Bijdrage Mirjam Bikker aan een plenair debat met de minister-president, de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

18 augustus 2021

Kamerstuknr. 25295

Mevrouw Bikker (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. Eindelijk kunnen studenten weer die collegezaal in, de bankjes in, de scholen in. Wat is dat goed. Duizenden studenten zitten sinds de vorige lente op hun kamer. Weliswaar gebeurt het nu nog met beperkingen, maar mijn fractie deelt de urgentie van dit kabinet om juist voor het hoger onderwijs en het mbo de beperkingen zo veel mogelijk op te heffen en de scholen vanaf het begin van het schooljaar weer te openen. Er zijn wel risico's, want juist deze groep is ook nog het minst beschermd door een vaccinatie. Juist daarom doen beschermende maatregelen ertoe. Daarom heb ik een aantal vragen.

Is de ventilatie in het mbo en het hoger onderwijs op orde? Hoe weet de minister dat? Lukt het ook kleinere instellingen om met een GGD een teststraat te op te zetten? Heeft de minister dat in beeld? Weten instellingen waar ze terechtkunnen als het niet lukt om zo'n teststraat op te zetten of onderwijsruimte veilig in te richten of ten minste te voldoen aan de ventilatie-eis?

Voorzitter. Houden studenten met een beperking of kwetsbaarheid de mogelijkheid tot online onderwijs? Ik sluit aan bij de vragen van mevrouw Kuiken. In de kabinetsreactie staat dat er een praktische handreiking gaat komen omtrent ventilatie door een nader te bepalen partij. Dat klinkt me eerlijk gezegd veel te stroperig, want de scholen gaan in het noorden al zo'n beetje open, in ieder geval de mbo's. Wanneer is die praktische handreiking klaar? Is die er voor 30 augustus, zodat scholen er daadwerkelijk mee kunnen werken?

Voorzitter. Dan het vaccineren. Dat het werkt zien we aan alle cijfers. Mensen worden minder vaak ziek en ook minder ziek, ondanks een heftigere variant. Maar elke prik telt. Dat zegt ook het OMT. In reactie op het OMT-advies preludeerde de minister tijdens de persconferentie op betaling voor testen, als stok om mensen richting vaccinatie te drijven. Dat vind ik onverstandig, principieel, voor mensen met een kleine beurs die je even goed keuzevrijheid gunt, en ook praktisch, want werkt die stok of verhardt die juist het wantrouwen? Sijpelt het vertrouwen weg in een overheid die je vrijheid geeft om beslissingen te nemen? Ik vind dat het kabinet zich rekenschap moet geven van dit element, alvorens überhaupt zo'n keus te maken.

Wat is dus vrijheid en wat voor samenleving willen wij zijn? Voor de fractie van de ChristenUnie is het belangrijk dat we een tweedeling voorkomen. Alle Nederlanders moeten deel kunnen nemen aan het publieke leven. Het is aan de overheid en deskundigen om mensen te informeren en te overtuigen op de inhoud en op het belang van vaccinatie. Uiteindelijk is het een eigen afweging waar geen dwang of drang moet plaatsvinden. Dat heeft deze Kamer helder uitgesproken. Ook daarom heeft mijn fractie dus bedenkingen bij de invoering van een betaalverplichting voor mensen die niet gevaccineerd zijn. Ik vraag het kabinet in te gaan op deze bedenkingen en daarbij ook in te gaan op de gevolgen voor de groep die zich niet kan laten vaccineren. In de huidige brief mis ik de ontwikkeling van wet- en regelgeving voor de nieuwe fase, een nauwkeurige toelichting waarom en tot wanneer het inperken van vrijheden nodig zijn. Daarbij doel ik niet op een datum, maar op gegevens.

Wanneer we spreken over wetgeving, ben ik toch wel verbaasd over het voornemen van het kabinet om de wet voor de sluitingsbevoegdheid van besloten en publieke plaatsen verder in proces te nemen. Hoe rechtvaardigt het kabinet een nieuwe inperking van grondrechten in een fase van de epidemie waarin juist wordt gekoerst op het afschalen van beperkende maatregelen? De cijfers zijn goed en toch gaat het kabinet door met een wetsvoorstel dat verder inperkt.

Voorzitter. Mijn laatste punt: internationaal. Dat ziet op het grootste leed dat zich de komende maanden zal afspelen op andere plekken in de wereld, landen waar geen geld en geen mogelijkheden zijn voor vaccinaties. Voor mutanten van het virus is het ook slecht nieuws. De komende weken adviseert de Gezondheidsraad over een mogelijk boostervaccin in Nederland en neemt ook het kabinet het besluit. Ik vraag de minister nadrukkelijk om daarbij ook de internationale context en het advies van de WHO te betrekken, want juist daar wordt gezegd: alsjeblieft, zorg dat we het vaccintekort in de arme landen eerst aanpakken voordat we aan boosters denken. Ik wil de minister vragen om op dit aspect in te gaan.

Dank u wel, voorzitter.