Bijdrage Stieneke van der Graaf aan een algemeen overleg met staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Kamerstuknr. 34293

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):
Dank u wel, meneer de voorzitter. Er is echt een heel erg lelijk beeld ontstaan rondom de renovatie van het Binnenhof. We kunnen niet anders dan daar ook vandaag bij stilstaan. Het leidt tot vertraging en schade: financiële schade voor ons land omdat het duurder wordt en schade aan de reputatie van architecten en betrokkenen, en schade aan de reputatie van de politiek en de Kamer als geheel. En dat is geen goed beeld. Mijn eerste vraag aan de staatssecretaris is dan ook hoe hij de samenwerking met de gebruikers en in het bijzonder de Tweede Kamer beoordeelt. Bij ons bestaat namelijk de indruk dat het met de andere gebruikers van het Binnenhof, de Raad van State, Algemene Zaken en de Eerste Kamer, wel lijkt te lukken om tot goede oplossingen te komen.

Voorzitter. De ChristenUnie wil graag dat de renovatie van het Binnenhof een geslaagd project wordt en dat ons huis van de democratie toekomstbestendig wordt gemaakt. Meneer Bisschop wees er al op dat de oudste delen van het pand zo'n 800 jaar oud zijn. Zo kun je ook als nieuwe generatie of als huidige generatie iets uit deze tijd toevoegen aan het gebouw. Ik sluit me wat dat betreft aan bij de vragen van mevrouw Van Eijs over duurzaamheid.

Voorzitter. De controle hierop is in onze ogen dan ook een kerntaak en die is nu belegd bij deze commissie voor Binnenlandse Zaken. Om dat echt goed te kunnen doen is het van groot belang dat alle stukken zo snel mogelijk openbaar worden, zodat wij daarop kunnen toetsen. Dat kunnen we nu nog niet! Ik kan op dit moment niet toetsen of de gebeurtenissen van de afgelopen maanden echt nodig waren. We hebben enkel in de media tekeningen gezien. Wanneer kunnen de commissie en de Kamer deze stukken inzien, vanuit onze controlerende taak om de beleidsmatige en de financiële keuzes te kunnen toetsen? En hoe gaat dat in het vervolg verbeterd worden?

Voorzitter. Dan de vertraging. We zijn geïnformeerd door de staatssecretaris dat het één jaar later wordt. Hij schetste eerder verschillende oorzaken voor deze vertraging, zowel bij de tijdelijke huisvesting als ook op het Binnenhof zelf. Maar wat gaf nou uiteindelijk de doorslag? Wat was de spreekwoordelijke druppel? Wat zullen verder de financiële gevolgen zijn van de vertraging en wat betekent het voor het hele project? Als ik de voortgangsrapportage lees, zie ik dat de meerkosten van de tijdelijke huisvesting meer dan 15 miljoen euro bedragen door het hogere prijspeil ten opzichte van 2015. Dat is bijna een toename van meer dan 25%. Wat betekent dit hogere prijspeil voor de renovatie van het Binnenhof zelf?

Voorzitter. Tegelijkertijd ligt er nu ook een kans. In de rapportage van 1 juli lezen we dat het goed zou zijn dat de voorontwerpfase ook wordt gebruikt om beter af te stemmen wat er wordt bedoeld met "sober en doelmatig". Dat nemen we vaak in de mond, maar wat bedoelen we daar nou eigenlijk mee? Ik vraag me af of dat in deze fase van het voorontwerp ook gebeurt. Vindt die discussie nu plaats en hoe ziet die sobere en doelmatige renovatie er voor de staatsecretaris uit?

Voorzitter, ik sluit af. Ik lees dat er een hoofdlijnenovereenkomst is met de heer De Bruijn en dat er een conceptopdracht bij hem ligt. Maar ik lees niet dat er al een contract is. Heb ik dat juist? En zo ja, wat betekent dat dan precies voor de governance van het project? Wie zit er nu aan het stuur? Voor de zomer is er een motie aangenomen die vraagt om een duidelijke positie en taakafbakening, ook ten aanzien van de architecten. Kan de staatsecretaris ons daar helderheid over geven?

Meer informatie