Bijdrage coronadebat 13 januari 2021
Het verlengen van de lockdown is helaas noodzakelijk. Maar die verlengde lockdown is wel heel zwaar. We merken de sociale-emotionele impact. En de gevolgen zijn vooral groot voor jongeren, voor studenten, ouders met jonge kinderen. Terecht dat veel collega’s ook vragen naar de onderwijsachterstanden. Ik zou dan niet alleen willen vragen naar de onderwijsachterstanden op korte termijn maar ook naar die op lange termijn. Wat doen we om die weg te werken en te voorkomen?
Het OMT stelt dat er geen aanscherping van de lockdown nodig is, mits iedereen zich houdt aan de maatregelen. Dat is juist het probleem. Als je kijkt naar testbereidheid, als je kijkt naar de manier waarop mensen met de quarantaineplicht omgaan. 30% van de mensen die klachten ervaren gaat in quarantaine. En maar 47% als een huisgenoot klachten heeft. Om maar te zwijgen van de 70% die bij terugkeer uit een hoogrisicogebied niet in quarantaine gaat.
En hoe kan het dat er dagelijks zoveel vluchten uit het Verenigd Koninkrijk hier aankomen? Hoe gaan wij met die risico’s om? Hoe beperken we die risico’s?
Het OMT komt wel met een aantal gerichte maatregelen om besmettingen onder jongeren terug te dringen. De avondklok ligt op tafel, buddysystemen en sociale bubbels. En voor het advies van de avondklok verwijst het OMT naar al eerder gegeven adviezen. Waarom is er nog een spoedadvies nodig? Wat mijn fractie graag zou willen, is een cijfermatige onderbouwing om te zien dat dit effectief zou zijn, om te zien dat dit inderdaad toegevoegde waarde heeft. Met hoeveel gaat de R omlaag als er een avondklok zou zijn? Maar bovenal, wat doen we om de huidige maatregelen beter te handhaven? Want dat lijkt me vooral het probleem.
Coronaverlof
Nu de scholen en kinderopvang gesloten zijn, zien we dat ouders met jonge kinderen in de knel komen. Het werk gaat door, maar je moet voor kinderen zorgen en je moet al die ballen in de lucht houden. Dat is nogal wat. Dat kan voor enorme druk zorgen, met risico op uitval, stress en relaties die onder druk komen te staan. De rek is er in veel gevallen uit.
Nu heeft het CNV en de andere vakbonden een voorstel gedaan voor een ‘coronaverlof’. Dat is natuurlijk heel sympathiek. Verlof voor ouders met zorgtaken. Dat is er bijvoorbeeld al in Duitsland en België. Zou het kabinet niet kunnen praten met sociale partners en hen aanmoedigen om daarover het gesprek te voeren en te kijken of er meer verlofmogelijkheden mogelijk zijn in die afspraken?
Warme steun en een goede keuze van het kabinet om de economische steun uit te breiden en het lijkt me een goed idee om daar apart over te praten.
Vaccinatiestrategie
Dan de vaccinatiestrategie. We zitten eigenlijk midden in een wedstrijd tussen vaccin en het virus. Het is ontzettend mooi dat de vaccinaties met een enorme vaart van start zijn gegaan, maar verschillende groepen hebben het idee dat het kabinet zich niet aan afspraken heeft gehouden. Huisartsen komen bijvoorbeeld op de lijn. Ik zou daar graag een reactie op willen. Tegelijkertijd snap ik wel dat gegeven de onzekerheid van volgorde en volumes van leveringen steeds meer groepen op een andere plek in de puzzel terecht zullen komen. Dat is natuurlijk heel ingewikkeld. Dat vraagt van het kabinet om dingen te beloven die het niet kan waarmaken, maar het vraagt van ons als Kamer ook om terughoudendheid als het gaat om specifieke groepen die dan individueel naar voren zouden moeten worden geschoven. Dus laten we toetsen op het criterium ‘kwetsbaren eerst’, adviezen van de Gezondheidsraad goed opvolgen en zo slim mogelijk gebruik maken van de vaccinleveringen.
Wereldwijde verdeling
Dan de de wereldwijde verdeling van vaccins. Vorige week vroeg ik aandacht voor de verspreiding van vaccins wereldwijd. Grootste deel van Afrika zou pas in 2023 toegang tot vaccins krijgen. In de brief van gisteren krijgen we toelichting van het kabinet wat Nederland bijdraagt. Dat gaat via COVAX, dat gaat via zo’n internationale alliantie, waar wij ook aan bijdragen. Maar er is 7 miljard nodig, en er is tot nu toe 2 miljard binnen. Dus op die manier komen we er niet. Op deze manier kan maar 20 procent van de bevolking in ontwikkelingslanden worden ingeënt in 2021. Hoe komen we er wel? Waarom kiest Nederland er voor om de verspreiding van vaccins alleen via COFAX te laten lopen? Je zou ook de informatie en kennis kunnen delen? Dat zou ook een manier zijn om tot een eerlijke verdeling te komen. Goed daarbij dat het kabinet zegt, als we nu extra vaccins hebben willen we die ook delen met landen die die helemaal niet hebben.
En mijn allerlaatste vraag daarbij is: hulporganisaties overwegen om een hulpactie te starten waarbij er een beroep wordt gedaan op mensen die een vaccin nemen, om te zeggen: als je nou zelf een vaccin neemt, daarvoor betaalt wellicht, maak dan ook een vaccin voor iemand elders in de wereld mogelijk. Wat zou het mooi zijn als het kabinet die actie zou faciliteren en zou aanmoedigen en mijn vraag is: is het kabinet daartoe bereid?
