Innovatie
Nederland is een goede plek voor een duurzame industriële productie, qua ligging, infrastructuur en beroepsbevolking. Om te grote afhankelijkheid van productie buiten Europa te voorkomen, kiezen we voor een gericht stevig industrie- en topsectorenbeleid op Europese en nationale schaal. De komende jaren zijn cruciaal voor de vraag of het lukt om voortvarend toe groeien naar een klimaatneutrale, en circulaire industriële sector in Nederland. Innovatie door onderzoekers en ondernemers levert ons land veel kansen op. Innovatie zorgt voor betere medische zorg, een veiliger wereld en schone en zuinige productietechnieken. We willen het innovatiebeleid versterken, met speciale aandacht voor Nederlandse start- en scale-ups en bedrijven die in hun sector wereldwijd koploper zijn.
- Ontwikkel een nationale visie op de maakindustrie. De visie op de verduurzaming van de maakindustrie in 2050, zoals in de afgelopen kabinetsperiode ingezet, wordt geconcretiseerd naar routekaarten en bijbehorende investeringsplannen en prestatieafspraken.
- Investeer in meer zelfvoorzienende productie. De overheid schept de randvoorwaarden voor een internationaal concurrerende, competitieve maakindustrie in ons land en in de EU. Bijvoorbeeld met goed kennis- en innovatiebeleid en door waar nodig financiële steun. Zo krijgen en behouden Nederland en de EU strategische autonomie met betrekking tot voor onze samenleving cruciale productieketens.
- Maak een fonds voor doorbraaktechnologieën. De transformatie van de (basis)industrie vraagt fundamenteel andere productieprocessen. Naast investeringen in fundamenteel onderzoek, investeren we daarom ook in (onderzoek naar) het toepassen van nieuwe technologie en snelle opschaling daarvan. De stimuleringsmogelijkheden worden uitgebreid en gericht op maatschappelijke missies als circulaire productietechnieken en grootschalige elektrificatie.
- Versterk de regionale industrieclusters. Ons land kent vijf regio’s waar de energie-intensieve basisindustrie is geclusterd: Rotterdam/Moerdijk, Zeeland (Terneuzen en omstreken), Noordzeekanaalgebied, Noord-Nederland (Eemshaven-Delfzijl en Emmen) en Chemelot (regio Geleen, Limburg). Deze regio’s zijn de plekken waar de ontwikkeling naar een circulaire en klimaatneutrale industrie daadwerkelijk vorm kan en moet krijgen. De regionale samenwerking tussen bedrijfsleven, overheid, kennisinstellingen en het beroepsonderwijs wordt versterkt. Bijvoorbeeld door via het Nationale Programma Regionale Energiestrategieën (RES) de rol die deze industriële clusters kunnen hebben in de energietransitie te coördineren.
- Een gelijk speelveld voor de Nederlandse industrie en detailhandel. Alle Europese regelingen op het gebied van milieu, veiligheid, staatssteun en arbeid verdienen bescherming omdat zij uitdrukking geven aan onze gedeelde waarden. We willen dat de Europese Unie strenger optreedt tegen oneerlijke concurrentie en staatssteun en onze maakindustrie beschermt tegen dumping. Tegelijkertijd willen we dat de EU zich inspant om dumping door EU-lidstaten zelf, bijvoorbeeld in West- Afrika, te voorkomen. We willen internationale samenwerking binnen de klimaatconventie van de Verenigde Naties om koolstoflekkage te voorkomen.
- Zet in op missie-gedreven kennis- en innovatiebeleid. We willen het Nederlandse toponderzoek in onze topsectoren bevorderen. We investeren in onze kenniscentra en de TO2-instituten voor toegepast onderzoek: Marin, TNO, Deltares, NLR en Wageningen-Research. Het missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid wordt versterkt door in te zetten op publiek-private samenwerking in de hele keten, van innovatie, naar start-up, naar scale-up. Tegelijk willen we het topsectorenbeleid evalueren om te bezien of dit het algemeen belang voldoende meeneemt en recht doet aan het belang van het MKB en het zonodig bijsturen. De basisinfrastructuur voor metrologie (VSL) moet weer in overheidshanden komen. Wij ondersteunen de Lissabon-doelstelling om 3% van ons nationaal inkomen te besteden aan onderzoek en innovatie.
- Vakmensen op alle niveaus. De beschikbaarheid van goed opgeleide vakmensen op alle niveaus is bepalend voor de omzetgroei van een onderneming. De overheid draagt eraan bij dat onderwijs en arbeidsmarkt elkaar op alle niveaus vinden, bijvoorbeeld bij de uitvoering van de routekaart voor ‘menselijk kapitaal’ die door de gezamenlijke topsectoren is opgesteld.
- Investeer in start-ups en scale-ups. Om in de toekomst talentvolle ondernemers in Nederland te houden, slaan ondernemers, financiers en overheid de handen ineen. Er komt meer investeringskapitaal vrij als vervolg op het SEED-fonds. Nederland stimuleert start-ups die met hun innovatie de wereld beter maken en mensenrechten verdedigen. Nederland opent een apart Impact Economy Patent Register voor unieke innovaties die hieraan bijdragen.
- Stimuleer investeringen door pensioenfondsen. Pensioenfondsen beschikken over veel geld dat ze namens ons beheren maar de afgelopen jaren is hun aandeel in financiering van Nederlandse bedrijven teruggelopen tot slechts 12%. Wij willen dat zij meer in Nederlandse bedrijven gaan investeren en zo hun aandeel nemen in de transitie en verduurzaming van onze economie.
- Aandacht voor ondernemerschap in het onderwijs Opleidingen krijgen een ondernemerskeurmerk en stages mogen ingevuld worden met een eigen bedrijf.