Bijdrage Stieneke van der Graaf aan een algemeen overleg met minister Dekker voor Rechtsbescherming

Kamerstuknr. 33 836

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie): Dank u wel, meneer de voorzitter. Het overleg van vandaag kent een heel volle agenda. Personen- en familierecht is een breed onderwerp en dat laat de agenda vandaag ook zien. Voor de ChristenUnie staat het belang van kinderen centraal en dat is ook het perspectief van waaruit ik vandaag een aantal aandachtspunten aan de orde zal stellen. Allereerst wil ik graag even stilstaan bij het rapport-Rouvoet, de actieagenda «Scheiden... en de kinderen dan?» Ik dank het kabinet voor de reactie daarop. Daar zijn wij blij mee, want actie is nodig om schade bij kinderen als gevolg van een scheiding te voorkomen. Jaarlijks hebben duizenden kinderen ernstig last van de gevolgen van een scheiding. Het is een lastig vraagstuk en daarom is het goed dat hiervan werk wordt gemaakt door de verschillende partijen in het platform en dat het kabinet hiermee aan de slag gaat.

Ik heb hierbij een aantal vragen. Voorkomen is beter dan genezen. Het is goed dat het kabinet, net als de partijen in het platform, het belang ziet van een goede voorbereiding op het ouderschap en de beschikbaarheid van ouderschapsprogramma’s bij relatieproblemen. Daarbij wordt onder meer aangesloten bij het programma Besluit met muisjes, zo schrijft de Minister. Dat vind ik overigens een aardige titel. Maar er zijn meer programma’s, zoals Centering Parenting, dat al in een aantal gemeenten wordt gebruikt. Mijn vraag aan de Minister is: gaat dit programma van Centering Parenting ook een plek krijgen in de actielijn?

 Een van de grote pijnpunten na een scheiding is soms het frustreren van de omgangsregeling door een van de ouders. De andere ouder moet dan naar dwangmiddelen grijpen, die strijdig kunnen zijn met het belang van het kind. De ouder, vaak de vader, staat machteloos en het kind is de dupe. Het platform doet de aanbeveling om in navolging van België strafbaarstelling te overwegen van het voortdurend frustreren van de omgangsregeling. De Minister schrijft dat dit in feite al is uitgevoerd. Het nieuwe strafvorderingsbeleid van het OM houdt in dat het bewust dwarsbomen van de omgangsregeling aanleiding kan zijn voor vervolging. Kan de Minister aangeven wat dit heel concreet in de praktijk gaat veranderen? Moet de ene ouder dan aangifte doen of niet? Wijzigt daarmee ook echt het beleid van het OM? Wat is er sinds 15 maart nu eigenlijk precies veranderd voor deze groep ouders die hun kind willen zien en daar ook recht op hebben, maar toch hun kind niet zien?

De ChristenUnie is blij dat er gewerkt gaat worden aan de vernieuwing van de rechtspraak. Het doel van vernieuwing is om conflicten te de-escaleren en zo veel mogelijk te ontdoen van elementen van tegenspraak. Mooi dat hiervoor de ruimte wordt gezocht en dat zelfs het procesmonopolie van de advocaat in de experimenten terzijde wordt geschoven. Ik weet dat dit gevoelig ligt, maar het lijkt ons een goede zaak en het kan op onze steun rekenen.

Wordt de vernieuwing van de rechtspraak in de arrondissementen in samenhang gedaan met het ontwikkelen van het scheidingsloket? Het een is immers een aanvulling op het ander, zo schrijft de Minister terecht.

Dan het onderwerp bevallen onder pseudoniem. Dat is een onderwerp waarbij het belang van het kind om zijn vader en moeder te kennen in het geding is. Wij hebben hiervoor eerder aandacht gevraagd en wat ons betreft zou dit een heel goede optie zijn om te gaan uitwerken. De Minister heeft in het AO Adoptie aangegeven daarover een brief naar de Kamer te zullen sturen. Kan hij daarover al meer zeggen? Is hij bereid om die mogelijkheid uit te werken?

Huwelijkse gevangenschap is een situatie waarin iemand tegen haar of zijn wil in een religieus huwelijk verblijft, omdat het vanwege religieuze leer of regels niet lukt om de ontbinding van het huwelijk voor elkaar te krijgen. De Minister heeft hierover een uitgebreide brief geschreven met waardevolle elementen en preventie. Toch blijf ik nog zitten met een ongemakkelijk gevoel. De Minister beschrijft de mogelijkheden die er bestaan om de huwelijkse gevangenschap te voorkomen of ongedaan te maken, maar is het, juist in de gevallen waarin een vrouw in een ongelijkwaardige positie is, mogelijk voor die vrouw om van die mogelijkheden gebruik te maken? Graag een reactie daarop van de Minister.

Mijn afrondende opmerking gaat over de onderzoeken die nu worden uitgevoerd naar aanleiding van het rapport van de Staatscommissie Herijking ouderschap. Wij maken ons als ChristenUnie zorgen over de richting die de commissie-Wolfsen heeft aangewezen. Voor ons is het van belang dat het belang van het kind altijd vooropstaat. Er zullen nog meer onderzoeken worden uitgevoerd. Die wachten wij af en dan zullen wij komen met een nader standpunt hierover.

Informatie