Samenleven in vrijheid in een democratische rechtsstaat is niet vanzelfsprekend. Die democratische rechtsstaat staat onder druk, telkens weer. Door jihadisme, nog altijd de belangrijkste terroristische dreiging in Nederland, en andere vormen van extremisme, door ongewenste inmenging van andere landen én door een samenleving die minder weerbaar lijkt te worden. Waarin jongeren makkelijker afglijden naar criminaliteit of extreem gedachtegoed en normbesef en fatsoen geen vanzelfsprekendheid is. De spanning tussen opkomen voor wat kwetsbaar is, zoals onze veiligheid, en de rechtsstatelijk terughoudendheid ten opzichte van ingrijpend overheidsoptreden, mag steeds een dilemma blijven dat we zorgvuldig wegen.

• Kom op voor onze jongeren. Het raakt ons dat jongeren in de criminaliteit of in extremistisch gedachtegoed worden gezogen. Het programma Preventie met Gezag, dat grote steden helpt om op tijd in te grijpen, breiden we uit. We willen dat ook kleinere gemeenten hier gebruik van kunnen maken.
• Ook preventie van radicalisering begint in de wijk. Juist in wijken en buurten willen we de weerbaarheid versterken. Omdat daar ouders, wijkagenten, jongerenwerkers en zoveel anderen zicht hebben op wat er met jongeren gebeurt. Gemeenten krijgen extra geld om dit ook waar te kunnen maken.
• Expertise veiligheidsdiensten op pijl houden. Jihadisten, extreemrechts en anti-overheidsdenkers zorgen voor aanhoudende dreiging. Het is van belang dat diensten die ons veilig houden op capaciteit blijven en opgebouwde expertise vasthouden.
• Nieuwe inlichtingencommissie in Tweede Kamer. We versterken de democratische controle op het werk van de diensten naar Duits model. Er komt een stevige parlementaire commissie bestaande uit een aantal gespecialiseerde parlementsleden en met een grote en kundige ondersteuningsstaf. Daarnaast wordt een parlementaire rapporteur aangesteld, die de Kamer regelmatig openbaar bericht over het toezichtwerk.
• Bereid de samenleving voor op crises. De overheid kan veiligheid niet garanderen, maar zich wel samen met burgers, organisaties en bedrijven voorbereiden op rampen en crises. We blijven daar in investeren.
• Bescherming van vitale sectoren. Sommige bedrijven in ons land zijn essentieel voor onze dagelijkse manier van leven. Die moeten beveiligd zijn, zeker ook digitaal. Er komen Europese wettelijke veiligheidseisen waar deze bedrijven aan moeten voldoen.
• Zorg voor meer wijkagenten. Wijkagenten moeten daadwerkelijk aan hun taken toekomen en een vertrouwd gezicht in de wijk of in het dorp zijn. Dit vraagt meer beschikbaarheid en zichtbaarheid, zowel op straat als op sociale media. De wettelijke norm van 1 wijkagent op 5000 inwoners wordt overal gerealiseerd. Voor probleemwijken en het landelijk gebied komt capaciteit beschikbaar voor gerichte inzet van extra agenten.
• Zorg voor een slagvaardig en divers politiekorps. Er zijn nieuwe, goed opgeleide agenten nodig om de slagkracht van de politie op peil te houden. Daar willen wij in investeren. Voor het gezag en draagvlak van de politie is het belangrijk dat het personeelsbestand meer divers is, zowel qua opleiding als qua achtergrond. In een divers politiekorps is geen plek voor racisme of discriminatie. Gelet op de ontwikkelingen in de samenleving zijn er ook meer hoger opgeleide politiemedewerkers nodig. Daarom gaat Nederland net als omliggende landen politiemedewerkers op bachelor-niveau opleiden.
• Versterk de opsporing. Rechercheurs worden in staat gesteld hun veeleisende en ingrijpende werk goed uit te oefenen. Daarom willen we meer rechercheurs, investeren in vakmanschap en modernisering van de ICT.
• Investeer in digitaal kundige politie. Deze tijd vraagt een digitaal vaardige en innovatieve politie. Er wordt geïnvesteerd in digitale expertise van speciale teams tegen cybercriminaliteit, maar ook in verbreding van de kennis binnen de politie als geheel, omdat bijna alle criminaliteit een digitale component heeft.