Bijdrage van Arie Slob

Mevrouw de voorzitter,

Laat ik beginnen met mijn respect uit te spreken voor bewindspersonen en partijen die in deze economisch en financieel zware tijd regeringsverantwoordelijkheid dragen. Dat is alles behalve eenvoudig. Een dergelijke verantwoordelijkheid drukt – zo weet ik ook uit eigen ervaring - zwaar op de bestuurlijke schouders. Maar ook partijen die buiten de coalitie staan dragen een grote verantwoordelijkheid. Daar moet zorgvuldig mee omgegaan worden.

Juist in een tijd als deze komt het er meer dan ooit op aan. Van de regering mag verwacht worden dat er een heldere koers wordt gevaren en overtuigend wordt uitgelegd waar men mee bezig is. Hoewel onze minister-president verbaal uiterst sterk is, lukt dat laatste toch maar heel moeilijk als het om de aanpak van de eurocrisis gaat. Nu weet ik dat één van zijn voorgangers (Abraham Kuyper) ooit eens heeft gezegd: “regeren is iets anders dan administreren”. Het is echter wel handig als de MP de administratie een beetje op orde heeft. Het gestuntel met bedragen rond het 2^e noodpakket, de onduidelijkheid over waar nu die 21^e juli in Brussel precies voor getekend is, doet afbreuk aan het gezag dat een regering nodig heeft om ons land op een overtuigende wijze door deze economisch en financieel zware tijd heen te helpen.

Ik dank de regering voor de brief van hedenmorgen. Heb ik het juist dat we bij het al eerder gecommuniceerde bedrag van publieke steun (109 mrd) nu ook de 80 mrd kunnen optellen die nodig is voor verlenging van de noodfondsleningen? Zo ja, dan is de publieke steun in 2020 189 mrd euro. Graag een bevestiging. Of betekent dat dan ook dat we bij de private steun van 106 mrd de 93 mrd van de doorlopende leningen moeten aftrekken?

We wekken met elkaar in deze tijd de indruk vooral bezig te zijn met het blussen van veenbrandjes. We snellen toe als de vlammen opschieten in Portugal of Ierland. Of in Griekenland. Toen het daar nodig was kwamen we zelfs voor de tweede keer met onze Europese blusemmertjes naar hen toe. Landen als Italië en Spanje worden op dit moment scherp in de gaten houden.

Daarmee zullen we het uiteindelijk niet redden. Wat nodig is, is dat we werken aan structurele oplossingen. Dan moeten we de panacee voor alle problemen niet zoeken in allerlei structuuroplossingen. Als Merkel en Sarkozy bijvoorbeeld denken dat dé oplossing een soort euroregering is, dan vergissen ze zich schromelijk. De vraag is ook wat de democratische legitimiteit van een dergelijke regering zal zijn als men in gaat grijpen in nationale begrotingen? Waar staat het kabinet in dezen? Kan ik er van uitgaan dat het kabinet nog steeds handelt in de lijn van eerdere Kameruitspraken over de bewegingen in Europa naar een meer politieke unie?

Uiteindelijk gaat het in deze hele financiële crisis om de vertrouwensvraag. Zijn landen in staat vertrouwenwekkende maatregelen te nemen om de onverantwoord hoge schuldenlast die in de loop van de tijd is opgebouwd aan te pakken. Er is zoveel onverantwoord gedrag geweest. Ieder land moet daarom stevig aan de slag met het op orde brengen van hun economie. En dan moeten sommige landen van heel ver komen.

En natuurlijk moeten landen zich houden aan de gemaakte afspraken m.b.t. het Stabiliteits- en Groeipact. Daar hameren we als ChristenUnie al jarenlang op. Iedere vrijblijvendheid is daarin verleden tijd. Automatische sancties, boetes, intrekken van steunfondsen, misschien zelfs ontnemen van stemrecht. Het zijn allemaal zaken waar we nu eens in moeten doorpakken. Zeker nu Frankrijk haar verzet hiertegen heeft gestaakt. Hoe ziet de agenda op dit punt eruit?

Herstel van vertrouwen is het sleutelwoord en uiteindelijk het enige wat tot een oplossing kan leiden.