Datum:            17 december 2012

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Vijf minuten voor zo'n belangrijk onderwerp. Ik ga het proberen.

Laat ik met iets positiefs beginnen. Dat is misschien wel aardig na het tranendal van de afgelopen twee uur. Ik complimenteer dit kabinet, met name de Partij van de Arbeid, met het feit dat het er opnieuw een minister van Ontwikkelingssamenwerking en Handel uit heeft gesleept. Dat is positief, dat geeft de allerarmsten in de wereld een stem in de ministerraad. Dat is belangrijk, ook voor een coherent beleid in die raad. De minister gaat niet alleen over Ontwikkelingssamenwerking maar ook over Handel. Ik hoop dat de minister -- ik moedig haar daartoe aan -- vooral gaat spreken over coherentie van beleid, ofwel het verminderen van de handelsbarrières als het gaat om Europa zodat die Afrikaanse landen vooral in Nederland en Europa kunnen investeren. Dat kan misschien veel meer bijdragen aan de ontwikkeling van die landen dan alles wat we met elkaar betalen aan Ontwikkelingssamenwerking.

Ik moet hierbij echter wel direct opmerken dat de PvdA ook voor een grote aderlating heeft gezorgd, namelijk het bezuinigen met 1 miljard op Ontwikkelingssamenwerking. We hebben de citaten van de collega's in de campagne allemaal uitgebreid aangehaald. Als de minister geïnteresseerd is, heb ik hier nog een lijstje met citaten liggen, al weet ik niet of dat veel om het lijf heeft.

Wij gaan aan de slag. De ChristenUnie heeft ook meegedacht over het revolving fonds. Ik verzoek de minister overigens wel om meer duidelijkheid te geven dan die welke ik van de Partij van de Arbeid heb gekregen. Zij heeft een brief geschreven. Zet de minister zich in om dit fonds ontwikkelingsrelevant te maken en om dat dus ten voordele te laten komen van de ontwikkelingslanden? Ik hoop op deze vraag een heel helder antwoord te krijgen.

Ten aanzien van de klimaatfondsen rekende de Algemene Rekenkamer voor dat het bedrag in het slechtste geval kan oplopen tot 1,3 miljard in 2020. We zagen dat de PvdA niet meeging met de motie die tot doel heeft slechts 50% van de OS-gelden te financieren. Wat zijn de grenzen van de minister ten aanzien van de inzet van particuliere middelen? Er zijn vier scenario's geschetst om de aanslag op het Ontwikkelingsbudget zo beperkt mogelijk te maken. Dat van die 50% heeft de PvdA niet gesteund. Ik hoop dat de minister dat in ieder geval wel doet of dat zij die ambitie uitspreekt.

Ik maak een zijsprongetje. Morgen gaan de deejays weer in het Glazen huis. Ik heb veel respect voor de deejays die Serious Request weer op de agenda zetten en daarmee fondsen binnenhalen voor het Rode Kruis. De traditie met een minister van de Partij van de Arbeid was die particuliere gelden te verdubbelen. Gelukkig hebben we weer een minister voor Ontwikkelingssamenwerking van de Partij van de Arbeid. Ik zie dan ook graag uit naar een positieve reactie van haar ten aanzien van het verdubbelen van die particuliere middelen na afloop van de periode in het Glazen Huis. Particulieren hebben dan in ieder geval hun best gedaan.

In de periode waarin we gezamenlijk in een kabinet zaten -- met "we" bedoel ik de ChristenUnie, de PvdA en het CDA -- hebben we kinderarbeid tot speerpunt gemaakt. Wil de minister dat beleid terughalen? Zij heeft een goede daad verricht toen zij op handelsmissie in Turkije was door daarover meteen met de ILO te spreken en daarvoor ook geld beschikbaar te stellen. Dat ging over de katoenpluk en de kinderarbeid in Turkije, een land waar sommigen van ons graag op vakantie gaan. Daar bestaat kinderarbeid echter nog steeds. De minister heeft dus haar eerste positieve signaal afgegeven. Wil zij ook toezeggen dat zij daarvan een speerpunt gaat maken?

De minister heeft toegezegd dat zij met verschillende sectoren om de tafel gaat, te beginnen met de schoenensector. We hebben echter ook de sectoren kleding, cacao, fruit, koffie, thee, tapijten en natuursteen. Dat zijn wat de kinderarbeid betreft allemaal risicosectoren. Is de minister bereid om met de risicosectoren -- ik weet dat het er veel zijn -- in gesprek te gaan om na te gaan of in de gehele keten, zoals dat ook door de OESO wordt gevraagd, geen kinderarbeid meer plaatsvindt?

Ik kom op de nieuwe agenda na 2014. Ik ben benieuwd wat de visie van de minister is op de periode na 2014. Ongetwijfeld zullen we die millenniumdoelstellingen niet behalen. We zullen er een aantal voort moeten zetten. Is de minister het met mij eens dat er moet worden gekeken naar het veel meer omzetten van bilateraal beleid -- overheid naar overheid -- naar het versterken van de sociale zekerheid. Dat is reeds deels in gang gezet. Collega Van der Staaij en ik hebben voor het Social Protection Programm in het verleden al 8 miljoen gereserveerd, maar we zouden dat veel verder kunnen uitbouwen om de mensen zelf in staat te stellen hun eigen ontwikkeling goed te laten verlopen door middel van het in het leven roepen van een sociaal zekerheidsstelsel.

Misschien mag ik nog kort iets zeggen over mijn reis. Ik heb daarover een rapport gemaakt. Graag zou ik dat uitdelen aan de collega's en de minister, zodat ze een indruk hebben van de vluchtelingenproblematiek in Libanon en Syrië.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.