Bijdrage Joël Voordewind algemeen overleg Afghanistan conferentie
De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. De conferentie vindt plaats op het moment dat de formatie van de nieuwe regering-Karzai nog niet is afgerond, en er dus ook nog geen nieuw beleidsprogramma is. Dat geeft de conferentie in Londen misschien wel extra gewicht, want alle input kan de regering-Karzai heel goed gebruiken. Het is van belang dat er resultaten uit Londen komen. Als ik zie dat de inzet van de conferentie is om de 3D-benadering -- veiligheid, goed bestuur en wederopbouw -- te ondersteunen, kan dat uiteraard de steun van de ChristenUnie krijgen, net als de afgelopen jaren. Langs die lijnen zal mijn inbreng dan ook zijn.
In de brief staat dat de Nederlandse regering bereid is een beperkte bijdrage te leveren, waarbij het gaat om vijf marechaussees. Hoe verhoudt zich dat tot de EUPOL-missie? De kwaliteitsbewaking blijft een belangrijk aandachtspunt bij de training van leger en politie: niet alleen de werving, maar ook het behoud van de kwaliteit zijn belangrijk. We zien nu dat 25% na een jaar alweer ontslag neemt, of niet meer komt opdagen. Generaal McChrystal zegt niet-deelname van Taliban uit te sluiten bij een toekomstige Afghaanse regering, en de VN-gezant voor Afghanistan, Eide pleit voor het schrappen van hoge talibanleiders van de terroristenlijst. Hoe ziet het kabinet dit? Wordt het door de VN en generaal McChrystal ingezette beleid gesteund? Ik zou er grote bezwaren tegen hebben om, als er alle reden is die mensen op de terroristenlijst te zetten, ze er nu uit pragmatisch oogpunt weer af te halen.
Er is genoeg gezegd over de uitspraken van de minister van BZK. Ik ga er, de regeringsbrief lezend, vanuit dat dat het regeringsstandpunt is, en niet de lijn van de minister van BZK bij het ANP. Als dat niet zo is, hoor ik dat graag nog van de minister van Buitenlandse Zaken.
Als het gaat om de re-integratie van de talibanstrijders, merk ik het volgende op. Vandaag staat in Trouw een bericht dat het plan mogelijk internationale steun krijgt. Hoe staat de Nederlandse regering tegenover dat plan? Ik zie dat zij dat zal bestuderen, maar zij houdt daarbij nog een slag om de arm.
Op welke wijze wordt tijdens de conferentie aandacht besteed aan de lessen die zijn getrokken uit de slecht verlopen verkiezingen? Ik lees in deze brief eigenlijk niets over die lessen. Dat is toch cruciaal als het gaat om de geloofwaardigheid van de regering. Er komt weer een nieuwe verkiezing aan. Is het niet verstandig om op de conferentie te kijken naar de lessen die wij daaruit kunnen trekken? Door mijn collega's is al gesproken over de corruptiebestrijding. De helft van de volwassen Afghanen heeft afgelopen halfjaar minstens een keer smeergeld betaald aan een ambtenaar. Het rapport van de VN zegt dat er wijdverspreide corruptie is in Afghanistan. Ik verwijs naar een rapport uit 2009. Tegelijkertijd horen we president Karzai zeggen dat het enorm meevalt met de corruptie, iets wat we ook tijdens de laatste conferentie in Den Haag hebben gehoord. Hij relativeerde dat: in elk land komt er wel een mate van corruptie voor. Maar we zien juist dat Afghanistan helemaal onder de lijst staat, of zo men wil bovenaan, op Somalië na, als het gaat om de meest corrupte landen. Het moet dus wel degelijk tussen de oren van de president komen. Wat gaat de internationale gemeenschap, inclusief Nederland, daarover zeggen in Londen?
De derde poot gaat over de ontwikkeling. Er is aandacht voor de duurzame verankering van de projecten. Ik lees een aantal opmerkingen en evaluaties als het gaat om de resultaten van de PRT's, waarvan ik niet vrolijk word. Een aantal van die projecten zou na een jaar alweer discutabel zijn en de effecten zouden niet duurzaam zijn. Is al bekend wat de langetermijndoelstellingen en effecten van de PRT's zijn? We hebben immers een civiele leiding van de PRT's, maar waarom wordt dat niet verder opgeschaald als het gaat om de OS-deskundigheid daarin? Het Afghaanse ownership moet centraal staan. Kan dat verder gecoördineerd worden, en kan de duurzaamheid worden versterkt?