Sinds 2008 vraagt de ChristenUnie in de Tweede Kamer al aandacht voor de spoorverbindingen vanuit Nijmegen en Tiel richting Arnhem. Arie Slob: “In allerlei documenten is de dreigende knip bij Elst terug te vinden. Dus hebben wij aan de bel getrokken.” ProRail en de minister hebben het probleem steeds voor zich uitgeschoven met als argument dat de stadsregio zelf voor de knip heeft gekozen in haar plannen voor StadsregioRail uit 2003. Dit klopt echter niet. De regio is toen alleen verteld dat er onvoldoende capaciteit op het spoor zou zijn en heeft toen noodgedwongen voorrang gegeven aan de verbinding Arnhem-Nijmegen. Slob: “Dat is heel wat anders dan dat de regio zelf voor deze knip gekozen zou hebben. Dat blijkt ook wel want de stadsregio en de provincie hebben nu expliciet aan ProRail gevraagd de directe verbinding te behouden.”

Saillant detail is dat de problemen bij Elst niet waren ontstaan als ProRail zich aan EU-regelgeving had gehouden. ProRail is namelijk verplicht om een traject onmiddellijk overbelast te verklaren als “in de nabije toekomst” een knelpunt wordt verwacht en vervolgens onderzoek te doen naar de mogelijkheden om het knelpunt op te lossen. De EU bedoelt hiermee dat enkele jaren vooruit moet worden gekeken. Tot op de dag van vandaag kijkt ProRail echter alleen naar concrete aanvragen voor de dienstregeling van het komende jaar. Slob: “Als er extra rails nodig zijn, dan ben je op dat moment echter al te laat. Als ProRail in 2008 was begonnen met het onderzoek zoals de ChristenUnie toen aan de minister heeft gevraagd, dan was er nu geen enkel probleem geweest!”

De ChristenUnie vraagt nu van de minister dat het spoorknelpunt Elst met spoed wordt opgelost. “Er is niet veel tijd meer, maar het knelpunt kan nog op tijd opgelost worden. ProRail moet dan wel als een speer aan de slag. De minister moet wat betreft de ChristenUnie desnoods ProRail hiervoor een aanwijzing geven.”

Vragen van het lid Slob (ChristenUnie) aan de minister van Infrastructuur & Milieu over de overbelastverklaring van de spoorlijnen Tiel/Nijmegen-Elst-Arnhem

1. Kent u het bericht “Spoor bij Elst vanaf eind 2013 te vol”?
2. Wat is uw mening over het feit dat een al meer dan 100 jaar bestaande treindienst die maatschappelijk relevant is, niet meer gereden zou kunnen worden ten gevolge van een capaciteitstekort? Onderschrijft u de stellingname dat het een concessionele taak is van ProRail om te zorgen voor voldoende capaciteit van de railinfrastructuur op het hoofdrailnet?
3. Herinnert u zich het schriftelijk overleg d.d. 8 december 2010 over de Wijziging Besluit capaciteitsverdeling hoofdspoorweginfrastructuur (Kamerstuk 29893 nr. 112) en de notitie Slimmer, Sneller en Zuiniger op het spoor van het oud-lid Cramer d.d. 11 oktober 2008 en uw reactie daarop waarin uitgebreid is stilgestaan bij de dreigende knip bij Elst?
4. Deelt u de mening dat al enkele jaren bekend is dat de spoorverbinding Tiel-Arnhem bij Elst geknipt dreigt te worden? Hoe lang is al bij u en ProRail bekend dat de Provincie Gelderland als belanghebbende en concessieverlener van deze verbinding geen knip in de regionale treindienst Tiel-Arnhem bij Elst wil?
5. Deelt u de mening dat als ProRail de verbindingen Tiel-Elst-Arnhem en Nijmegen-Elst-Arnhem conform de EU-regelgeving aangaande overbelastverklaringen tijdig overbelast had verklaard, het knippen van de verbinding Tiel-Elst-Arnhem in Elst niet nodig was geweest omdat dan op dit moment het capaciteitsvergrotingsplan al klaar had kunnen zijn en maatregelen tijdig gereed hadden kunnen zijn? Hoe ziet u dit in relatie tot de concessionele verantwoordelijkheden van ProRail?
6. Kunt u toelichten of en zo ja waarom de handelswijze van ProRail naar uw mening toch in lijn is met voornoemde EU-regelgeving? Indien u dit niet vindt: welke conclusies trekt u hieruit?
7. Deelt u de analyse dat het enkele jaren knippen van deze verbinding in Elst tot onherstelbaar reizigersverlies en een structureel slechtere kostendekkingsgraad kan leiden? Zo nee, waar baseert u dat op?
8. Bent u bereid ProRail met spoed een aanwijzing te geven om maatregelen te nemen zodat alle gewenste treinen tussen Arnhem en Nijmegen vanaf 2013 kunnen blijven rijden, inclusief een doorgaande verbinding Tiel-Elst-Arnhem?
9. Schrijft u samen met ProRail de reizigers tussen Tiel en Arnhem nog steeds met een hoofdletter R?