Defensie kampt met een groot personeelstekort. Dit personeelstekort dreigt verder op te lopen. De resultaten van wervingsacties voor nieuw personeel blijven achter. De uitstroom van personeel overtreft de instroom. Ik ben wel enigszins geschrokken van de cijfers die in het actieplan worden genoemd: In 2006 bedroeg het negatieve saldo van in- en uitstroom 748. In 2007 is dit bijna verdubbeld tot 1341. Voor 2008 staat de teller na twee maanden op 460 minder instromers dan uitstromers.

De personeelstekorten doen zich met name voor in categorieën waar alle langere tijd sprake is van schaarste, zoals vliegers, luchtverkeersleiders en special forces, evenals technisch en medisch personeel. De tekorten hebben invloed op de inzetgereedheid en als verbetering uitblijft, komt op termijn de uitvoering van operationele taken in het geding.

Mijn fractie is dan ook blij met het actieplan waarin aanvullende maatregelen worden gepresenteerd om meer personeel te werven en te behouden.

Bij het Wetgevingsoverleg (WGO) Personeel heeft de ChristenUnie het voorstel gedaan om een SER-advies te vragen over het oplossen van de personeelstekorten. Uit het actieplan begrijp ik dat de staatsecretaris dit voorstel op een ruime manier heeft geïnterpreteerd door de SER bij de rondetafelconferentie te betrekken. Dit is een beetje jammer omdat wij een bredere input van de SER voor ogen hadden toen we dit aankaarten, juist omdat de SER een brede kijk hebben op het arbeidsmarktbeleid. Gaat de expertise van de SER nog verderop in het proces worden benut?

Waarom zijn trouwens de militaire vakbonden niet bij de totstandkoming van het actieplan betrokken?

Defensie wil zich meer openstellen voor personeel in latere levensfasen. De wervingsactiviteiten moeten daarom ook worden gericht op zij-instromers en herintreders. Ook wordt een groter beroep gedaan op reservisten. In hoeverre is dit beleid inpasbaar in het Flexibele Personeelssysteem? Welke specifieke maatregelen worden genomen om 30-plussers te werven? Wordt alleen gekeken naar operationele inzetbaarheid of wordt er ook een uiterste leeftijdsgrens gehanteerd? Komt bijvoorbeeld ook iemand van eind veertig of begin vijftig in aanmerking voor een baan bij Defensie? Ik heb vernomen dat mensen uit deze leeftijdscategorie niet verder komen op de website van Defensie, wanneer zij zich bijvoorbeeld voor een informatiebijeenkomst willen aanmelden. Graag aandacht hiervoor.

Aan de andere kant hebben we als commissie een brief ontvangen van iemand die zich heeft aangemeld als marinier en daartegen werd gezegd dat hij binnen drie maanden op uitzending kon. Dat is in tegenspraak met hetgeen de staatssecretaris in de brief maar ook met hetgeen hij zei in het debat over het verdrag van de rechten van het Kind. Graag een reactie.

Motie geen uitzending met kinderen onder de 1 jaar:
Bij de begrotingsbehandeling van Defensie heeft de Kamer een motie van de ChristenUnie aangenomen waarin de regering wordt verzocht om mannelijke militairen met kinderen onder de 1 jaar tijdelijk vrij te stellen van uitzending. Deze motie is volgens de staatssecretaris om operationele reden niet uitvoerbaar en te generiek. Hoewel ik dat betwijfel omdat er ook een wervend element in zit voor al voor de categorie waar nu een groot gebrek aan is namelijk het middenkader, de dertigers. De gemiddelde leeftijd voor het eerste kind is inmiddels 29 jaar. De staatssecretaris stelt voor om de motie te combineren met de motie-Knops en Eijsink over beloning van militairen met een bepaald uitzendverleden.
Dit betekent in de praktijk dat militairen eerst een aantal keren moeten zijn uitgezonden voordat zij voor een tijdelijke vrijstelling in aanmerking kunnen komen. Ik wil beste creatief meedenken met de staatssecretaris om deze aangenomen motie zo goed en reëel mogelijk in te zetten, maar vraag hem dan ook dat deze regel ook flexibel ingezet zou kunnen worden. Dat betekend dat bijv. mensen er voor moeten kunnen kiezen hun bonus (weigering missie) ook vooraf te kunnen laten incasseren. Dit kan weer voor het tussenkader interessant zijn als er een kinderwens is en men overweegt te solliciteren bij Defensie. Is de staatssecretaris daartoe ook bereid?

In de brief staat dat men nog verder gaat onderzoeken wat de belemmeringen zijn bij het combineren werk en priveleven? Waar denkt men dan verder aan?

Overige punten:

De ChristenUnie is geen voorstander van de herinvoering van de dienstplicht, zoals CDS Berlijn heeft voorgesteld. We zoeken gemotiveerd personeel en niet mensen die tegen hun zin naar Afghanistan of straks Tsjaad worden uitgezonden. Dat lijkt me niet werken.

Defensie wilde onlangs stoppen met het project ‘De Uitdaging', omdat het een te grote druk legde op de personele capaciteit en er te weinig doorstroom plaatsvond naar Defensie. Hoe verhoudt dit zich tot de plannen voor een Defensieschool? Waarom heeft men hier wel de indruk dat de doorloop groot zal zijn?

Prima, dat er 8000 stageplaatsen worden gecreëerd voor jongeren.

Wervingsbonus. Is dit wel controleerbaar? Ik als hoor dat mijn buurman gaat solliciteren bij defensie dan zeg ik hem mijn door te geven en we delen de winst. Makkelijk verdiend toch? En hoe zit dat met claims en bonussen van de politie, verpleegkundigen, onderwijzers, etc. gaat dit de staat niet heel veel geld kosten?

Inzet particuliere bedrijven:
Zit er nog ruimte in om meer particuliere bedrijven in te huren voor ondersteunende diensten bijv op het gebied van de logistiek of voeding?