Datum:             6 oktober 2011

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Uit de stukken die wij hebben gekregen, leid ik af dat de Hoorn van Afrika niet geagendeerd staat. Ik vraag de minister om daaraan op de een of andere manier aandacht te besteden. Dit betreft uiteraard een lopend proces. Als er ergens in de wereld schrijnende dingen aan de hand zijn, dan is het wel in Somalië, Ethiopië en Kenia.

Ik steun de lijn die het kabinet aanhoudt in het Midden-Oosten Vredesproces. Er is maar één oplossing voor het conflict. Beide partijen moeten eruit komen. Beide partijen zouden eigenlijk zonder voorwaarden vooraf terug moeten gaan naar de onderhandelingstafel. Wij zien dat één partij dat niet doet. Dat betreurt mijn fractie ten zeerste. Wij hebben gezien dat de Verenigde Staten op dit moment hun financiële steun aan de Palestijnse Autoriteit intrekken. Ik heb begrepen dat het daarbij gaat om 200 mln. Kan de minister dat bevestigen? Kan de minister ook zeggen welke argumenten de Amerikanen daarvoor hebben gegeven?

Mogelijk in diezelfde lijn liggen de vragen die mijn fractie samen met enkele andere fracties heeft gesteld over het verheerlijken van geweld door de Palestijnse Autoriteit. Ik meen dat wij vier of vijf pagina's voorbeelden hebben genoemd. Dat deden wij omdat de minister daarnaar zelf vroeg nadat hij in de schriftelijke antwoorden had geschreven dat hij op dat punt geen structurele trend zag. Wij hebben geprobeerd dat in de Kamervragen wel aan te tonen. Ik ben erg benieuwd of de minister daarop al kan reageren.

Het is zeer frustrerend om te moeten constateren dat twee landen op bepaalde gronden zelfs een veroordeling van het geweld in Syrië blokkeren. Dat is echt een klap in het gezicht voor het internationaal recht. De regering blijft aandringen op onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Syrië. Mijn fractie steunt dat. Er is ook een Syrische Nationale Raad in het leven geroepen. Het kabinet heeft steun toegezegd aan die overgangsraad of nationale raad. Ik ga ervan uit dat de minister voldoende garanties heeft wat betreft de mensenrechten, de rechtsstaat en de godsdienstvrijheid. Ook onder deze raad moeten die zaken gegarandeerd zijn. Daarvoor hebben wij ook steeds gepleit toen wij over Libië spraken. Ik hoor graag een reactie van de minister op dat punt.

De road-map van de Transitional National Council (TNC) wordt gesteund, ook door de Europese Raad. Er is echter ook sprake van TNC-strijders die zich schuldig hebben gemaakt aan mensenrechtenschendingen. Hoe verhoudt zich dat tot die steun? Wij hebben vorige keer met de minister gesproken over de verlenging van de missie in Libië. Toen heeft de minister toegezegd dat hij dit punt aan de orde zou stellen. In hoeverre is de TNC daadwerkelijk bereid om onderzoek te doen naar mensenrechtenschendingen die op dit moment door de eigen strijders plaatsvinden?

Egypte blokkeert een EU-waarnemingsmissie voor de verkiezingen van 28 november. Ik vind dat dit gewoon een schoffering is van Europa en de Europese Unie door Egypte. Wij mogen straks waarschijnlijk wel miljarden ophoesten om het transitieproces te steunen, maar wij krijgen nog niet eens een uitnodiging om de verkiezingen waar te nemen. Men accepteert niet dat wij dat komen doen. Ik vind dit echt onbegrijpelijk. Ik ben het wat dat betreft met de heer De Roon eens. Wij moeten maar eens ernstig gaan nadenken over de vraag of wij dat transitieproces moeten gaan steunen als Egypte dit zo volhoudt. Dit zijn geen goede voortekenen. Hoe gaat het straks met de waarborging van mensenrechten, met eerlijke verkiezingen, met de godsdienstvrijheid et cetera? Het feit dat al tienduizenden kopten in de aanloop naar de verkiezingen Egypte hebben verlaten, is ook geen goed voorteken. Ik heb mij in ieder geval voorgenomen om 28 november wel naar Egypte te gaan om, als het de EU niet lukt, zelf maar poolshoogte te gaan nemen. Dat zal mijn kleine, bescheiden bijdrage zijn.

Ik complimenteer de minister voor zijn intensieve pogingen om Vahik Abrahamian vrij te krijgen. Dit was echt een succesvol staaltje diplomatie van de minister. De Kamer heeft eerder geklaagd over de gang van zaken rond Zahra Bahrami. Haar zaak was uiteraard een uiterst trieste zaak. In de zaak-Abrahamian mag de minister nu ook een keer worden gecomplimenteerd. Hij heeft dit heel zorgvuldig en goed begeleid. Ik heb gisteren ook met de Iraanse ambassadeur gesproken over de andere zaken, onder andere de zaak rond de christelijke pastor Nadarkhani die dreigt de doodstraf te krijgen. Op het laatste moment worden er voor hem ineens nieuwe aanklachten verzonnen. Die aanklachten kwamen echt uit de lucht vallen. Eerst ging het in deze zaak om bekering, maar nu wordt er ook gesproken over verkrachting, afpersing en het aanhangen van het zionisme. Daarvoor zou hij ook weer de doodstraf kunnen krijgen. Kan de minister inschatten of dit ertoe zal leiden dat er een nieuwe rechtsgang volgt? Zal er een nieuwe rechtszaak worden begonnen rond Nadarkhani?

De voorzitter: Kunt u afronden?

De heer Voordewind (ChristenUnie): Ja, dan moet ik een keuze maken.

In de antwoorden op de Kamervragen van de heer Kortenoeven stelt de minister dat een deel van de unilaterale sancties tegen Iran zullen worden opgeheven. Ik vind dit een beetje cryptische zin. Binnen de EU zijn wij juist bezig om die sancties aan te scherpen. Op welke sancties doelt de minister?

In Bahrein worden aan artsen zware gevangenisstraffen opgelegd, alleen maar omdat deze artsen gewonden hebben verzorgd. Ik zou graag willen dat de minister binnen de EU daarvoor aandacht vraagt. Deze mensen krijgen zeer lange gevangenisstraffen opgelegd, allen maar omdat zij hun plicht hebben gedaan.

Voor meer informatie zie ook www.tweedekamer.nl.