Berichten geschreven door Pieter Grinwis

Naast onze boerderij lag het natuurgebiedje De Kleistee. Ik speelde er graag. De boerderij en de natuur hoorden natuurlijk bij elkaar, totdat een van onze akkers met vruchtbare zandgrond, waar mijn opa al aardappels en sjalotten verbouwde, gelegen tussen de buitenduinen en de Middelduinen, werd onteigend, onteigend voor natuur. Toen werd de natuur een vijand, en natuurlijk de hoge heren in Den Haag, ergens ver weg van ons dorp, die even gingen bepalen wat goed voor ons was. Het heeft me een flinke tijd gekost om respect voor deze beslissing en waardering voor deze natuur te kunnen opbrengen.

De vandaag gepresenteerde stikstofplannen laten zien hoe enorm en diepingrijpend de opgave is waar we met elkaar voorstaan. We leven met veel mensen en dieren op te grote voet in een te klein gebied en dat is niet houdbaar. Een boodschap die pijn doet, niet in het minst bij boeren in de Gelderse Vallei en op de andere zandgronden van ons land. Zeker als ik denk aan al die gezinnen en gemeenschappen, die bedrijven die al generaties door het werk doen op de plek die ze zo lief is. Dit zijn geen anonieme aandeelhouders, dit zijn gedreven familiebedrijven die een noodzakelijke maar pijnlijke verandering tegemoetzien in hun boerenbedrijf. 

Bespreken we vandaag een ideaal pakket maatregelen? Nee. Bespreken we een op korte termijn uitvoerbaar pakket? Ja. En helpt het mensen ook echt om de sterk gestegen energiekosten te dempen? Ook dat. Vooral de mensen in energiearmoede komen we met dit pakket tegemoet. En dat is goed. De mensen die het het minst kunnen missen en het grootste deel van hun inkomen kwijt zijn aan voedsel en energie en vaak ook nog eens in een slecht geïsoleerd huis wonen. Zij hebben dubbel pech in deze dure tijd. En juist hen wil de ChristenUnie helpen. De aanleiding voor de snelle koopkrachtreparatie door het kabinet is treurig. Oorlog en een energiepolitiek waardoor we als Europa te afhankelijk zijn geworden van Russisch gas.

De energierekening rijst de pan uit, de benzine- en dieselprijzen gaan door het dak en ook ons voedsel wordt steeds duurder. En dat gaan we merken. Woensdag liet het Centraal Planbureau zien dat onze koopkracht een enorme dreun krijgt. Door de extreem stijgende prijzen en de grootste oorlog op ons continent sinds de Tweede Wereldoorlog. De ChristenUnie zei daarom woensdag: ‘geen wonderen, wel daden’. We moeten op korte termijn in actie komen en de mensen helpen die de pijn het meeste voelen.

Vanwege de extreme gas- en olieprijzen en de grootste oorlog op ons continent sinds de Tweede Wereldoorlog daalt de koopkracht. De energierekening rijst de pan uit, benzine- en dieselprijzen gaan door het dak en voedsel wordt snel duurder. Dat komt het hardst aan bij de mensen die het minste kunnen missen. Daarom vindt de ChristenUnie-fractie dat we hen als eerste moeten helpen.

Steeds meer mensen hebben zonnepanelen op hun dak. Of samen met hun buurtgenoten op het dak van een naburige sporthal. Inmiddels zijn we als Nederland zelfs wereldkampioen zonnepanelen. Een groot deel van die overdag opgewekte stroom gebruiken we alleen niet zelf, maar verdwijnt meestal het vaak overvolle elektriciteitsnet op. Terwijl, wat is er nou mooier dan dat je ’s avonds thuiskomt van een volle dag weg en je koffie kunt zetten met je zelf opgewekte energie? Of dat je een wasje kunt draaien of je favoriete programma kunt opzetten op je eigen duurzame stroom?

Sinds de eerste plannen voor een Nationaal Isolatieprogramma gepresenteerd door het kabinet werden is de gasprijs verder opgelopen. Vele honderdduizenden huishoudens met een variabel contract zijn de afgelopen maanden al geconfronteerd met een extreme stijging van hun maandelijks te betalen termijnbedrag. Er is dan ook nog nooit een beter moment geweest om je huis beter te isoleren en te verduurzamen dan nu. Ik vraag de ministers dan ook om nu snel met een ambitieuzer en socialer plan te komen. De afspraken in het coalitieakkoord en het benodigde geld liggen er.

Voor iedere ambtenaar is kennis van het werk en leven van de mensen voor wie beleid wordt gemaakt cruciaal. Alleen zo maakt de overheid echt werk van de nieuwe bestuurscultuur. Ook bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is praktijkkennis en ervaring onmisbaar om goed uitvoerbaar beleid te maken. Daarom vraag ik dat ministerie om iedere beleidsambtenaar op praktijkstage te laten gaan bij landbouwbedrijven, natuurorganisaties of de NVWA.