De heer Bruins (ChristenUnie):
Voorzitter. We leven in een tijd van grote onzekerheid over de zorg, over onze economie en onze samenleving. De crisis lijkt ieder aspect van ons leven te beheersen. De overheid zet alles op alles om mensen het hoofd boven water te kunnen laten houden. Onderkoning Jozef gaf opdracht om graan op te sparen in goede tijden, om in de magere jaren het volk te kunnen voeden. Dat is precies wat de overheid nu doet: een ongekende inspanning om de economie op gang te houden, met ook in dit kwartaal alweer steunmaatregelen oplopend tot 10 miljard. Hoe lang kan de overheid blijven bijspringen en de helpende hand bieden? Als er een derde, een vierde of een vijfde golf komt, als een vaccin uitblijft en als we noodpakket op noodpakket moeten stapelen, dan is op een gegeven moment ook de graanschuur van de minister van Financiën leeg.

Een vraag die daarbij hoort: hoe gaan we de transitie naar het post-coronatijdperk maken? Welke bedrijven horen wel bij die nieuwe tijd en welke niet? Wie helpen we wel en wie helpen we niet? Mijn fractievoorzitter heeft per motie gevraagd om te komen tot een Nationale Bedrijven Garantie, waarbij we inzetten op de bedrijven die goed werkgeverschap tonen en verantwoord en eerlijk ondernemen. Hoe staat het met de uitvoering van die motie?

Kan de minister aangeven of Nederland met de recente opleving van het virus een sterker beroep kan doen op het Europese steungeld? De NOS meldt dat het kabinet de eisen die meekomen met de Europese middelen "ingewikkeld" vindt, terwijl die landenspecifieke aanbevelingen van de Europese Unie al jaren bekend en helemaal niet zo raar zijn. Voor mijn fractie staat het als een paal boven water dat het Nederlandse bedrijfsleven in deze crisistijd zo snel mogelijk moet kunnen profiteren van de miljarden die klaarliggen. Het is toch niet voorstelbaar dat Nederland wel bijdraagt aan de Europese crisispot maar er zelf niet van zou profiteren? Graag een reactie.

Voorzitter. Ik zie in deze crisis ook lichtpuntjes. Ik ben hoopvol als ik het verhaal hoor van Marjon Moed, de theatermaker die samen met horecamedewerkers en stewardessen als ondersteunend personeel op corona-afdelingen het werk verlicht voor de zorgmedewerkers. Ik zie dat het kabinet dit verder wil stimuleren om ervoor te zorgen dat mensen kunnen overstappen naar de zorg en andere tekortberoepen. Hoe kan dit navolging krijgen? Hoe staat het met de honderden miljoenen voor om- en bijscholing? Hoe en vooral wanneer gaat dat geld nu eindelijk echt ingezet worden?

Voorzitter. Jongeren zijn een groep die op de arbeidsmarkt het zwaarst worden getroffen. Steeds meer jongeren zitten werkloos thuis. We hebben het hier al eerder over gehad, maar het schiet niet op. Veel plannen, weinig actie. Als je naar het inloopspreekuur op het gemeentehuis gaat, krijg je ter plekke te horen dat er geen inloopspreekuur is. Zo krijgen we toch geen jongeren aan het werk? Ik roep de ministers op om dit punt met de hoogste prioriteit op te pakken. Overleg met jongerenorganisaties, met Coalitie-Y, en maak hier werk van. Investeren in jongeren is investeren in de toekomst.

We hebben het eerder ook gehad over meer stages en leerwerkbanen, maar het lijkt wel alsof alles stopt nadat het Rijk geld beschikbaar heeft gesteld. Kunnen we nog iets organiseren in dit land? Kan de minister melden welke acties er al in gang zijn gezet van het aanvullende sociale pakket dat het kabinet deze zomer presenteerde?

Voorzitter. Ik maak me zorgen over de doelgroep banenafspraak, de mensen die vanuit de Participatiewet met loonkostensubsidie werkzaam zijn bij de reguliere werkgevers. Het is goed dat er geld is uitgetrokken om SW-bedrijven te compenseren voor de verwachte hogere instroom, maar is het niet logisch om die hogere instroom juist te willen voorkomen? We weten dat het in dienst nemen van deze kwetsbare groep werknemers altijd wat meer inzet en investering vraagt van de werkgever, en de meeste ondernemers doen dat graag, maar voor hetzelfde geld houden we de werknemers toch gewoon bij de reguliere werkgever? De gemeentes hebben al zo veel op hun bordje en ondernemers kunnen de overheid helpen door mensen actief te houden binnen de branche van werk naar werk. Is de minister bereid om in overleg met de branches te gaan om te zien hoe, naast het daarvoor uitgetrokken geld, werkgevers nog meer gestimuleerd kunnen worden om mensen uit de doelgroep aan het werk te houden binnen hun branche?

Mijn laatste punt, voorzitter, als u mij toestaat. Ik heb nog een vraag over de vaak ingewikkelde situatie van mensen in de prostitutie, die bij de vorige steunpakketten vaak buiten de boot vielen. Kan het kabinet hierover spreken met gemeenten, bezien hoe hun maatwerkbudget voor het sociaal domein hiervoor kan worden gebruikt en kijken waar compensatie nodig is?

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:
Dank u wel.