Datum:           16 november 2016

De heer Voordewind (ChristenUnie):
Voorzitter. Vier minuten is heel kort om de wereld te behandelen als het gaat om de mensenrechten. Ik ga het staccato doen. Als ik nadenk over de mensenrechten en de mensenrechtenschendingen op dit moment, dan gaan mij gedachten toch wel uit naar Turkije. We hebben net gehoord dat het de rapporteur voor het Europees Parlement verboden is om Turkije binnen te gaan. Dat zijn schokkende ontwikkelingen. We hebben andere repressieve maatregelen gezien richting de media, maar nu dus ook richting de politiek. Vorige week zei het kabinet nog: laten we eerst even wachten wat het rapport van Eurocommissaris voor uitbreiding Hahn brengt. Dat rapport hebben we inmiddels gekregen. Ook Hahn is zeer kritisch en spreekt over een sterke achteruitgang. Wat is de conclusie van de minister van Buitenlandse Zaken over die mensenrechtenschendingen en over het doorzetten van de onderhandelingen over het EU-lidmaatschap?

In Hongarije zien we ook zorgwekkende ontwikkelingen. De laatste kritische krant in Hongarije heeft onlangs haar deuren moeten sluiten als gevolg van de subtiele repressie die in dat land ook aanwezig is. Dat is zorgwekkend. Hongarije wordt ook aangestipt in de Mensenrechtenrapportage. Hoe gaat de minister dit in de Raad Buitenlandse Zaken aankaarten?

Mijn tweede onderwerp betreft de godsdienstvrijheid. Ik dank de minister ervoor dat de pilot godsdienstvrijheid inmiddels breed en structureel wordt uitgezet. Ik vraag hem wel of hij al iets kan zeggen over concrete effecten van het uitzetten van het speerpunt godsdienstvrijheid bij verschillende ambassades. Ik heb begrepen dat hier en daar juridische bijstand wordt verleend. Verder is er sprake van aanpassing van nationale wetgeving. Er wordt gesproken over het faciliteren van een dialoog. Dat klinkt nog een beetje abstract. Kan de minister daar al iets meer over zeggen? Ik heb de nota erop nagelezen, maar ik kan daar niet heel veel specifieke situaties of projecten uit halen.

Dan ga ik in op Pakistan. Een paar dagen geleden werden wij opgeschrikt door het bericht dat nu zelfs de gouverneur van Jakarta als verdachte is aangemerkt omdat hij iets gezegd zou hebben over de Koran. Hij mag het land niet verlaten. Kan de minister dit via de Europese Unie of via zijn bilaterale contacten aankaarten om te achterhalen wat er met deze man aan de hand is?

Minister Koenders:
Ik neem aan dat de heer Voordewind Indonesië bedoelt.

De heer Voordewind (ChristenUnie):
Ja, Indonesië. Kennelijk heb ik Pakistan gezegd. Sorry.

Kan de minister van Buitenlandse Zaken zeggen welke mogelijkheden hij heeft om hier iets aan te doen?

Dan ga ik nu in op Pakistan. Nederland zet zich ook in Pakistan in voor religieuze minderheden. Ik heb begrepen dat de minister het thema heeft besproken met zijn Pakistaanse collega. Daar ben ik blij mee. Is in dat gesprek ook gesproken over de blasfemiewet in Pakistan? Is Asia Bibi, een christelijke vrouw die daar al jaren in de dodencel zit, ook genoemd? Ik heb grote waardering voor het vrij krijgen van het gezin uit Azerbeidzjan door een bilaterale samenwerking met Duitsland. Dat gezin is vrij gekomen, maar Asia Bibi zit al jaren vast in die dodencel, simpelweg vanwege het maken van één opmerking en de aanklacht van haar buurvrouw. Welke mogelijkheden ziet de minister nog voor haar?

In de Mensenrechtenrapportage staat ook een korte tekst over kinderarbeid. De Global Goals worden natuurlijk ondersteund. Het platform Stop Kinderarbeid is gefinancierd. Is de minister bereid om Stop Kinderarbeid, mogelijk in samenwerking met de minister voor Ontwikkelingssamenwerking, ook volgend jaar te financieren? Ik verwijs hierbij ook naar het succes van de projecten van Child Labour Free Zones.

Ik sluit mij aan bij de opmerkingen van collega Servaes over de arbeidsrechten en arbeidsomstandigheden in Qatar. Het is opvallend dat Nederland niet bij de twaalf landen zat die een klacht indienden bij de International Labour Organization (ILO).

Over kinderen en webcamseks heeft in Nederland een rondetafelgesprek plaatsgevonden. Daar werd gesproken over een schokkende documentaire van Terre des Hommes en de Evangelische Omroep (EO) over webcamseks met kinderen. Soms zijn de kinderen 2 jaar. Als je het ziet, maakt het je misselijk. Is de minister bereid om te bezien of de training van de zedenpolitie op de Filippijnen kan worden gefinancierd uit het Mensenrechtenfonds? Is het mogelijk om het fonds daarvoor te gebruiken of om de capaciteit uit te breiden? Er zit een Nederlandse liaisonofficier. Kan zijn mandaat worden uitgebreid opdat wij de strijd hiertegen kunnen aangaan en webcamseks met zeer jonge kinderen kunnen tegengaan?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl