Voorzitter, dank aan de minister voor de geannoteerde agenda voor de komende RAZEB. Ik zal me beperken tot het buitenland deel.

Kosovo
De minister noemde zijn missie naar Kosovo geslaagd omdat het hem gelukt was de beide partijen uit de loopgraven te krijgen. Maar kan de minister uitleggen of zijn opmerkingen nu serieus bedoeld waren in het licht van de consequenties die zijn opmerkingen over een opdeling zouden kunnen hebben voor bijv de claim van de Serviërs in Bosnië Herzegovina?

Welke andere opties liggen er nog op tafel om uit de impasse te komen nu de Russen in de veiligheidsraad het plan van Athisaari hebben afgeschoten?

Hoe groot is de kans dat Kosovo eenzijdig de onafhankelijkheid uitroept na 10 december?
Voor de ChristenUnie is van belang dat, welke oplossing de instemming van beide partijen ook krijgt, de rechten van minderheden moeten worden gegarandeerd. Ik lees dat niet in de stukken, maar ik ga ervan uit dat dit ook de inzet van Nederland zal zijn bij de verdere bespreking van Kosovo’s toekomstige status.

Sudan
In het verslag van de vorige RAZEB komt ook Sudan aan de orde en de hybride missie. Ik zie het nu niet op de agenda staan, wordt Sudan alsnog besproken, nu in de Veiligheidsraad de resolutie over de VN/AU missie is geaccordeerd? Is er al meer te zeggen over de opstelling van de EU en de inzet van Nederland? We horen over een veldhospitaal? Wat gaan de andere EU-lidstaten doen?
Midden Oosten

Voorzitter, nog een woord van dank aan het ministerie van Buitenlandse zaken en ons commissiebureau voor de organisatie van onze reis naar het Midden Oosten. Het was een zeer boeiende en informatieve reis, waarbij mij meer dan eens duidelijk is geworden dat de strijd niet gaat om een Palestijnse staat, maar veelmeer om de strijd tussen de gemachtigde en de extremistische krachten zoals Iran, de Hezbollah en Hamas.

Jordanië
Ook Jordanië zegt zeer verontrust te zijn over Iran. Door de voorzitter van de senaat in Jordanië werd gezegd dat Iran direct de Hamas aanstuurt. Íran wil de regio destabiliseren. Iran wil een superpower worden met nucleaire wapens en dit moet worden tegengehouden.

In dat licht kan het de impasse doorbreken als Jordanië nog veel nauwer direct bij de onderhandelingen betrokken wordt tussen de Israëli’s en de Palestijnen. Er wordt daar openlijk gespeculeerd over een samengaan van de palestijnen in de West bank met Jordanië. Hoe kijkt de minister tegen deze optie aan, mogelijk als tussenoplossing van een eigen Palestijnse staat? Zou delen van de West bank niet als een autonoom gebied kunnen vallen onder de staat Jordanië, ook om de levensvatbaarheid van het gebied te vergroten?

Vertrouwenwekkende maatregelen
Mbt de vertrouwenwekkende maatregelen die deze minister voorstaat en die ook zijn voorgesteld door premier Olmert tijdens de Sharm el-Sheikh top, deze zijn hoopgevend. Toch als het gaat om het vergroten van de bewegingsvrijheid op de West Bank wil ik ook de situatie van Hebron noemen. We maken als de commissie de situatie aan den lijve ondervonden hoe deze stad, met alle begrip voor de historische verbondenheid van het joodse volk aan deze stad, voor een deel onleefbaar is geworden door de impasse die er bestaat. Het totaal bezet houden van een deel van de stad omdat er joodse kolonisten wonen is moeilijk te rechtvaardigen. Graag u aandacht voor meer bewegingsvrijheid van de palestijnen in Hebron.

Gaza
Aan de andere kant zien we de beschietingen vanuit de Gaza, deze maand alleen al 95 raketaanvallen met als gevolg 29 gewonden aan Israëlische zijde. De ChristenUnie heeft dan ook begrip voor het dreigement van premier Olmert om de toevoer van water, stroom en brandstof eventueel te stoppen indien de raketbeschietingen niet stoppen. Het is van de Israëlische overheid teveel gevraagd om terwijl het brood geeft, het bedankt wordt door raketaanvallen.

Kan in de Razeb ook hier aandacht voor zijn en welke mogelijkheden ziet de minister om druk uit te oefenen op de Hamas als EU om deze beschietingen te doen stoppen, bij voorkeur zonder dat de burgerbevolking hier onder moet lijden? Kortom wat is nu de opstelling van de EU ten opzichte van de Gaza? Hoe kan de wapensmokkel naar de Gaza beter worden gecontroleerd.

Westbank
Voorzitter als het gaatm de Westbank, hoe schat de minister de risico’s op een derde intifada, alleen nu een interne, nu blijkt d oat de Westbank gefatahliseerd wordt? 103 welzijnsorganisaties met banden met de Hamas moeten de deuren sluiten, de kieswet wordt aangepast ten gunste van de Fatah, bij nieuwe parlementsverkiezingen moeten alle kandidaten de PLO erkennen als enige legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk.

Nieuw overleg
President Bush heeft een nieuw internationaal overleg aangekondigd, waarschijnlijk in november. Weet de minister wat de inzet van de Amerikanen zal worden en welke partijen zullen deelnemen aan dit overleg?

Tenslotte schrijft de minister dat Nederland beziet op welke wijze een bijdrage geleverd kan worden aan de versterking van de Libanese grensbewakingscapaciteit. Ik neem aan dat de minister doelt op de uitbreiding van het mandaat richting de Syrische grens en kan de minister al aangeven waar hij aan denkt of waar zijn we voor gepolst als Nederland door de VN?