Tien weken lang worden de lijsttrekkers van de belangrijkste politieke partijen geportretteerd. Vandaag André Rouvoet (44) van de ChristenUnie. ‘Mensen zijn verbaasd, dat christenen ook gezellige dingen doen.’

Door Douwe Douwes en Marc Peeperkorn


DE POLITICUS Ja, dit is wel even schrikken’, grijnst André Rouvoet. De lijsttrekker van de ChristenUnie pakt omwille van mogelijk opkomende emoties het cappuccino-kopje met beide handen vast. De vraag luidde of het hard aankwam dat VVD-leider Rutte zijn partij afschrijft als coalitiepartner. Rouvoet: ‘Rutte zegt dat wij te links zijn. Ik zou pas echt schrikken als ik uit de mond van de VVD-leider hoor dat hij ons te rechts vindt.’

Niettemin, de VVD wijst u af.

‘Het belangrijkste is dat Rutte bevestigt dat de ChristenUnie de enige serieuze derde partij is in een coalitie. CDA en VVD staan op hooguit zeventig zetels. Ik vraag me af of het handig is om ons op afstand te zetten. Rutte solliciteert naar een plaatsje in oppositie.’

Wie heeft uw voorkeur?

‘Ik heb maar één voorkeur, dat is het ChristenUnie-programma.’

U regeert net zo makkelijk met links als met rechts?

‘Het is geen lood om schroot. Over het asielbeleid moet ik met de VVD een stevig gesprek voeren. Ook met het CDA trouwens, dat heeft het beleid van minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) altijd gesteund. Sterker, Balkenende heeft Verdonk probleemloos in zijn derde kabinet opgenomen terwijl hij haar had kunnen wisselen. Met de PvdA verschil ik onder andere van mening over vrijwel alle buitenlandse kwesties: Irak, Afghanistan, het Midden-Oosten.’

Maar wie heeft uw voorkeur?

‘Het is bizar dat mij die vraag wordt gesteld. Als de ChristenUnie in de regering komt, zijn wij de kleinste coalitiepartner. Vraag dus eerst aan Bos en Balkenende of ze over links of rechts willen regeren. Ik ga voor die combinatie die de meeste ruimte aan ons programma biedt.’

Wij geloven u niet. Als we u midden in de nacht wakker porren en roepen ‘wie?’, zegt u het wel.

‘Ik raad u dringend af mij midden in de nacht wakker te maken. U hoort ook niets anders dan nu. Waarschijnlijk alleen maar: laat me alsjeblieft slapen.’

We maken het makkelijker: de ChristenUnie wordt de grootste partij. Worden de euthanasiewet en de abortuswet afgeschaft?

Mijn doel is niet het terugdraaien van wetten, maar het herstellen van de bescherming van het leven. Daarom wil ik dat adoptie een volwaardig alternatief wordt, zodat mensen de keuze niet meer hoeven te maken om leven af te breken. En daarom maak ik mij al jaren sterk voor een betere pijnbestrijding die euthanasie overbodig maakt. De wet is alleen maar een stukje papier, het afschaffen ervan een symbool.’

De terminaal zieke patiënt wil weten: is onder premier Rouvoet euthanasie nog mogelijk of niet?

‘Ik heb principiële bezwaren tegen wetgeving die toestaat dat een dokter, opgeleid om levens te redden, een andere mens doodt. Dat zou niet moeten mogen in een rechtsstaat. Legalisering van euthanasie is een beslissende stap in de verkeerde richting geweest. Dat moet dus echt anders.’

De wet wordt teruggedraaid?

‘Absoluut.’

En de abortuswet?

‘Soms moet je kiezen tussen het leven van de moeder en het leven van het kind. Daar zit bij ons ruimte, hoeveel pijn dat ook doet. Maar de huidige wetgeving is veel te soepel. We doden ongeboren kinderen. Dat vind ik een groot kwaad in onze samenleving.’

Het homohuwelijk?

‘Dat verdwijnt ook als het aan ons ligt. Maar jullie pinnen mij te veel vast op het terugdraaien van wetten. Waar het mij om gaat, is een gezonde visie op de samenleving. Homoparen moet je recht doen, maar niet via het instituut huwelijk, want dat is wereldwijd een verbond tussen man en vrouw.’

Zijn homo’s welkom bij de ChristenUnie?

‘Ja, we hebben geen ballotagecommissie. Leden moeten de grondslagen van de partij onderschrijven, daar zit geen meetlat bij voor iemands seksuele geaardheid.’

Wat is het grootste probleem van de politiek?

‘Het probleem van de politiek zijn niet zwevende kiezers, maar zwevende politici. Het is de armoe van de politiek: politici die hun oren laten hangen naar wat de mensen vinden. Peilingen en focusgroepen: het is een ware terreur.’

LASTIGE VRAGEN Geert Wilders wil in de estafettevraag weten waarom u zich niet verweert tegen de ‘islamisering van onze cultuur’?

‘Wilders is een verdachte bondgenoot. Hij heeft zich in het verleden nooit om de joods-christelijke waarden van onze cultuur bekommerd. Het gaat Geert om de islam, hij wil moslims de godsdienstvrijheid ontzeggen. Als politicus sta ik op de bres voor die vrijheid, wat mijn opvattingen als christen ook zijn over andere geloven. Ik ben een spreker, geen preker.’

Ook als de islam de grootste godsdienst van Nederland wordt?

‘Het doet mij pijn als er waar eerst een kerk stond, een moskee verrijst. Maar mijn eerste zorg is dan: hoe komt het dat onze kerken leeglopen? Mensen denken dat ze het geloof niet meer nodig hebben, het gaat ons te goed. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zaten de kerken vol, tijdens de Watersnoodramp in 1953 ook. Ik hoop bepaald niet op een nieuwe nationale ramp, maar je merkt dat meer mensen God vaarwel zeggen, naarmate de welvaart stijgt.

Soms ben ik jaloers op de wervingskracht van de islam, op de waarde die moslims aan hun geloof hechten.’

U vindt de islam een dwaalleer?

‘Iedere geloofsovertuiging is exclusief. Vanuit christelijk oogpunt is de islam een dwaalleer.’

Bestaat Allah dan niet?

‘Als je de Koran leest en ziet wat moslims belijden dan zijn Allah en God niet zomaar dezelfde. Het mooiste vind ik die bekeerde moslim die tegen mij zei: ik kende God al wel, want ik kende Allah. Maar nu ik christen ben geworden, ken ik Hem pas echt. Er is maar één God en dat is de God van de bijbel.’

Allah is halfgod?

‘Het is geen hogere wiskunde. Allah betekent God. Maar iedereen die zegt ‘‘God, Boeddha, Allah, het is allemaal één pot nat’’, vindt mij tegenover zich. God kun je alleen leren kennen in Jezus Christus, dat is de essentie van het christelijke geloof. Niet alle wegen leiden naar Rome, daar is de bijbel heel duidelijk over. Maar ik bepaal dat niet, ik ben – bijbels gezegd – maar een stofje aan de weegschaal.’

Uw dochter komt thuis met Achmed, een diepgelovige moslim. Ze willen trouwen, zij bekeert zich.

‘Dat is een van de ergste dingen die mij kan overkomen, dat mijn kinderen afscheid nemen van het christelijk geloof. Ik zou langdurig met beiden praten, mijn dochter voorhouden dat het christelijk geloof niet zomaar inwisselbaar is. Het zou me veel verdriet doen.’

De liefde voor een persoon staat onder de liefde voor God?

‘Ja, liefde tussen mensen is niet meer dan een afschaduwing daarvan. Alles wat je over menselijke verhoudingen kunt zeggen komt voort uit de verhouding van God tot mensen. Het grote gebod in de bijbel is: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf.’

Krijgt het huwelijk uw zegen?

‘Ik wil haar geluk niet in de weg staan. Ik kom op de bruiloft, maar het zou me verschrikkelijk aan het hart gaan. Een ding staat als een paal boven water: ze verspeelt mijn liefde niet. Welke keus ze ook maakt, ik zal altijd voor haar bidden. Dat ze haar geloof vasthoudt en dat God haar vasthoudt.’

Als God bestaat, waarom maakt Hij de ChristenUnie dan niet de grootste partij?

‘Dat zou Hij doen als Hij de ChristenUnie nodig had, maar dat is niet zo. Hij kan heel goed zonder ChristenUnie. Het christendom is begonnen met twaalf mensen in Jeruzalem. Me dunkt, dat kan tot prachtige dingen uitgroeien. God heeft alles in zijn hand, maar mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid. We zijn geen marionetten bij wie God aan de touwtjes trekt. Christelijke politiek kent wel een afhankelijkheid van God: wij hoeven het niet te hebben van peilingen maar van Gods zegen. Dat is iets anders dan succes of zetelwinst. Maar natuurlijk hoop ik op meer zetels.’

Jezus keert vóór 22 november terug op aarde en wel in Nederland. Hij krijgt een paspoort en stemrecht. Op wie stemt hij?

‘Zo'n vraag ga ik niet beantwoorden, ben je nou helemaal mal! De ChristenUnie zoekt naar Zijn wil, maar ik heb niet de pretentie dat wij de partij van Jezus Christus zijn. Kom nou toch! Ik ga toch niet vragen of Hij mij na wil volgen? Ik ben een navolger van Hem! Ik zal nooit zeggen dat ik namens God of Jezus spreek in het parlement, ik zou niet durven. Ik heb de oprechte intentie om vanuit de bijbel lijnen te trekken naar politieke vraagstukken. Maar zodra het de pretentie wordt dat je voor het bijbelse geluid bij ons moet zijn, zou ik me doodschamen.’

Neemt het recent gevonden mummie-meisje Selam uw ongeloof over de evolutietheorie weg?

‘Geen moment. Er zijn zoveel wetenschappelijke vondsten gedaan die later op bedrog bleken te berusten. Het doet niets af aan het feit dat God dieren en mensen apart heeft geschapen. Ik vind het scheppingsverhaal uit de bijbel veel aannemelijker dan de theorie dat we met z’n allen uit de oersoep zijn gesprongen. Dat leven uit zichzelf steeds complexere vormen aanneemt, is in strijd met alle wetenschap. Een God die alles intentioneel geschapen heeft vind ik overtuigender als verklaring dan het toeval. Een computer is nog nooit uit zichzelf ontwikkeld, daar moet intellect achter zitten.’

Van Rouvoet aan Jan Marijnissen (SP): ‘Waarom kiest de SP in het Midden-Oostenconflict voor zo'n anti-Israël houding, terwijl Israël sinds 1948 in zijn bestaan wordt bedreigd?’

DE MENS Wat is het grootste misverstand over u?‘Mensen zijn altijd verbaasd dat christenen ook gezellige dingen doen, een pilsje drinken, in een televisiespelletje opduiken. Dat ze kunnen lachen. Ik heb eens gezegd dat ik graag mag snookeren. Kennelijk was dat schokkend, want diverse cameraploegen wilden direct met me mee. Het is overigens al weer drie jaar geleden dat ik voor het laatst naar het snookercentrum in Woerden ben geweest.’

U irriteert mensen, omdat u zo onkreukbaar overkomt.

‘Daar lig ik niet wakker van. Ik ben wie ik ben. Het zou raar zijn dat je niet moet deugen om mee te tellen. Er zijn punten waarop ik niet deug. Ik ben erg ongeduldig. Dat heeft te maken met mijn gedrevenheid, dingen gaan me vaak te langzaam. Ik ben geen driftkop, maar als ik in de file sta heb je een slechte aan mij.’

Dan pakt u de vluchtstrook?

‘Nee, nee. Jullie zijn op zoek naar de rafelrandjes. Iedereen maakt fouten, ik ook. Juist christenen zijn ervan doordrongen dat ze voortdurend tekortschieten. Maar ik heb het oprechte verlangen om zo goed mogelijk te leven naar wat God van mij vraagt. Als mensen dat ervaren als onkreukbaar, vind ik dat een compliment. Ik wil integer zijn.’

Bent u een goede vader?

‘Ja, dat laten mijn kinderen merken. Ze zouden me vaker willen zien, maar ik ben een goede vader. Mijn dochter ging van groep acht naar de brugklas en deed mee in een afscheidsmusical op een dinsdagavond. Het was de dag waarop de Tweede Kamer zou debatteren over het paspoort van Hirsi Ali. Wekenlang had ze gevraagd: je komt toch wel? Ik had het heel pijnlijk gevonden als ik dat had moeten missen. Uiteindelijk werd het debat verplaatst naar woensdagavond en zat ik om half acht in de zaal. Dat zag ze, en dat vond ze geweldig - en ik dus ook. Ik weet dat ze teleurgesteld was geweest als het niet was gelukt, maar ze snapt waarom ik er vaak niet ben. Niet vanwege mijn carrière maar omdat ik zo graag als christenpoliticus bezig ben in dienst van Gods Koninkrijk.’

Wat doet u tijdens slapeloze nachten?

‘Dan schrijf ik om mijn gedachten te ordenen. Ik vrees namelijk wat Godfried Bomans overkwam: het eekhoorntje op de lange stille weg. Die ervaring dat je ’s nachts in bed ligt en in één keer een briljant idee hebt. Je denkt: dit moet ik opschrijven, anders ben ik het kwijt. Bomans vreest het koude zeil, maar hij gaat er uiteindelijk toch uit. Hij schrijft het op en gaat weer slapen. ’s Morgens wordt hij wakker met dat schoolreisjesgevoel, dat er iets heel bijzonders is vandaag. Hij weet dat daar dat briljante idee ligt. Uiteindelijk kijkt hij en dan staat daar: eekhoorntje op lange stille weg.’

‘Voor een belangrijke toespraak krijg ik vaak ’s nachts een inval. Die werk ik dan direct uit, zodat de volgende dag de romp van het verhaal al staat. Op die manier heb ik een notitie geschreven over ‘‘strategisch stemmen’’: niet op je voorkeur maar op de macht. Mensen die dat in 2003 deden, voelen zich nu bekocht: ze kozen voor Balkenende maar kregen Verdonk en D66 erbij.

‘Kiezers zijn boos, omdat ze het gevoel hebben voortdurend door de hond én de kat gebeten zijn. Maar voor je het weet, stemmen ze straks weer op de kat of op de hond. Ik maak duidelijk dat er nog andere dieren zijn waarop je kunt stemmen. Een stem op de ChristenUnie is pas écht een strategische stem.’

U bent erg populair, figureert in tv-spelletjes. Geniet u van de sterrenstatus?

‘Het zit vast aan het Bekende Nederlanderschap. En ik vind het leuk om te doen. Vroeger niet, toen koos ik alleen voor iets als ik mijn politieke verhaal kwijt kon. Maar de kiezer wil ook de mens achter de politicus zien: wat ben je voor een knakker? Is die te vertrouwen? Ik ben wel kritisch: stompzinnige spelletjes sla ik af, sommige interviewaanvragen ook. Van Panorama bijvoorbeeld, ik voel er niets voor tussen de blootpagina's te staan.’

Hoe rijmt sterrendom zich met uw geloof dat nederigheid vraagt?

‘Als ik er geweldig op kickte, zou het lastig worden. Maar ik doe niet mee uit sterallures. Ik vind het belangrijk dat christenen niet alleen maar in hun eigen hokje zitten en daar hun eigen opvattingen hebben. Ik kom liever bij Pauw & Witteman (NPS/Vara, red.) dan bij Andries Knevel (EO, red). Naar Knevel op zaterdag kijken veel mensen die mij al kennen. Via Pauw & Witteman bereik ik mensen die niet dagelijks over de christelijke politiek horen. Dat is toch veel uitdagender?’

Zondigt u vaak?

‘Iedere dag. Laat dat maar tussen mij en mijn God liggen. Ook voor mij is het nodig iedere dag om vergeving van zonden te vragen.’

Bron: de Volkskrant, Het Vervolg