Defensie
Vrijheid kan niet zonder bescherming. Het leger heeft een duidelijke taak bij het bewaken van die vrijheid, door het grondgebied van Nederland en onze bondgenoten te beschermen en door het bevorderen van de internationale rechtsorde. Ook levert defensie bijstand bij nationale rampen en crises. Dat kan alleen met goede zorg en erkenning voor onze militairen en met voldoende geld. Daarom moet Nederland structureel aan de NAVO-norm voor de defensiebegroting voldoen. Defensie moet altijd onderdeel zijn van integraal buitenlands- en veiligheidsbeleid. Juist omdat het bij defensie om een ultiem machtsmiddel gaat, de inzet van wapens en militairen, is het belangrijk dat defensie onderdeel is van een integraal veiligheidsbeleid met voldoende politieke controle.
- Blijven investeren in defensie. Ook na 2025 blijven we voldoen aan de NAVO-norm door jaarlijks 2% van het binnenlands product (BBP) te investeren in defensie.
- Militairen verdienen een beter salaris. Investeren in defensie betekent ook dat het salarisgebouw van militairen wordt verbeterd.
- Diensttijd bij defensie naar Zweeds model. We breiden het dienjaar bij defensie uit naar Zweeds voorbeeld. In Zweden doen alle achttienjarigen mee aan een enquête. Op basis van die uitkomsten worden gemotiveerde jongeren uitgenodigd voor een dienjaar. Het Zweeds model verlaagt de drempel voor jongeren om voor defensie te kiezen. Samen met defensie onderzoeken we hoe en wanneer deze diensttijd exact wordt ingevuld. We blijven ook op andere manieren inzetten op de werving van defensiepersoneel.
- Goede zorg aan militairen, veteranen en het thuisfront. Militairen en hun naasten brengen persoonlijke offers voor onze veiligheid. Dit verplicht de samenleving om militairen, hun thuisfront en veteranen goede ondersteuning te bieden in de vorm van goed personeelsbeleid en goede veteranenzorg en -beleid.
- Behoud de geestelijke verzorging voor militairen. Militairen zijn belast met het hanteren van dodelijke wapens en moeten daarin ingrijpende keuzes maken. Geestelijke verzorging is niet alleen van belang vanuit het oogpunt van (na)zorg voor militairen, maar behoort ook tot de ethische en morele vorming van militairen. Daarom blijft deze in stand.
- Investeer in basisgereedheid en unieke taken. De basisgereedheid van onze krijgsmacht moet op orde zijn.Daarnaast zet Nederland in op hoogtechnologische capaciteiten, om te kunnen optreden tegen dreigingen vanuit het cyberdomein en hybride dreigingen. Hiermee beschikt onze krijgsmacht over unieke capaciteiten die het verschil maken bij bondgenootschappelijke optredens. Naast deze specialisatie is er oog voor dat het leger aan de grondwettelijke hoofdtaken, zoals het vermogen tot nationale bijstand bij rampen en crises, kan blijven voldoen.
- Bescherm de infrastructuur op de Noordzee. De veiligheid op de Noordzee staat onder druk. Er komt een strategie om met bondgenoten de vitale onderdelen van de infrastructuur, zoals zeekabels, te beschermen.
- Versterk de Europese samenwerking in de NAVO. De eenzijdige afhankelijkheidsrelatie van Europa van de VS in de NAVO is niet gezond. We versterken daarom de Europese pijler (inclusief het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen) binnen de NAVO door investeringen, werkwijze en strategieën beter op elkaar aan te laten sluiten, Nederland sluit hiervoor nadrukkelijker aan bij het NAVO Defensieplanningsproces (NDPP) waarin de bondgenoten de capaciteitendoelstellingen onderling verdelen.
- Beter samenwerken in de Europese Unie. In Europees verband kan efficiënter gebruik worden gemaakt van nationale defensiebudgetten door gemeenschappelijke ontwikkel- en inkoopprogramma’s. We willen de EU-commandostructuur uitbreiden om daadkrachtig Europees optreden en een snelle operationele inzet mogelijk te maken. Voor de inzet van Nederlandse troepen is altijd expliciete Nederlandse instemming vereist.
- Maak Defensie duurzaam. Een toekomstbestendig defensieapparaat is een duurzaam defensieapparaat. Daarom zetten we de initiatieven binnen defensie op dat gebied door en moedigen we versnelling aan waar dat kan.
- Weerbaar tegen digitale oorlog. Nederland moet zich goed blijven beschermen tegen spionage, diefstal van militaire technologie, ontwrichting door desinformatie en het hacken van wapensystemen en vitale infrastructuur (zoals waterkering) en wapensystemen. Nederland is goed in cyberveiligheid en dat willen we zo houden. Extra geld voor defensie gebruiken we daarom ook voor het verbeteren van cyberveiligheid.
- Begrens autonome wapensystemen. Autonome wapensystemen die het zelflerend vermogen hebben om steeds meer te vernietigen, zijn potentieel onbegrensd in het aanleren van vernietiging en daarmee extreem risicovol. We willen dat er internationaal bindende regelgeving komt of en onder welke voorwaarden autonome wapensystemen kunnen worden ontwikkeld en ingezet.
- Heldere uitgangspunten bij missies. Aan deinzet van de krijgsmacht ten behoeve van missies moet een adequaat volkenrechtelijk mandaat ten grondslag liggen. Kernvraag in de besluitvorming over deelname aan internationale missies is hoe deze daadwerkelijk in de praktijk bijdragen aan vrede, veiligheid en herstel van de rechtsorde in lijn met de prinicipes van de rechtvaardige oorlog. Nederland moet zich inzetten om de effectiviteit van VN-missies te verhogen.
- Voorkom militarisering van veiligheid. Veiligheid wordt niet slechts bereikt met militaire middelen. Internationale inzet van de krijgsmacht is onderdeel van een doordachte integrale benadering, in nauwe samenwerking met Buitenlandse Zaken, Justitie en Ontwikkelingssamenwerking, gericht op een lange termijn commitment, (weder)opbouw, conflictpreventie en civiel-militaire samenwerking.
- Naar een einde aan massavernietigingswapens. Nederland streeft in onze bondgenootschappen naar beperking van kernwapens wereldwijd, ook binnen Europa. Doel is dat kernwapenmachten tot afspraken komen over wederzijdse ontwapening. Nederland steunt het Treaty on the Prohobition of Nuclear Weapons, dit doen we door in Europees verband in te zetten voor een gezamenlijke ondertekening van het verdrag.
- Beperk de wapenexport. Nederland moet voldoen aan de bestaande regels voor wapenexport. We beperken de wapenexport tot bondgenoten en zetten ons in voor het beperken van de internationale wapenhandel, te beginnen door EU-lidstaten.
- Behoud onze kazernes. Meer geld naar defensie betekent dat er geen militaire kazernes verdwijnen. Bij nieuwe kazernes kijken we met nadruk naar gebieden waar deze een bijdrage kunnen leveren aan economische ontwikkeling en werkgelegenheid.
- Defensie blijft een overheidstaak. Er zijn steeds meer private actoren actief in het veiligheidsdomein, bijvoorbeeld bij de beveiliging van koopvaardijschepen, met als gevolg dat er ook meer commerciële belangen meespelen. Nederland streeft in Europees verband naar vermindering van wapenbezit door private partijen. Overheden blijven zo aanspreekbaar en houden het alleenrecht op de inzet van het geweldsinstrument.