Datum:            17 januari 2013

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Voorzitter. Vandaag zijn de nieuwe cijfers over de werkloosheid naar buiten gekomen. De jeugdwerkloosheid loopt al maanden op. Inmiddels zitten 124.000 jongeren werkloos thuis. De urgentie om de jeugdwerkloosheid te bestrijden, is dus groot. De ChristenUnie wil dat er een brede aanpak komt voor de problemen op de arbeidsmarkt waarin alle generaties worden betrokken.

De minister is met vakbonden en werkgevers in gesprek over een sociaal akkoord. Voor de kerst maakte hij bekend dat er 100 miljoen extra beschikbaar is voor de bestrijding van werkloosheid. Hij heeft daarbij toegezegd aandacht te besteden aan de jeugdwerkloosheid. Er zijn nu echter berichten dat van die 100 miljoen slechts 6 tot 7 miljoen gaan naar de bestrijding van jeugdwerkloosheid. Klopt dit? Ik hoop van ganser harte dat dit niet het geval is. Kan de minister dat bevestigen? Kan hij duidelijkheid scheppen over hoeveel van dat bedrag daadwerkelijk ten goede komt aan de bestrijding van jeugdwerkloosheid?

De minister heeft een eerste kleine stap gezet, maar daar moet het wat ons betreft niet bij blijven. Wij moeten voorkomen dat er straks een verloren generatie op de arbeidsmarkt ontstaat. Een grote rol is weggelegd voor de regio's en de gemeenten. Zij kunnen samen met het onderwijs en werkgevers als spil functioneren. Om de gemeenten op weg te helpen, vraag ik de minister om een toolkit te ontwikkelen. Hierin kunnen zowel eerdere succesvolle als nieuwe initiatieven worden opgenomen. Hier is eerder, in 2009 bij het Actieplan Jeugdwerkloosheid, ook in voorzien. Daar zijn goede resultaten mee geboekt.

Ik denk heel concreet aan onderdelen als het School ex-programma. Jongeren op het mbo en hbo krijgen advies over vervolgopleidingen of, als zij ervoor kiezen om te gaan werken, begeleiding naar werk. Ook is het goed om netwerktrainingen aan te bieden. De minister wil dit voor ouderen doen. Wij vinden dit voor jongeren ook een heel goede mogelijkheid om een goed netwerk op te bouwen, hetgeen de kans op werk aanzienlijk kan vergroten.

Het is van het grootste belang dat jongeren werkervaring kunnen opdoen. Op dit terrein zijn al enkele initiatieven ontplooid in de regio en enkele gemeenten, bijvoorbeeld door middel van startersbeurzen. Gemeenten kunnen afgestudeerden die geen baan vinden een steun in de rug geven met zo'n startersbeurs. Het gaat bijvoorbeeld om een tijdelijk bedrag van €500 per maand. Voor werkgevers is het zo aantrekkelijk om extra leer-werkplaatsen aan te bieden en de jongeren hebben kans om nuttige werkervaring op te doen. Gemeenten als Rotterdam en Tilburg zijn hier al mee bezig.

Is de minister bereid om een toolkit samen te stellen voor gemeenten waarin dergelijke eerdere succesvolle en nieuwe initiatieven om jeugdwerkloosheid te bestrijden worden opgenomen? Wat ons betreft verdienen waardevolle initiatieven navolging.

Mevrouw Van Nieuwenhuizen-Wijbenga (VVD):

Ik zat nog even na te denken over wat mevrouw Schouten aan het begin van haar inbreng zei. Zij sprak over de verdeling van de middelen. Is mevrouw Schouten het met de VVD eens dat eerst en vooral de effectiviteit van maatregelen voorop moet staan en dat het er niet om gaat dat het geld pondspondsgewijs wordt verdeeld? Het is immers ook geen geld dat rechtstreeks naar de betrokkenen gaat. Het moet toch terechtkomen in effectieve maatregelen?

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Ik ben de laatste die pleit voor niet-effectieve maatregelen. Dat lijkt mij een uitgangspunt van beleid. Mevrouw Van Nieuwenhuizen suggereert dat deze zaken elkaar uitsluiten.

Juist in 2009 is er een heel succesvol Actieplan Jeugdwerkloosheid geweest. In die tijd liep de jeugdwerkloosheid ook heel snel op. Er is toen snel actie ondernomen. Daarbij is er ook voldoende geld vrijgemaakt. Het blijkt dat dit kan voorkomen dat heel veel jongeren straks in de werkloosheid terechtkomen, wat de samenleving uiteindelijk ook heel veel geld kost. Ik zou zeggen: investeren in jongeren is juist zorgen dat je straks de rekening niet laat oplopen. Dat lijkt mij buitengewoon effectief.

De voorzitter:

Tot slot, mevrouw Van Nieuwenhuizen.

Mevrouw Van Nieuwenhuizen-Wijbenga (VVD):

Is mevrouw Schouten het dan in ieder geval met ons eens dat het redelijk kunstmatig is om echt naar fiftyfifty te streven?

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Het lijkt mij in ieder geval niet de bedoeling dat het 10% versus 90% wordt. Die verdeling lijkt mij namelijk buitengewoon scheef. Ik hoor graag van de minister welke verdeling hij voor ogen heeft. Wat mijn fractie betreft, moeten jongeren er niet bekaaid afkomen doordat wij zeggen: we zien wel hoe het met dit probleem verloopt. Juist om te voorkomen dat er straks een generatie aan de kant komt te staan, wat de samenleving heel veel geld kost, is een klein beetje investeren nu heel veel plezier voor later, vooral voor de jongeren maar ik denk ook voor de Tweede Kamer.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.