Niets doen is geen optie
Gisteren zagen we het inferno op Lesbos. We zagen de beelden van mensen in paniek, zwervend over het eiland, zonder eten en onderdak. De tragische situatie die er al veel langer is op Lesbos, is na de brand extra schrijnend geworden. U weet dat we al langer voor en achter de schermen aandringen op hulp voor de meest kwetsbaren op dat eiland. U weet dat we al langer kinderen in Nederland willen opvangen. U weet dat we hier binnen de coalitie veel gesprekken over voerden die tot afspraken over hulp ter plekke hebben geleid, maar tot nu toe niet tot opvang in Nederland.
Na de brand van gisteren zijn we opnieuw het gesprek aangegaan om kinderen ook hier hulp te bieden. Het geeft me een naar gevoel om zo over mensen, over ‘aantallen’ te onderhandelen, alsof het abstract is en geen kwestie van mensenlevens. Maar we voerden de strijd júist om een verschil te maken voor die kwetsbare mensen, die acuut hulp nodig hebben. Het valt me zwaar om te bedenken dat we maar een beperkte groep kunnen helpen. Jullie voelen dat ook zo, dat blijkt uit de vele reacties die we krijgen. Maar voor de mensen om wie het gaat is het een hemelsbreed verschil.
En dus was voor ons niets doen geen optie.
Vandaag hebben we met VVD, CDA en D66 afspraken kunnen maken over opvang in Nederland. Gisteravond heeft de Europese Unie al vierhonderd kwetsbare, alleenstaande kinderen van Lesbos naar het Griekse vasteland overgebracht. Nu hebben we afgesproken dat Nederland daar vijftig kinderen van op zal nemen. Bovendien neemt Nederland nog vijftig kwetsbare mensen op, voornamelijk vrouwen en kinderen.
Deze afspraken komen op de bestaande afspraken. We trekken 4 miljoen euro uit voor de opvang van alleenstaande kinderen op het Griekse vasteland. Deze maand komen de eerste kinderen in de opvanghuizen. Het eerste opvanghuis is al klaar. Nederland moet zo snel mogelijk 50 kinderen opnemen, wat in de loop van drie jaar oploopt tot 500 kinderen. Zij krijgen opvang, onderdak en voogdij. Daarnaast verandert er niets aan de 1 miljoen euro voor humanitaire hulp die het kabinet gisteren al had toegezegd.
Nederland neemt nu verantwoordelijkheid. Er is nu een acute crisis gaande en Nederland neemt nu toch een aandeel.
Maar laat ik er niet omheen draaien. Het is en blijft een compromis binnen de coalitie en dat soort afspraken kom altijd met stevige kanttekeningen. Met rauwe kanten, waar je kritisch op kunt zijn en waar ook wij kritisch op zijn.
De groep van 100 mensen die naar Nederland komt, valt onder de groep van 2000 vluchtelingen die we volgens bestaande afspraken in een periode van vier jaar een thuis zouden bieden in Nederland. Het cynisme van de politieke afspraken is dus dat de vluchtelingen die we helpen in deze crisissituatie, niet bovenop de aantallen vluchtelingen komen die we hadden toegezegd op te nemen. Ik zei het al: dat praten over aantallen, dat voelt sowieso cynisch.
Maar met de vlammen van Lesbos voor ogen, was niets doen geen optie.
Sommigen zullen zeggen: had het kabinet dan laten vallen. Maar dan hadden we helemaal niets kunnen betekenen voor deze mensen die komen uit de hel van Lesbos.
Ik vind dat Nederland barmhartiger kan zijn bij het opvangen van vluchtelingen. Onze inzet is daar dan ook steeds op gericht. We blijven ons inzetten voor een barmhartiger vluchtelingenbeleid. We zetten ons in voor een Europese aanpak waarin alle 13.000 vluchtelingen een dak boven hun hoofd hebben.
We zullen er scherp op toezien dat de uitvoering van de afspraken daadwerkelijk bijdraagt aan een rechtvaardiger asielbeleid. Mijn en onze inzet gaat door.
