Drie generaties ChristenUnie
Drie generaties, die allemaal op hun eigen manier actief zijn (geweest) voor de ChristenUnie. Piet Jonkman, Wienanda de Rijke en David de Rijke gaan in gesprek over hun visies op christelijke politiek.
Tekst: Lonneke Tijhof • Beeld: Ditta van Gent
Let op, noem het geen christelijk-sociale politiek. “Daartegen heb ik mij altijd verzet,” vertelt Piet. “Het is een pleonasme, want christelijke politiek hoort sowieso sociaal te zijn.”
POLITIEKE BETROKKENHEID
Bij hem werd de politieke betrokkenheid met de paplepel ingegoten. Kerk, staat en maatschappij stonden centraal in zijn vrijgemaakte opvoeding. “Alles binnen de zuil hoorde erbij, je werd overal lid van.” Hij kwam in Vleuten - De Meern te wonen, waar het GPV geen deel uitmaakte van de gemeenteraad. “Maar we zaten wel altijd op de tribune, en in de pauze werd bij ons geïnformeerd wat wij ervan vonden. Zo ben ik het politieke circuit ingerold.” Piet werd eerst Provinciale Statenlid, later was hij actief als gemeenteraadslid, en daarna als wethouder. “Ik ben niet in de Tweede Kamer geweest, maar verder heb ik heel wat rollen vervuld.”
Ook bij zijn dochter Wienanda was politieke betrokkenheid van jongs af aan een gegeven. “Mijn moeder zat in het schoolbestuur, mijn vader in de gemeenteraad. Het was heel normaal dat je politiek actief was.” Zelf is zij inhoudelijk niet zo met politiek bezig, maar ze kwam zeven jaar geleden toch op het partijbureau terecht als office manager. “Ik zeg altijd: ik zet de zeepkist wel neer, dan kan iemand anders erop gaan staan.”
Haar zoon David raakte betrokken bij de ChristenUnie toen hij ging studeren in Eindhoven. Dat was in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen, twee jaar geleden. “Een vriend van mij was actief als burgerraadslid en vroeg of ik ook wilde meewerken.” De Eindhovense fractie wist haar zetel niet te behouden, maar in de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen was er voor David opnieuw werk aan de winkel.
TROUW AAN JE PARTIJ
Het liefst denkt David na over beleid en strategie. Net als zijn moeder en opa hoeft hij niet zo nodig op de voorgrond te staan. Wat het drietal ook bindt is de nadruk die zij leggen op het vertrouwen dat ontstaat wanneer je je langdurig inzet voor één partij. David: “Veel mensen vullen voor iedere verkiezing een stemwijzer in om te zien aan welke partij zij zich de komende vier jaar willen binden. Om echt impact te hebben, sluit je je aan bij een partij voor langere tijd en ga je helpen met het vormen van de strategie.” Wienanda knikt instemmend. “Een partij langdurig dienen gebeurt bij mijn generatie al minder, maar bij de jouwe zie je dat al helemaal niet meer.” Die partijtrouw waarnaar Wienanda en David streven, zag Piet vroeger in de praktijk, bij de zuilen waarbinnen je elkaar kende en op elkaar kon rekenen. “Stemmen is een kwestie van vertrouwen, niet van een toevallige uitkomst van een stemwijzer.”
NIEUWE TIJDEN
Tijden veranderen, dat ziet Piet ook terug in het beleid van de ChristenUnie. “Slogans als ‘geef geloof een stem’ zeggen mij niet zoveel. Bij ons lag de focus veel meer op ‘dient God en onderhoud Zijn geboden’.” Wienanda gaat daarop in. “Denk je niet dat dat komt doordat de doelgroep breder is geworden dan de vrijgemaakte zuil?” Dat beaamt haar vader. “We zijn in een veel meer seculiere samenleving beland. Mijn generatie heeft nog aan een half woord genoeg, bijna iedereen is in een kerk grootgebracht. Nu zijn er meer en meer mensen die nog nooit een kerk van binnen hebben gezien.”
“Juist daarom,” meent David, “moeten wij mensen laten zien waarom het goed is om je beleidsvorming te baseren op een christelijke moraal. Je hoeft mensen niet direct tegen de haren in te strijken door met hele kerkelijke termen te komen. Een uitgangspunt als ‘heb je naasten lief als jezelf’ is iets dat iedereen zal begrijpen. Door daaraan je beleid op te hangen denk ik dat je veel mensen kunt overtuigen van je visie.”
Hun hoop voor de toekomst van de ChristenUnie? “Dat David in de Tweede Kamer komt,” grapt Piet. Wienanda schudt haar hoofd. “Nee, die wordt voorzitter van het Landelijk Bestuur.”
