Studenten
Studeren in het hoger onderwijs – in wo of hbo - moet bijdragen aan de vorming van de student, niet aan de prestatiecultuur in een opgejaagde samenleving. Nederland moet blijven investeren in hoger onderwijs en deze dienstbaar maken aan de transities die nodig zijn vanwege de grote uitdagingen van onze tijd. Er zijn investeringen nodig voor het welzijn van studenten, docenten en onderzoekers. Een sterk beroepsonderwijs leidt vakmensen op die onmisbaar zijn voor Nederland. Het vmbo, mbo en hbo zijn daarmee een belangrijk en fundament van de samenleving en economie.
- Ontwikkel een visie op opleiden. Het hoger onderwijs in Nederland heeft een hoge standaard. De kwaliteit staat onder druk door toenemende aantallen studenten, vooral aan de universiteiten. Nederland heeft niet alleen wetenschappelijk geschoolden nodig, maar ook mensen met een middelbare en hogere beroepsopleiding. Er komt een visie op de relatie tussen maatschappelijke en economische behoeften en benodigde opleidingen in Nederland. Dit wordt onderdeel van een agenda voor de toekomst. Hierbij wordt gelet op de regionale betekenis van instellingen bijvoorbeeld in Groningen, Middelburg, Maastricht en Enschede.
- Breng de bekostiging van het hoger onderwijs op orde. Er komt een beter en rechtvaardiger systeem om instellingen in het hoger onderwijs te financieren. In de nieuwe bekostiging worden studentenaantallen minder belangrijk, de vaste voet van instellingen groter en de variabele voet kleiner. Er is in het bijzonder aandacht voor startende academici.
- Laat het binaire stelsel intact. Het stelsel met zowel universiteiten als hbo-opleidingen blijft gehandhaafd. Nederland heeft academici nodig van hoog niveau, die bedreven zijn in wetenschappelijk onderzoek, en daarnaast hoger opgeleiden in een beroep of beroepssector. Dit onderscheid is zinvol en doet recht aan de verschillende talenten van mensen. Het onderzoek in het hbo is praktijkgericht met het oog op het beroepenveld.
- Behoud het bindend studieadvies. De ChristenUnie is geen voorstander van een drastische verlaging van het aantal studiepunten voor het bindend studieadvies. De studeerbaarheid, aanpak van prestatiedruk en mentaal welbevinden moeten voorop staan. De keuze om eventueel het aantal punten te verlagen moet aan de universiteiten en hun medezeggenschapsorganen worden gelaten. Het in normaal tempo (nominaal) studeren en de kwaliteit van opleidingen moet leidend blijven.
- Studentenwelzijn in het hoger onderwijs. Studentenwelzijn is een aandachtspunt voor alle instellingen, zeker na de geleerde lessen uit de coronatijd. Van instellingen wordt gevraagd hier gericht beleid voor te ontwikkelen. Alle instellingen kennen een laagdrempelige psychologische hulpverlening voor studenten. Het profileringsfonds moet beter worden ingezet voor studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen. Er is gerichte aandacht voor de studeerbaarheid van opleidingen en ongezonde prestatiedruk.
- Help de pech-generatie sneller van de studieschuld af. Studenten die onder het inmiddels afgeschafte leenstelsel een studieschuld hebben opgebouwd krijgen de gelegenheid met 50% korting versneld af te lossen. Hiervoor zal een regeling worden ontworpen.
- Ethische en brede academische vorming onmisbaar. Veel disciplines hebben zich toegelegd op verdere specialisatie van kennis en kunde. Dit heeft geleid tot een versmalling van opleidingen met een beperkte wetenschappelijke focus. De academische vorming die studenten krijgen blijft daardoor beperkt, terwijl wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen om brede bezinning vragen. De overheid gaat erop letten dat universiteiten toekomen aan de ethische en brede academische vorming.
- Investeren in technisch vakmanschap en ambachtsonderwijs. We zorgen dat in heel Nederland techniekonderwijs beschikbaar is en blijft. Het aantal meester-gezelplaatsen wordt uitgebreid. Kostbare arbeidsmarktrelevante vmbo- en mbo-opleidingen krijgen voldoende bekostiging.
- Toerusting voor de samenleving van morgen. Maak studenten bewust van de morele, economische en ecologische uitdagingen waar we voor staan en hoe zij hierin een eigen constructieve bijdrage kunnen leveren. In het mbo is er aandacht voor deze dimensies in het vakonderwijs.
- Geef garantie op stageplaatsen. Elke jongere in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs moet verzekerd zijn van een kwalitatief goede stageplaats. Recentelijk is er een stagepact gesloten. We blijven inzetten op het verhogen van het aantal stageplaatsen, waarbij ook de overheid stageplaatsen aanbiedt. Studenten die moeite hebben met het vinden van een stageplek, worden door de school begeleid bij het vinden van een plek. Stagediscriminatie gaan we actief tegen.
- Meer oog voor studentenwelzijn op het MBO. In de ondersteuningsstructuur rondom mbo-studenten is er specifiek aandacht, kennis en kunde voor het signaleren van vroegtijdig schoolverlaten en dreigende psychische klachten. De school treft, eventueel samen met lokale instellingen, maatregelen om goed in te spelen op studentenwelzijn.