Datum:            15 december 2011

Inbreng verslag (wetsvoorstel) van ChristenUnie Tweede Kamerlid Carola Schouten inzake Wijziging van de Algemene wet bestuursrecht, de Wet griffierechten burgerlijke zaken en enige andere wetten in verband met de verhoging van griffierechten.

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben kennis genomen van het voorstel van wet dat beoogt de Algemene wet bestuursrecht, de Wet griffierechten burgerlijke zaken en enige andere wetten te wijzigen in verband met de verhoging van griffierechten.

De leden van de fractie van de ChristenUnie onderschrijven de opmerkingen van de Raad van State over de rechtspraak. Rechtspraak is een collectief goed met een bijzondere in de Grondwet verankerde functie en waarde ten dienste van de rechtsgemeenschap als geheel. De rechtspraak is niet enkel een dienst die alleen de rechtszekerheid en rechtsbescherming van bepaalde individuen, groepen en rechtspersonen dient. De hele samenleving heeft er belang bij heeft dat rechtspraak, waar nodig, voor iedereen op elk moment toegankelijk is. Deze leden onderkennen de mogelijkheid tot een besparing op de kosten van de rechtspraak. Daarbij moet de toegang tot het recht echter verzekerd zijn.

Parallel aan dit wetsvoorstel komt het kabinet met een innovatieagenda om geschillen effectiever, eenvoudiger, sneller en goedkoper tot een oplossing te brengen. Het gaat bij de innovatieagenda niet alleen om de toegang tot de rechter. Het gaat óók nadrukkelijk om toegang tot de oplossing van een geschil, zo stelt de regering. Dit streven wordt door de leden van de fractie van de ChristenUnie van harte ondersteund. Ziet de regering nog andere mogelijkheden om alternatieven voor de rechtsgang te stimuleren, bijvoorbeeld door uitkomsten van alternatieve manieren van geschilbeslechting van dezelfde rechtskracht te voorzien als een vonnis van de rechter. Wat is daartoe nog nodig en wat is daartoe mogelijk, zo vragen deze leden?

Het wettelijk stelsel houdt in dat de verliezende partij de griffierechten van de winnende partij moet vergoeden. De voorgestelde inkomensdifferentiatie, matigt het tarief dat men zelf moet betalen, maar leidt in geval van verlies tot het gevolg dat de minder vermogende verliezende partij het (veel) hogere griffierecht van de winnende wederpartij zal moeten vergoeden, zo merkt de Raad voor de rechtspraak in haar advies terecht op. De Raad voor de rechtspraak constateert vervolgens dat de voorgestelde wijziging van artikel 237 Rv de rechter slechts een beperkt handvat biedt om dit hoge tarief niet in zijn volle omvang mee te nemen. Vormt het risico van een hoge proceskostenveroordeling niet een onevenredige drempel op om een geschil aan de rechter voor te leggen, zo vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie?

Een goed functionerend rechtsbestel is ook van belang voor goede prestaties van Nederland in economisch opzicht. In het rapport Brede Heroverwegingen, april 2010, deel 15, wordt gesteld dat het verhogen van de griffierechten wellicht voor het midden- en kleinbedrijf zou betekenen dat de toegang tot de rechter ernstig bemoeilijkt wordt. De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering toe te lichten op welke wijze dit risico voor het MKB in het onderhavige voorstel wordt ondervangen.

De beoogde invoering van dit wetsvoorstel wordt vervroegd van 1 januari 2013 naar 1 juli 2012. De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering nader toe te lichten hoe de toegankelijkheid van het rechtsbestel blijft gewaarborgd, nu gekozen wordt voor een vervroegde inwerkingtreding, terwijl de innovatieagenda rechtsbestel stelt dat de geschiloplossing voor de burger pas in 2014 merkbaar beter dient te verlopen, na aanvaarding door de Eerste Kamer de implementatie van de herziening van de gerechtelijke kaart de komende tijd plaats zal vinden en er bespaard wordt op de gesubsidieerde rechtsbijstand.

Voor meer informatie zie ook www.tweedekamer.nl.