Miskleun energierekening funest voor draagvlak klimaatbeleid
Ik denk dat veel mensen vanochtend hoofdschuddend het Algemeen Dagblad opensloegen. Dat ze met stomheid geslagen waren. Boos werden. Zich misschien wel in hun hemd gezet voelden.
Dat waren in ieder geval mijn gevoelens toen ik het bericht las. De energierekening wordt toch hoger dan eerder door het kabinet werd gezegd. Reden: het ministerie gebruikte oude cijfers. Een miskleun van jewelste.
We staan met elkaar aan de vooravond van een enorme transitie. Een omslag in onze omgang met energie die nodig is om klimaatverandering tegen te gaan. We doen dit vanuit rentmeesterschap en onze verantwoordelijkheid de aarde zo goed mogelijk door te geven aan onze kinderen.
Het is belangrijk dat we dat doen, maar het is minstens zo belangrijk dat we dat zó doen, dat iedereen dat mee kan maken. Dat we rekening houden met de financiële draagkracht van gezinnen; met de gezinsportemonnee. Daar hebben we ook zelf voorstellen gedaan. Die voorstellen en tal van andere ideeën voor het klimaatakkoord worden niet voor niets minutieus doorgerekend door de rekenmeesters van planbureaus.
Want juist rondom dit thema, waar al zoveel discussie over is, is het van het grootste belang om te weten wat de gevolgen zijn van de keuzes die we maken. Als burger, maar ook als Kamerlid, kun je zelf niet uitrekenen wat de precieze financiële gevolgen van beleid zijn. Je moet het doen met de cijfers die je van de planbureaus en ministeries krijgt. Omdat we niet anders kunnen dan daar op afgaan, is het cruciaal dat deze cijfers kloppen.
Met velen van u heb ik de afgelopen maanden contact gehad over de klimaattransitie en de kosten hiervan. Ik heb gesprekken gevoerd en verontruste mails hierover beantwoord. Daarbij heb ik steeds moeten rekenen met de cijfers die ik kreeg. Nu deze cijfers niet blijken te kloppen, voel ik me dan ook gruwelijk in mijn hemd gezet.
Maar dit draait niet om mij en hoe ik mij voel. Ik houd mijn hart vast voor iets dat groter is dan ikzelf. En dat is het vertrouwen van vele mensen in het land dat hierdoor geschaad is. Je hebt geen planbureau nodig om in te schatten dat dit funest is voor het draagvlak voor het klimaatbeleid. Daar baal ik enorm van. Juist vanwege het belang van goed en gedragen klimaatbeleid.
Nu moeten er een paar dingen gebeuren.
Allereerst moeten alle feiten op tafel. Hoe kon het gebeuren dat het ministerie rekende met verouderde cijfers? Heeft het ministerie inmiddels zicht op actuele, kloppende cijfers? En zo ja: welke impact heeft deze onvoorziene stijging dan op de koopkracht? En wat kunnen we - als het koopkrachtbeeld hierdoor verslechtert - doen om er voor te zorgen dat nog stééds mensen uit alle inkomensgroepen merken dat het beter gaat met de Nederlandse economie?
Want die toezegging van het kabinet staat wat de ChristenUnie als een paal boven water. Ook bij de komende gesprekken over het klimaatbeleid blijft het uitgangspunt van de ChristenUnie dat de energietransitie betaalbaar, sociaal en rechtvaardig moet zijn.
Dat is onze inzet. Want íedereen moet het mee kunnen maken.
