Bijdrage Carla Dik-Faber aan een plenair debat met minister-president Rutte, minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Kamerstuknr. 33529

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. Hoe vaak hebben we hier al niet gestaan om te spreken over de situatie in Groningen, over de gaswinning en alle narigheid die daardoor over mensen uitgestort is? De Kamer neemt moties aan, de minister neemt besluiten, maar in Groningen merken de mensen helemaal niets. Hoe kan dat toch? Waarom lukt het niet om snel besluiten om te zetten in het herstellen van schades, het veilig maken van huizen en het betalen van vergoedingen? De politieke wil is er toch, in de breedte van deze Kamer?

Voorzitter. Dit alles is zo frustrerend. En als dat bij ons al zo voelt, hoeveel te meer bij mensen in Groningen? Vorige week hebben kinderen dat in een musical zo ontzettend goed laten zien. Mensen voelen zich moe, ze voelen zich machteloos. Sommigen zijn bang. Ook ik heb gelezen dat mensen met de lichten aan slapen om snel weg te kunnen komen als er een aardbeving is.

Voorzitter. Veiligheid moet altijd vooropstaan. Zo staat het ook in het regeerakkoord. Hoe gaat het kabinet dit waarmaken? Erkent dit kabinet dat de huidige aanpak van schadeherstel en versterking onvoldoende is? Er is een nationale ramp gaande. Met het huidige bureaucratische systeem dat is opgetuigd, gaan we deze crisis blijkbaar niet oplossen. Gaat dit kabinet naast de mensen in Groningen staan en komt er een crisisaanpak om deze situatie het hoofd te bieden, niet alleen op papier, maar ook echt in de praktijk?

Voorzitter. Er zijn intussen rond de 17.000 schademeldingen. Die stapel groeit alleen maar. Het is goed dat de TCMG een aantal maatregelen heeft voorgesteld om de schadeafhandeling te versnellen. Dit pakket ziet er goed uit. 9.000 mensen zullen een aanbod krijgen voor directe schadevergoeding van €5.000. Maar waarom geldt deze eenmalige regeling niet voor schades tot 1 juni, zodat ook de schades na de beving in Westerwijtwerd eronder vallen? Wil de minister zich hiervoor inspannen? En wat doen we voor de mensen die niet kiezen voor deze regeling? Hoe voorkomen we dat zij in een bureaucratisch moeras terechtkomen? Houdt de minister vast aan de aannemersvariant, waarbij mensen met schade tot €10.000 zelf een aannemer kunnen bellen om de schade te laten opnemen en herstellen?

Voorzitter. Laten we ook de oude schades niet vergeten. Er liggen nog honderden schadedossiers van voor maart 2017. Juist hier gaat het om complexe schades en langlopende juridische conflicten waarin mensen terecht zijn gekomen. Hoe gaat de minister de motie uitvoeren van mijn collega Beckerman, waar wij ook onder staan en die volgens mij breed is aangenomen?

Voorzitter. Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft geadviseerd om de schadeaanpak en de versterking bij één publieke organisatie onder te brengen. Neemt het kabinet dit advies over? Laten we ervoor zorgen dat er snel één loket voor bewoners komt en dat schade, herstel en versterking integraal worden opgepakt. Het kan niet zo zijn dat eerst de woning versterkt wordt en dat pas veel later de schadeafhandeling aan de orde is. Mensen moeten weten waar zij aan toe zijn en weten wanneer ze aan de beurt zijn, zodat ze weer plannen kunnen maken voor hun huis en hun leven.

Het Staatstoezicht op de Mijnen adviseert ook vanwege de veiligheid van de mensen in Groningen om de gaswinning het komende gasjaar terug te brengen naar 12 miljard kuub, uitgaande van een gemiddeld temperatuurverloop. Wat gaat de minister doen om dit advies over te nemen? Gaat hij meer gas inkopen, de procedure voor de stikstoffabriek sneller laten verlopen en het verbruik van Gronings gas verminderen? De ChristenUnie wil dat de minister alles op alles zet om komend jaar al terug te gaan naar die 12 miljard.

Voorzitter. Veel mensen voelen zich gevangen in hun huis. Ze willen weg, maar kunnen niet weg. Gaat de minister zich inzetten voor een opkoopregeling?

Het is heel goed dat er een bouwakkoord komt. Ik wil aandacht vragen voor de positie van aannemers. Laat hen werken op basis van vertrouwen. Zij vrezen nu aansprakelijkheid bij herhaalde schade. Hoe wil de minister hen hierin tegemoetkomen?

Ik vraag ook aandacht voor de gezondheid van mensen, voor de geestelijke en psychische zorg. De pilot Samen voor herstel laat goede resultaten zien. Wil het kabinet middelen beschikbaar stellen voor brede implementatie?

Voorzitter, ik rond af. Morgen is er overleg met de bestuurders uit de regio. Veel afspraken zijn gemaakt, maar het overleg moet verdergaan. Ik roep ieder op tot een constructieve houding: schouder aan schouder voor Groningen, want Groningen verdient dat.

Dank u wel.

De heer Nijboer (PvdA):
Dat was een hele waslijst aan wensen, meer dan terecht overigens. Er moet dus nog heel veel meer gebeuren dan de minister heeft toegezegd, ook wat de ChristenUnie betreft. Daarvoor krijgt u de steun van de PvdA. Ik heb een vraag over iets wat u niet heeft genoemd — dat kan hoor, want zo veel spreektijd is er ook niet — namelijk de garantieregeling. Daar vraagt de regio ook om, zodat je zeker weet dat de overheid garant staat als je een huis koopt. Hoe staat de ChristenUnie daartegenover?

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):
Ik heb het verzoek van de regio gezien. Ik heb gezien dat er de wens is voor een garantie- of opkoopregeling. Hoe het precies wordt uitgevoerd, wil ik even in het midden laten, maar dat er voor deze mensen een oplossing komt, vind ik wel heel belangrijk.

De heer Nijboer (PvdA):
Dus u bent voorstander van een vorm van een garantieregeling?

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):
Ja, als dat uitgevoerd kan worden, zou ik dat heel graag willen. Ik ben heel benieuwd naar de reactie van de minister op dit punt. Ik heb zelf de opkoopregeling genoemd. Er moet een oplossing komen.

De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Dik-Faber.

Meer informatie