Wat wilt u bereiken de komende tijd?

'De Statenverkiezingen zullen allesbepalend zijn voor het vervolg van een bijzondere constellatie - voor het eerst een minderheidskabinet. Wij hebben een cruciale positie, nu al, met onze vier zetels. We zijn vaak nodig voor meerderheden. Na 2 maart wil ik graag een vijfde zetel erbij. Dan zijn wij daar, om waar mogelijk beleid om te buigen.'

Op welke dossiers slaat het kabinet de plank mis?

'Het onderwijs. Er zijn investeringen nodig in speciaal en hoger onderwijs. De realiteit bestaat uit bezuinigen, strafkortingen. Die kwaliteitsimpuls uit het regeerakkoord, dat lijkt op jokken.

'Wat nog op ons afkomt is alles aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Daar moet één regeling komen voor jonggehandicapten, de sociale werkplaatsen en de bijstand. In het regeerakkoord gaat het alleen over korten, niet over mensen aan het werk krijgen.'

Het is nog niet bekend hoe dat er precies uit gaat zien.

'Het regeerakkoord meldt één regeling voor sociaal kwetsbaren. Dat gaat erin hakken. De gedachte is: breng mensen naar het reguliere arbeidsproces. Terwijl we al jaren weten dat dat niet makkelijk gaat. Als je er geen beleid bij hebt, is zo'n bezuiniging hardvochtig. Dit kabinet bezuinigt de samenleving terug de negentiende eeuw in.'

U bent heel kritisch over dit kabinet. Tegelijk hebt u weinig goede woorden over voor politici die het zo snel mogelijk naar huis willen sturen. Hoe is dat te rijmen?

'Jolande Sap van GroenLinks heeft dat nu verscheidene keren gezegd: ik zal geen gelegenheid onbenut laten om dit kabinet te laten struikelen. Zo zitten wij niet in elkaar. De historicus Johan Huizinga nam in de jaren dertig deze geluiden al op de korrel. Toen heette het nog: het kabinet laten tuimelen. Dat is baldadig.

'Beoordeel nou wat op je afkomt. Zo zitten wij als ChristenUnie in de politiek. Dat wil niet zeggen dat dit ons kabinet is. De ChristenUnie is een partij met hart voor de samenleving. Dit kabinet laat dat niet zien. Dit kabinet heeft geen warmte voor wat in de samenleving moet gebeuren. Het is te veel een boekhoudverhaal: er moeten budgetten gehaald worden.'

U zegt het weer: dit kabinet heeft niets te bieden. Het is wel duidelijk waar ze mee komen, dat staat in het regeerakkoord. Pootje lichten, toch?

'Toch is dat niet onze stijl. Ik vind principieel dat een kabinet moet kunnen regeren. Laat ze maar komen met hun plannen. Wij willen ze in bepaalde opzichten ook wel aanmoedigen. Over veiligheid, de handhavende overheid: dat juichen wij toe. Daar zou ik nog wel een stap verder in willen zetten. Over drugsbeleid: de ChristenUnie zegt al jaren, kappen met die coffeeshops. Dat zegt dit kabinet nog niet. Die beginnen over een wietpas. Wij zeggen: stoppen. Een heldere norm, daar zal iedereen plezier van hebben, onderwijzers, hulpverleners, politie, dan weet je waar je aan toe bent.'

Waarom moeten mensen op uw partij stemmen?

'Er is een discussie over waarden en identiteit gaande. Wie zijn we als Nederland, waar gaan we heen, wat vinden we belangrijk? Wij zijn ervan overtuigd dat het over christelijke waarden moet gaan. Als we ons zorgen maken dat de mensen in de samenleving niet meer bij elkaar betrokken zijn, dat de verhoudingen killer worden. Besef dan dat dit een samenleving is die door het christendom gebouwd is.'

Hoe gaat uw medechristelijke partij het CDA daarmee om?

'Ik lever niet graag commentaar op het christelijk gehalte van het CDA. Maar ik zou ze willen aanmoedigen om daar zoveel mogelijk werk van te maken. Als rentmeesterschap en verantwoordelijkheid en solidariteit belangrijke begrippen zijn bij het CDA, laat ze dat dan tonen.'

Dat doen ze nu niet?

'Toen dit kabinet aantrad zei het CDA: onze waarden zitten in het regeerakkoord. Ik moet nog een CDA'er ontmoeten die ze mij kan aanwijzen. Als het bijvoorbeeld gaat over rentmeesterschap, goede zorg voor natuur, mens en dier. Het CDA steunt een kabinet dat juist op al die gebieden stappen terug zet. Bij de zorg om de aarde, maar ook op sociaal gebied. Het christelijk-sociale zie je niet af aan dit kabinet.'

Wat moeten we ons daar bij voorstellen?

'Opkomen voor kwetsbare mensen. Letten op rechtvaardige verhoudingen. Als bezit zo belangrijk is dat villa's worden ontzien, en er tegelijkertijd enorm bezuinigd moet worden op het speciaal onderwijs, de meest kwetsbare kinderen, op de Wajong, de meest kwetsbare mensen, dan is dat niet in balans.'

Op welke partij moeten mensen absoluut niet stemmen?

(Kuiper laat een lange stilte vallen) ‘Ik zou toch zeggen: stemniet op de PVV. Demanier waarop deze partij een wig drijft in onze bevolking vind ik buiten proportie. Ik ervaar dat als vervreemdend: ‘Diemoetmaar zijn koffers pakken, diemoetmaar ophoepelen.’

Andere partijen zetten kanonnen als Elco Brinkman (CDA) en Loek Hermans (VVD) in. Bent u niet bang dat u daar straks als kleine partij tussen vermalen wordt?

'Nu onderschat u ons. Ik ben er blij om dat de Eerste Kamer belangrijk is, en serieus wordt genomen. Dat ervaren politici daar een rol spelen. Het gaat om wat je te zeggen hebt, niet of je oud-minister bent. Ik lig er niet van wakker.'

(de Volkskrant, Douwe Douwes 11 februari 2011)