zijn daar enthousiast bezig met een heel specifieke opleiding. Die is van ontzettend grote waarde voor de praktijk. Wij horen wel dat de bekostiging een probleem is voor die instelling. Men heeft dure machines met hoge operationele kosten. Het leerlingenaantal fluctueert. Een en ander leidt tot een behoorlijke grote aanslag op de financiële zelfredzaamheid. Kan er wat meer worden gekeken naar de financieringsstructuur van dat soort specifieke mbo-opleidingen? Ik denk bijvoorbeeld aan publiek-private financiering, maar wellicht zijn er via topsectoren ook nog mogelijkheden. Kan daar wat meer gebeuren, zodat die opleiding niet telkens hoeft te worstelen met de financiering?

Dan het hoger onderwijs. Ook wij vinden het zuur te horen dat werktuigbouwkunde wellicht te maken krijgt met een numerus fixus, omdat men de toeloop niet aan kan. Tegelijkertijd wordt echter overal het signaal afgegeven: ga richting de techniek. Ik leg dat niet uit aan de mensen die mij vragen hoe het kan dat zij straks niet meer de opleiding kunnen volgen die zij graag willen volgen, terwijl het kabinet zo op techniek zit. Ik weet wel wat de oorzaken zijn. Het heeft ook met de kosten te maken, maar wat is het het kabinet nu precies waard, niet alleen in woorden, maar ook in daden, dus met geld, dat mensen wel techniek gaan studeren? Daar moet nog eens goed naar worden gekeken. Er zijn nog andere opleidingen in Delft waar ook de numerus fixus dreigt. Ik denk aan lucht- en ruimtevaart. Ik vind het een heel raar signaal dat wij dit laten gebeuren, terwijl wij tegelijkertijd overal roepen, tot en met techniekpacten aan toe, dat techniek zo belangrijk is. Graag de visie van het kabinet.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.